Дружба элни акъсакъаллары миллет кийимлерибизни халкъыбызгъа къайтарайыкъ, деген акъылда уллу байрамлада, къууанч-бушуу кюнледе, къарачай кийимле адамланы эслеринде сакъланырча этерге эмда аланы сыйларын алгъыннгы дараджагъа чыгъарыу ишлени да кенг джаяргъа, деб кюрешедиле. Ала кеслери да алай кийиниб, къарачай кийимлени адамланы юслерине таб джарашханларын эмда аллай кийимлени юслери бла тиширыуланы намысларын, ырызларын сакълаугъа юлгю кёргюзюб кюрешедиле.

Джашыракъ адамла да аладан кёргенлерин эте барадыла. Бюгюнлюкде онла бла саналгъан къарачай  кийимле энчи юйледе, къууанчлагъа барлыкъ иелерин сакълай, тагъыладыла. «Ол зат барыбызны да джюреклерибизни бек къууандырады, адамланы кеслерин тутуулары, джюрютюулери да иги джанына тюрлене барлыкъларына ышандырады», - дейди Дружба элде межгитни азанчысы Катчиланы Халид хаджи.

- Къарачай тукъумлу атланы тутхан адамла  къарачай кийимлени киерге да уялмасынла! «Джылан кесини къабындан джийиргене эди» дегенлей, ата-бабаларыбыз кийиучю кийимлеге ыйлыкъмайыкъ, деб кюрешебиз. Алай кийиниу джашау джоругъубузда, алгъын замандача, орунлу болурун излеб кюрешебиз, биз, къартла. Аны бла къарачай кийимлени да кийиб, республикабызны районларында болгъан къууанчлада эмда башха джерледе къонакъда болгъанбыз. Къайры барсакъ да адамла тауча кийиннгенибизни бек онгсунадыла, къууаныб тюбейдиле.

Алтотур (март) айны 28-де малкъар халкъны туугъан джуртуна къайтханына аталгъан  байрам бла алгъышларгъа излеб, 14 адамдан къуралгъан делегация, Дружба элни азанчысы Катчиланы Халид хаджини башчылыгъы бла - Орусланы Абдуллах хаджи, Эрикгенланы Борис хаджи, Джанибекланы Солтан хаджи, Къобанланы Юсуф хаджи, Къобанланы Хамзат хаджи, Лепшокъланы Расул хаджи, Бостанланы Абу-Бекир хаджи, Орусланы Ханафий хаджи, Байрамкъулланы Асхат хаджи, Бытдаланы Азнаур хаджи, Орусланы Кемал бла Байрамкъулланы Расул хаджи эмда Кипкеланы Аслан хаджи - Малкъаргъа джол тутхан эдиле.

«Уллу Малкъаргъа джетгеникде, Къашха-Тау элни Джарыкълыкъ юйюнде къууанч тамам къызыу бара тура эди. Биз къууанчны ахыр сюремине джетген эдик. Делегациябыз тизилиб эшикден киргенинде, адамла къууанчны тохтатыб, бары бирден ёрге туруб, сый бере, биз олтурур джерибизге ётгюнчю, тохтаусуз харс ургъанлай турдула. Къонакъбайла делегацияны тёрге ётдюрдюле эмда сёз бердиле. Биз да аланы джылы алгъышладыкъ, игиликле теджедик. Шунгарланы Хорлам джырлаучу бир джырны да къартланы атларындан саугъа этдик. Алай бла байрам бошалды, бизни да къурулуб, джасалыб тургъан тепсилеге чакъырдыла эмда тёр бердиле.

Къашха-Тау элни администрациясыны башчысы Уяналаны Азрет хаджиди. Ол диннге толу берилген ашхы адамланы бириди. Джарыкълыкъ юйден чыкъгъанлай, Азрет хаджи къонакъбайлыкъ джумушну бойнуна алгъан эди. Керти муслиман халили, тюз адам болгъаны да бет къанында танылыб тура эди. Барыбызны да сыйыбызны мийик кёрюб, багъалы къонакъларыбыз деб, бек сыйлады.

Экинчи кюн Уллу Малкъаргъа  барабыз да, алайдагъы межгитде джума къылабыз. Бек кёб адам  келген эди джумагъа. Сюргюн болурдан алгъа, Уллу Малкъарда джарашыб ишлеб тургъан межгитни мекямы арт джыллада тууар орун болуб тургъанын айтхан эдиле хапарда. Талай заманны алайыны имамы болуб ишлеген Цийкъанланы Мухаджир хаджини джашы элчилеге кеси башчылыкъ этиб, ол межгитни юйюн джангыдан ишлетдиргенди, джарашдыртханды. Бюгюнлюкде элчиле хар джангы айны ал кюнюнде ол межгитге келиб, джума, гъайыт намазларын да анда къыладыла. Биз алайгъа баргъаныкъда алгъыннгы имамны, Мухаджир хаджини да, алайгъа алыб келдиле. Джылы келсе да, алкъын тирилей тургъан къарт, бизге бек джылы тюбеди, ариу сёлешди.

Сора алайда Уллу Малкъарда ветеранланы советини председатели, джазыучу Къазакъланы Борис бла да танышдыкъ. Ол бизге кеси  джазгъан бир къауум назмуну окъуду. Ызы бла «Сто шагов к Къайсыну» деген фондну председатели Тетуланы Хадис фондну иши бла шагъырей этди бизни.

Тюркде, башха джерледе да бола келгенбиз. Алай болгъанлыкъгъа къарачай кийимлени юсюнде бизге спонсорлукъ этген адам болмагъанды. Нек дегенде, аланы къурар ючюн, кёб ачха джояргъа керек болады. Юлгюге айтсакъ, къаманы багъасы, орта тергеу бла, 50-60 минг сомду. 40 минг сомдан атлайды белибауну багъасы да. Къалгъан затланы багъалары да алагъа кёреди…

Бу джол Малкъаргъа тебрегенибизде уа, миллетибизни кемсиз бек сюйген бир уланыбыз (ким болгъанын айтырыбызны излемегенди) бизни  кесини ачхасына джолгъа къураб, имамыбыз бла бир оноулу болуб, ашыргъандыла. Алай бла къартларыбыз, джашыракъладан артха къалмагъанлай, чырмаусуз джыйылгъанбыз юйюбюзге, Аллахха шукурла болсунла», - деб бошады джолоучулукъну юсюнден сёзюн Халид хаджи.

Созарукъланы Норий.