Озгъан орта, байрым кюнледе Къарачай-Черкес Республикада ислам динни кючю бла джамагъатны бирикдириуге аталгъан халкъла арасы конференция бардырылгъанды.

«Роль Ислама в укреплении духовно-нравственных ценностей в условиях современных геополитических рисков» деген конференция Къарачай-Черкес ислам институтну 30-джыллыкъ юбилейине аталыб къуралгъан эди.

Ол конференциягъа тыш къралланы бир къауумундан, Эресейни джер-джеринден да дин бирлешликлени башчылары, илму эмда билим бериу организацияланы келечилери, кърал къуллукъчула, экспертле къошулгъан эдиле.

Аны кёзюуюнде болгъан пленар кенгешни Абу Ханифа атлы Къарачай-Черкес ислам институтну ректору Батчаланы Мухаммат хаджи бардырды.

Батча улу ол конференция башха-башха къралланы, регионланы келишиулюкню ёсдюрюуде ашхы сынамларын алмашдырыр, дин конфессияланы араларында къысха байламлылыкъ джюрютюб, дин-тин байлыгъыбызны сакълар мурат бла къуралгъанын чертиб сёлешди.

Конференциягъа къошулгъанлагъа Къарачай-Черкес ислам институтну къуралгъан кюнюнден бюгюнлюкде дери ишин хапарлагъан видеоролик кёргюзюлдю.

Джыйылгъанлагъа Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашидни атындан республиканы Правительствосуну Председателини биринчи орунбасары Чеккуланы Хызыр сёлешди.

«Бюгюннгю тюбешиу рахатлыкъгъа, ашхылыкъгъа чакъыргъан ислам динни кючю бла таза иннетде ёсюм алыргъа, джамагъатны арасында келишиулюкню бегитирге джарарыгъына ишек джокъду.

Бу конференцияны Абу Ханифа атлы Къарачай-Черкес ислам институтну 30-джыллыкъ юбилейи белгиленнген кёзюуде бизни регионда бардырылгъаныны уллу магъанасы барды.

30 джылны мындан алда, Шимал Кавказны джамагъат-политика болуму къолайсыз кёзюуде, динни хакъындан билим берген организацияны ачылгъаны тарих магъаналы иш болгъан эди.

Аны тамалын салыу бла Бостанланы Исмаил хаджи кюрешген эди. Ай медет, ол бюгюнлюкге дери джашамады, Аллахны рахматында болсун. Хурметли джердешибизни ашхы ишлерин, джарыкъ тюрсюнюн эсибизде сакълагъанлай турлукъбуз.

Къарачай-Черкес ислам институтну бусагъатдагъы ректору Батчаланы Мухаммад хаджи да коллективи бла бирге, ашхы адетледеча, джаш тёлюню ислам диннге тыйыншлысыча юретеди.

Сёзсюз да, ШКФО-да, бютеу Эресейде да джамагъатны эсин ислам динде уллу магъана берилген ишлеге бёлдюрюуге Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъны председатели, КъЧР-ни муфтийи Бердиланы Исмаил хаджи ёлчемсиз уллу юлюш къошханды.

Сау болсун, Берди улу бусагъатда да джангы дин билим бериу учреждениеле ачдырыр мадарла этгенлей, джаш тёлюню дин-тин байлыгъын ёсдюрюу бла кюрешгенлей турады.

Бердиланы Исмаил хаджини башчылыгъы бла Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъ, власть органла бла къысха байламлылыкъ джюрюте, Эресейни тюрлю-тюрлю миллетлерини, башха-башха дин конфессияларыны араларында келишиулюкню ёсдюре, бютеу джамагъатха магъаналы ишлени баджарады», – деб, Чеккуланы Хызыр республиканы Башчысы Темрезланы Рашидни атындан ислам диннге тыйыншлысыча юретиб кюрешген адамлагъа уллу сый бериб сёлешди.

Алайда КъЧР-ни Башчысы, медреселеге, ВУЗ-лагъа, дин билим берген башха заведениелеге динни хакъындан илму китабла чыгъарыугъа кёлтюргючлюк этгени ючюн, «Фонд поддержки исламской культуры, науки и образования» НКО-гъа разы болгъаны да айтылды.

 «Онглу алчысы – Президенти - болгъан деу къралда джашагъаныма ишек этмейме.

Владимир Путинни башчылыгъы бла къралыбыз кесини политикасын джакъларыгъына базама. Кёб тюрлю миллети, конфессиялары бирикгени не заманда да Эресейни кишиге бой бермезлик кючю болгъанлай турлукъду.

Конференциягъа къошулгъанланы барына да саулукъ, насыб, джамагъатха джараулу ишлеринде уллу джетишимле теджейме», - деб джазылгъан эди Башчыны хошкелди сёзюнде.

