Устаз, юретиучю, сабийни, ата бла анадан сора, джашауда баш къыбыламасы. Хар бирибиз да устазларыбызны атабызны, анабызны сюйгенча сюебиз. Кесибиз уллула болуб, джылыбыз адам ортагъа келсе да, устазларыбызгъа уллу сый бериб сёлешебиз, алай уллуду аланы орунлары бизни джашауубузда. 

Биджиланы Мадина
Ишине къызыныб, болгъан заманын анга атаб джашагъан адамланы бириди Биджиланы Мадина, Айбазланы Хасанны къызы. Хар кюню, сабийлерине билим бергени бла бирге, аланы бирер конкурсха, джарыкълыкъ ишге хазырлау, аланы юретиу бла ётеди. Устазланы барысы да алай джашай болурла.
Мадина Джёгетей Аягъы шахарда Айбазланы Хасан бла Кулинаны беш башлы юйдегилеринде ючюнчю сабий болуб туугъанды. Атасы Хасан ёмюрю машина джюрютюучю болуб ишлегенди, анасы да совхозда уруннганды. Мадина гитчелигинден да джити, тири къызчыкъ болуб ёсгенди. Джёгетей Аягъында 2-чи номерли орта школну тауусуб чыгъады да, ол 90-чы джылла болгъанлары себебли, юйдегиге бир тюрлю бир болушлукъ этерге излеб, цехге кириб, урунуб башлайды. Алай болса да, билим алыргъа тырмашхан къыз Черкесскеде 5-чи номерли лицейге окъургъа киреди да, аны тауусуб, товаровед-кассир усталыкъ алыб чыгъады, туугъан шахарында тюкенде ишлеб турады. Аны тышында 2-чи разрядлы тигиучю-бичиучю усталыкъны да алады.
Айхай да, аллай тири къыз кёзге илинмейми къаллыкъ эди, кёб турмай Привольное элден Биджиланы Расул бла джазыуун бир этеди. Эки сабий туугъандан сора ангылайды джюрегини сабийле бла ишлерге тартханын. Къарачай-Черкес кърал университетни гитче классланы окъутхан устазланы хазырлагъан факультетине киреди. Аны 2009-чу джыл тауусуб, ол джыл огъуна экинчи баш билим алыргъа деб, КъЧКъУ-ну психология факультетинде окъуб башлайды. Аны бла бирге Привольное элде орта школда психолог болуб ишге джарашады. Алай а сабийле бла башха тюрлю ишлерге излегенин ангылаб, бир айдан ал башланнган классланы устазы ишге кёчеди. Бюгюнлюкде да алайда ишлейди.
Устазлыкъ ишни нек сайлагъанына джууабха Мадина: «Сабийле гитче болуб, аланы къатларында болсам, кёз-къулакъ бола турсам деб кирген эдим ишге. Алай а энди болгъан сабийлеге да джаным кириб, ала бла ишлегеними бир затха да ауушдурмайма. Хар выпускумдан сора кетеме энди деб сагъыш этеме да, сора джангы келген гитчечиклеге къарасам, джаным кириб, аланы керти ашхы, огъурлу, билимли, Джуртларын сюйген адамла болуб ёсерлерине мени да бир къыйыным кирсе деб, кёзюм къараб, къалыб кетеме», - дейди.
Ишлеген заманына Мадина 2 классны окъутуб чыгъаргъанды, бусагъатда ючюнчю къауумну окъутады. Хар бири бла тамам джанын салыб кюрешеди. Биджиланы Мадина баш категориялы устазды.
Мадина ишинде махтаулу болгъаны бла къалмай, баш иеси Биджиланы Расул бла бирге юлгюлю, билимли сабийле да ёсдюргенди. Расул «Терк болушлукъну» машинасын джюрютеди.
Уллу джашлары Рамиль Шимал Кавказ кърал академияны медицина институтуна кириб, аны «лечебное дело» деген усталыкъ бла тауусханды, КъЧКъУ-да да биологиядан устаз усталыкъ алыб чыкъгъанды. Аны тышында Къазанда медицина академияда билимин ёсдюргенди, инфекциолог-нутрициологду. Къызлары Диляра Саратовда юристле хазырлагъан академияда эмда Къарачай-Черкес кърал университетни да филология институтуну орус тил бла адабиятдан устазла хазырлагъан бёлюмюнде билим ала турады. Гитче джашлары Къурман школда 10-чу классда окъуй турады, 12 джылындан «Архыз 24» телеканалда сабийлеге аталгъан «Новостёнок» деген бериулени бардырады. Журналист болур мураты барды.

