Сабийге билим бериуде, аны ариу халиге юретиуде, игиликле, хайырлы ишле этиуде школ баш орунланы бирин алады. Школланы директорларыны кёбюсю терен фахмулары, билимлери, сынамлары болгъан адамладыла. Ала окъуу системада законну, джорукъну тамалында ишлерин таб къурайдыла. Аллай онглу башчыланы бириди Черкесскени 5-чи номерли гимназиясыны директору Чащев Сергей Вячеславович. Мен мындан алда анга тюбеб, школну джашаууну юсюнден хапар сордум.

Къыркъар (август) айны 28-де Гитче Къарачай районну Ючкекен элинде устазланы кёзюулю август конференциялары ётгенди. Анга Къарачай-Черкес Республиканы Башчысы Темерезланы Рашид да къошулгъан эди.

Бусагъатда республиканы школларын джангы окъуу джылгъа хазырлау иш къызыудады. Аны бла бирге, озгъан окъуу джылда болгъан джетишимлени, кемликлени да эсгере, белгиленнген борчларын алгъындан да иги баджарыр ючюн кюрешедиле. Бу ишле Гитче Къарачайда да этиледиле.
Районда сабийле онбеш школгъа джюрюйдюле, аланы асламысы уллу школладыла. Окъуу джыл бошалгъанлай мекямланы джарашдырыу башланнган эди, бюгюнлеге ууакъ-тюек джумушладан къалгъанла этилиб бошалгъандыла, дерге боллукъду. Быйыл толу ремонт этилген школ джокъду, алай а къыркъаууз (сентябрь) айны 1-не Ючкекенде 1-чи номерли эмда Терезеде 5-чи номерли школлада экишер джангы кабинет ачылыргъа хазыр болуб турадыла.

Кёб болмай У.Дж. Алий улу атлы Къарачай-Черкес кърал университетни тамалында къарачай-малкъар эмда черкес маданиятла бла тиллени аралыкълары къууанч халда ачылгъандыла.

Бюгюнде бизни университетде бютеулей да тёрт маданият эмда тил аралыкъ ишлейди. Ала республикада джашагъан тёрт халкъны маданиятларын эмда тиллерин сакълаугъа эс бёллюкдюле. Къарачай-малкъар маданият бла тилни аралыгъыны юсюнден айтхан заманда, чертерге излегеним, бу ишде бизни сынамыбыз уллуду. Нек десегиз, къарачай-малкъар эмда ногъай филологияны кафедрасы бу затла бла кюрешгенли талай джыл болады. Биз ана тил бла маданиятны къолубуздан келгенича халкъгъа ангылатыб, джайыб, сингдириб кюрешгенбиз, аны юсюнден илму конференцияла да бардыргъанбыз, - дегенди филология илмуланы доктору, профессор, къарачай-малкъар эмда ногъай филология кафедраны тамадасы Алийланы Тамара.

Мындан алда, Шимал Кавказ кърал академияны профессору, техника илмуланы доктору, джазыучу, назмучу, кёчюрюучю, политика-джамагъат къуллукъчу Алийланы Ибрахимни джашы Исмаилны «Этнополитические этюды» деген джангы китабы Москвада чыкъгъан эди. 

Бу китабха белгили профессорну алкъын бир джерде да басмаланмагъан эмда алгъаракълада чыкъгъан публицистика ишлери киргендиле. Ол ишледе бюгюннгю Эресейни политика, экономика, социал джашауунда джетишген, джетишмеген затла; къралыбызны халкъларыны  бюгюннгю джашау халлары, мындан ары кеслерини миллет шартларын къалай сакъларгъа керек болгъанлары ачыкъланадыла. Китабны бир бёлюмюнде Алий улу озгъан ёмюрню 90-чы джылларында Эресейде болгъан оюмсуз, къоркъунчлу политика ишлени суратлай, ол джылла бизни къралда джашагъан халкълагъа къаллай джарсыула келтиргенлерин, Къарачай-Черкесияны юлгюсю бла да кёргюзеди.