Аны окъуб бошагъанындан сора, республиканы Правительствосуну Председателини биринчи орунбасары Чеккуланы Хызыр ШКФО-ну къурамында регионланы дин алчыларына Шимал Кавказда джашагъан тюрлю-тюрлю миллетлени, башха-башха дин конфессияланы араларында келишиулюкню сакълаугъа, джаш тёлюню ислам динни ашхы адетлеринде ёсдюрюуге юлюш къошханлары ючюн, Терк Башы Тегейни муфтийи Хаджимурат Гацаловну, Чеченни муфтийи Салах Межиевни, Къабарты-Малкъарны муфтийи Хазраталий Дзасежевни, Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъны толтуруучу комитетини председатели, Ставрополь крайны Дин управлениесини председатели  Мухаммад Рахимовну дагъыда башха дин башчыланы Къарачай-Черкесияны Башчысыны хурмет грамоталары бла саугъалады.

Джыйылгъанланы алларында РФ-ны Президентини Администрациясыны Ич политиканы хакъындан управлениесини дин организацияла бла байламлылыкъ джюрютген департаментини тамадасыны орунбасары Алмаз Файзулин да сёлешди.

Алмаз Файзулин, конференциягъа къошулгъанлагъа къонакъбайлыкъ этген, кёб миллетни келечиси шох джашагъан Къарачай-Черкесиягъа бюсюреу эте, Абу Ханифа атлы Къарачай-Черкес ислам институтну 30-джыллыкъ юбилейи бла алагъышлады.

Конференцияда тыш къралланы келечилери да сёлешдиле. Ала, ислам динде магъана берилген ишлени джашаугъа сингдириуге тыйыншлы эс бёлгени ючюн, РФ-ны Президенти Владимир Путиннге уллу бюсюреу этгенлерин чертиб айта эдиле.

Мухаммад Раджаб Диб шейх да: «Эресей бютеу дунияда онгсузлагъа билек болгъан, тюзлюкню джолу бла баргъан, бютеу джамагъатха джараулу  оноула этген къраллай турлугъуна ышанабыз. Эресей башлары палахха къалгъан палестиначылагъа болушханыны магъанасы бир да уллуду», - деб, Эресей Федерация Палестинагъа болушханы ючюн Владимир Путиннге разылыгъын айтды.

Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъны председатели, КъЧР-ни муфтийи Бердиланы Исмаил хаджи да быйыл Къарачай-Черкес ислам институт къуралгъанлы 30 джыл, Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъ къуралгъанлы да 25 джыл болгъанын черте, аланы ишлерини юслеринден хапар айтды. Ол да «Фонд поддержи исламской культуры, науки и образования» НКО дин бирлешликлеге болушханына уллу магъана бериб сёлешди.

Бердиланы Исмаил хаджи Къарачай-Черкес ислам институтну ректору Батчаланы Мухаммадны Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъны «За заслуги перед Уммой» деген 1-чи дараджалы ордени бла саугъалады.

«Фонд поддержки исламской культуры, науки и образования» НКО-ну сууаблыкъ ишлени баджарыуну хакъындан кенгешчиси Алексей Петров, РФ-ны Президентини  ШКФО-да Толу эркинликли келечисини болушчусу Айдамир Валиев дагъыда башхала да сёлешдиле. Ала бары да Къарачай-Черкес ислам институтну юбилейи бла алгъышлай, хурметли дин башчыла ислам диннге тыйыншлысыча юретгенлери рахатлыкъны сакъларгъа себеб болгъанын да чертдиле.

Конференцияны кёзюуюнде муслиман динни юсюнден, аны дин-тин байлыкъны сакълауда магъанасыны, патриотлукъну хакъындан талай тема сюзюлдю.

Конференцияны тамалында ол темалагъа «тёгерек столла» да бардырылдыла. Алагъа къошулгъанла кюнбатышда къралла бирлешиб, Эресейге къаршчы кюрешни бардырыргъа дыгалас этген, бютеу дуния чайкъамды болгъан къыйын кёзюуде къралыбызда рахатлыкъны сакълар мадарла айтдыла.

Ол мадарла резолюциягъа тюшюрюлдюле.

Байрым кюн Джума намазны Мухаммад Раджаб Диб шейх бардыргъан эди. Аны ызы бла СВО-да, Палестинада ёлгенлеге дууа этилген эди. Конференцияны ахырында Темрезланы Бориспий да, сууаблыгъы ол къаугъалада ауушханланы болсун деб, джыйылгъанланы ауузландыргъан эди.

ТЕШЕЛЛЕУЛАНЫ Зульфия.