Къарачай-Черкесияны кърал филармониясына омакъ кийиннген адамланы гокка хансла бла ашыгъыб келгенлерин кёрген былайда уллу къууанч болгъанын ангыларыкъ эди.

Кертиси бла да, бюгюн былайда республикада белгили баш окъуу заведениелени бири «Синергия» университет кесини 30-джыллыкъ юбилейин белгилейди. Бери джол салгъанланы ичлеринде республиканы джер-джеринде, Эресейни башха субъектлеринде джашагъанла да бар эдиле. Анга да сейирсинирге керек тюлдю, отуз джылны ичинде бу окъуу заведениени тёрт мингден аслам адам тауусханды. Ала тюрлю-тюрлю миллетлени келечилеридиле, аланы арасында башха субъектлени адамлары да бардыла.

«Синергия» университетни бу ашхы байрамы бла алгъышларгъа келгенлени ичлеринде Къарачай-Черкес Республиканы Башчысы Темрезланы Рашид, Къарачай-Черкес Республиканы Башчысы бла Правительствосуну Администрациясыны тамадасы Мурат Озов, КъЧР-ни Правительствосуну Председателини орунбасары Джанибек Суюнов, КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууну (Парламентини) илмуну, окъууну, маданиятны, джаш тёлю бла туризмни юслеринден комитетини председатели Алексей Ганшин, университетни тауусуб кетгенле, аны бюгюннгю студентлери, республиканы баш эмда орта усталыкъ билим берген учреждениелерини устазлары, журналистле эмда башхала бар эдиле.

- 30 джылны ичинде бу баш билим берген окъуу заведение кесини атын талай кере тюрлендиргенди, - деди Къарачай-Черкес Республиканы Башчысы Темрезланы Рашид. – Университет Къарачай-Черкесияда эм онглу баш билим берген заведениелени бирича танытханды кесин. Университетни аты тюрленир ючюн къалмаса да, аны терен билим бергени бирчалай тургъанды. Бу баш окъуу билим берген учреждение ачылгъан кюнден бери да терен билимли устазлары бла айтылыб келеди. Аланы къолларында окъуб, ашхы билим алыб, джашау сынамгъа да юрениб, тёрт мингден аслам джаш адам джашауну тюз джолуна тургъанды. Мени да ёхтемди бюгюн джюрегим, мен да былайда окъугъанма, студент джылларым бу университетде ётгендиле.

Республиканы Башчысы университетни уллу къууанчына къуру къол бла келмегенин да чертерге тыйыншлыды. Ол университетни талай устазына, ёсюб келген джаш тёлюге терен билим бергенлери эмда ариу халиге юретгенлери ючюн, «Къарачай-Черкес Республиканы баш школуну махтаулу къуллукъчусу» деген сыйлы ат бла хурмет грамотала берди.

Регионну тамадасы 30 джыл баш окъуу билим берген заведениеге кёб заман болмагъанын, ёзге ол къысха заманны ичине «Синергия» университет сыйгъа-махтаугъа толу тыйыншлы болгъанын да чертди. Мындан ары да анга джетишимле теджеди, устаз коллектив джаш адамлагъа билим бериуде тирилик танытырыгъына Къарачай-Черкесияны эмда бютеу Эресейни социал-экономика ёсюмюне кесини тыйыншлы юлюшюн къошарыгъына ышанмакълыгъын билдирди.

«Синергия» университетни Къарачай-Черкес филиалыны директору Абрекланы Любовь, Османны къызы, джыйылгъан миллетни аллында сёлешиб, окъуу заведениени джолу тынч болмагъанын чертди.

- 1993-чю джыл Къарачай-Черкесияны ара шахары Черкесскеде Москваны ачыкъ социал университети ачылады, - деди психология илмуланы доктору, профессор Абрекланы Любовь, Османны къызы. – Быллай окъуу учреждениени ачхан, аны ишин къурагъан да бош иш тюл эди. Тюзюн айтыргъа, бек къыйын эди. Эм алгъа тутхан ишибизге кесибиз ийнаныргъа керек эдик. Андан сора башхала да бизге ышаныргъа керек эдиле. Алайсыз иш аллына барлыкъ тюл эди. Эм алгъа устаз коллективни къураргъа керек болдукъ. Аны къурамына республиканы педагогика училищесини тамадалыкъ этген къаууму, сюдюле, илмуланы докторлары, профессорла, алимле кирдиле.

Асламысына ал джыллада университетде ишлегенле башха джерледе ишлерин да бардырыб тургъандыла. Джумушлары къаты болса да, ала, биринчиле, университетни аякъ юсюне салыр ючюн кёб кюрешгендиле. Джангы баш билим берген заведение республикада джашагъан джаш адамлагъа, узакълагъа джол салмагъанлай, кёб тюрлю усталыкъ алыргъа мадар бергенди. Устазла оборудование алыргъа, лабораторияланы, кабинетлени къураргъа халал къыйынларын къошханларын бир заманда да унутурукъ тюлме.

Андан ары сёзюнде «Синергияны» директору университетни айнырына тыйыншлы юлюш къошхан, алай а бюгюнлюкде джашаудан кетген адамланы да эсине тюшюрдю.

- Ай медет, университетни аякъ юсюне салыр ючюн, керти джюреклери бла кюрешгенлени бир къаууму дунияларын ауушдургъанды. Алай а ала бизни джюреклерибизде джашарыкъдыла. Аланы хар бири бирер деменгили адам эди. Аланы хар бирини кесини джазыуу, джашауу, акъылы-оюму бар эди. Ёзге аланы барысын да бирикдирген зат да бар эди – тутхан ишлерине берилмеклик, адамлагъа сюймеклик. Аллай адамланы кючлери бла кюч-къарыу да алгъан эди университет. Бюгюнлюкде биз таяннган ашхы адетле, джетишимле да аладан башланнган эдиле. Мындан ары да университет ол затха кертилей къаллыкъды, - деди Абрекланы Любовь.

Андан сора джыйылгъан джамагъат, Любаны тилеги бла ёрге туруб, дуниядан кетгенлени, алай а университетни джашауунда ашхы ыз къойгъанланы эсге тюшюрюб, бир такъыйкъаны шошлукъгъа бёленди.

Джыйылыуда кёб адам сёлешди. Барысы да университетни ишин таб бардыргъаны ючюн, ашхы устаз коллективни къурагъаны ючюн, аны башчысына джюрек разылыкъларын билдирдиле. Айхай да, «Синергия» кесини джашау джолу бла ёхтемленирге эркинди – аны тауусханла къралны кёб джеринде кёб тюрлю санагъатда бет джарыкълы урунадыла. Айтыргъа, кърал властны органларында, сюдю системада, джорукъ сакълагъан органлада, адвокатурада, прокуратурада, нотариатда, экономика санагъатда уллу джетишимлеге ие болгъанларын кёргюзгендиле.

Гокка хансланы учу-къыйыры джокъ эди. Ала барысы да университетни директоруна теджеле эдиле. Анга да сейирсинирге керек тюлдю, миллетде «ишлемеген тишлемез» деб нарт сёз барды.

Абрекланы Любовь, университетни бюгюннгю дараджагъа чыгъарыр ючюн, кече-кюн демей кюрешгенди, кесине ийнандыргъанды, адамлагъа да ийнаннганды. Ол ийнанмакълыкъ кючюн-къарыуун тас этмезине, башхалагъа юлгю болгъанлай къалырына ишек да джокъду.

МАМЧУЛАНЫ Дина