Акъбайланы Мадина
Къыркъаууз (сентябрь) айны 1-де, Билимни кюнюнде, 11-чи классланы сохталары 1-чи классха келген балачыкъланы къолларындан тутуб, классларына элтиу эртдеден да ашхы адетди. Бюгюн хапарын айтыргъа излеген устазыбыз да талай джылны мындан алда мени 1-чи классыма къолумдан тутуб, джолда дуния бла бир ариу сёз айта, алай элтген эди.
Акъбайланы Мадина, Байрамкъулланы Солтанны къызы, Элтаркъач элде туугъанды. Атасы Солтан бла анасы Зарият джашауларын устазлыкъ ишге атагъандыла. Мадина да аланы джолларын сайлагъан эди. 1992-чи джыл ол Элтаркъач элде орта школну, биринчи болуб, кюмюш медалгъа бошагъан эди. Анга дери школда медаль алгъан болмагъанды.
Ол джыл огъуна Къарачай шахардагъы Къарачай-Черкес кърал педагогика университетни физика-математика факультетине киреди. Аны да джетишимли бошаб чыгъады да, туугъан элине къайтыб, математика бла информатикадан абадан класслада устаз болуб ишлеб башлайды. Адебли-намыслы, ишленмеклиги болгъан, кимге да ариу сёлеше билген таулу къыз кёб турмай Джангы Джёгетей элден Акъбайланы Шамил бла джазыуун бир этеди. Алагъа юч сабий тууады, сабийле аякъланыргъа Мадина сюйген ишине чыгъады.
Мадина ишге чыгъыб, Джангы Джёгетей элде орта школда сохталаны математикадан окъутуб турады, артда Гюрюлдеуюк элни школуна кёчюб, анда информатикадан дерсле береди. Гюрюлдеуюкде 3 джыл ишлегенинден сора, терен билими болгъан устазны, Джёгетей Аягъы шахарда 7-чи номерли лицей ачылгъанында, ары ишге чакъырадыла. Ол анда да 6 джылны бет джарыкълы ишлеб, сабийлеге билген билимин бериб, сый-махтау табханлай тургъанды.
Джашау бир-бирледе бизден иги биледи бизге къалай таб болурун. Мадина да, кеси да сагъыш этмей тургъанлай, юйде джумушла чыгъыб, ишинден бир кесек заманнга бёлюнюрге керек болады. Алай болса да, сюйген иши, сабийле кесине тартханлары къалмайды да, юйюне джууукъда, Джангы Джёгетейни орта школунда ишлеб, башлайды.
Озгъан джылдан бери Джангы Джёгетейни орта школуну мекямы тамамлы ремонтха джабылыб, сохталаны талай автобус бла Элтаркъачны орта школуна джюрютедиле. Ма алай бла бюгюнлюкде Мадина, урунуу джолун башлагъан школунда ишлейди.
Мадина баш категориялы устазды, урунуу стажы 24 джылды. Устаз болуб ишлегенли бери талай выпускну чыгъаргъанды. Хар бир сохтасыны атын биледи, къайсы бирин сорсанг да, атын ашхылыкъ бла сагъынады.
Хар бир устазныча, Акъбайланы Мадинаны да дерследен тышында да джумушлары кёбдюле. Сохталаны ОГЭ-леге, ЕГЭ-леге хазырлайды, олимпиадалагъа къошулургъа излегенлеге болушлукъ этеди, къошакъ дерсле къурайды. Айхай да, «Учи.ру», «Сириус» дегенча тюрлю-тюрлю окъуу сервисле бардыргъан конкурслагъа да сохталарын тыйыншлысыча хазырлаб, алчы орунлагъа чыгъаргъа болушады.
Айтханыбызча, Мадинаны атасы бла анасы да ёмюр джашауларын билим бериуге атагъан, фахмулу, атларын айтдыргъан устазла эдиле. Байрамкъулланы Солтан бла Зариятны юсюнден «Къарачай» газетде озгъан джыл джазгъан эдик. Мадина аланы уллу къызларыды. Баш иеси Шамил бла бирге 3 ашхы сабийни ёсдюргенди. Шамил энчи табышлылыкъ бла кюрешеди. Уллу къызлары Джамиля ШККъА-ны цифра технологияны институтуну 3-чю курсунда окъуй турады, тышына чыкъгъанды, бир джашчыгъы барды. Джашлары Джамал Черкесск шахарда колледжде окъуй турады, гитче къызлары Фатима уа педагогика колледжни тауусуб чыгъыб, анасыча, устаз болургъа умут этсе да, бюгюнлюкде банкда урунады.
Мадина бла баш иеси Шамил биринчи туудукъчукълары Сейит-Умаргъа, аны хар джангы джетишимине къууана, бош заманларын аны бла джубана ашырадыла.
Бюгюн биз хапарларын айтхан эки таулу къыз, юлгюлю анала, эки Мадина да ишлерине, сабийлени окъутуугъа, аланы билимли, адебли этиб ёсдюрюуге, Ата джуртларын сюерге, аны сакълай, джакълай, билирге юретиуге тамам кеслерин бериб ишлейдиле. Сабийге билим бергенден сора да аны адамлыкъ шартлагъа, миллет адетлеге, тилге юретиуню кеслерини баш борчларына санайдыла. Акъбайланы Мадина бла Биджиланы Мадинагъа Устазны эмда насихатлыкъ этгенни джылында уллу, джарыкъ джетишимле, сюек саулукъ теджейбиз. Уллу Аллах юйдегилеригизден къууандыргъанлай турсун!

ХУБИЙЛАНЫ Фатима.