- Подробности
Сторожевой стансе Къарачай-Черкесияда уллу эллени бириди. Газетни къуллукъчусу Аппаланы Билял аны администрациясыны тамадасы Чотчаланы Солтаннга тюбеб, арт джыллада болгъан тюрлениулени, элни бюгюннгю халыны, джамагъатны джашаууну, ишини юсюнден хапар алгъанды. Аны басмалайбыз.
- Бизни администрациягъа юч эл къарайды: Сторожевой, Ильич, Къобу Башы. Алада он мингден артыкъ адам джашайды. Эм уллу Сторожевой станседи да, аны юсюнден толуракъ айтайым, къалгъанлада да хар не зат андачады.
Стансе узунуна, кенгине да джайылгъанды. Орамларыбызны бир-бирине къошуб санасыкъ, алтмыш километрге джетедиле. Адамла 6066 боладыла, юйлени саны 3500-ге джетгенди. Миллетни баш иши малчылыкъды. Джерибизни кёбюсю ол санагъатха бек келишеди. Джайлыкъла, биченликле джетишедиле. Хар ким къарыууна кёре мал аш хазырларча таблыкъ барды. Андан уллу хайыр чыкъмаса да, сабанлада, кесибизге джетерча, таб, сатарча да битим ёсдюребиз. Быланы тышында да уллу бабуш фабрика, Уруп чегет мюлк да бизни джерибизде орналгъандыла. Больницабыз, юч школубуз бардыла. Тюкенле да джетишедиле. Бусагъатда бизде эсебде 3000 тууар, 2000 ат барды. Саналмай къалгъанлары да иги кесек болур. Къойла да алагъа кёре. Мал тутмагъан юйдеги джокъду, деген да хазна джангыллыкъ тюлдю, алай а малланы асламысыны иелери фермерледиле. Аладан айырыб Кипкеланы Харунну, Болурланы Казбекни, Акъбайланы Идрисни айтыргъа тыйыншлыды. Алада тууарла, атла къалгъанладан эсе кёбдюле, ууакъ аякълылары да бардыла.
- Подробности
Сарысмакъ ашарыкъдан сора да тюрлю-тюрлю аурууланы багъыуда да кенг хайырландырылады. Сарысмакъны къурамында адамны саулугъуна джарагъан тёртджюзден артыкъ керекли зат барды. Сарысмакъ адамны санларында джик аурууларын багъыуда бек хайырлыгъа саналады. Артрит, артроз, радикулит, подагра, ревматизм, остеохондроз аурууланы багъаргъа сарысмакъдан этилген дарманны ичген да, джакъгъан да этедиле. Алай а сарысмакъдан этилген суусунну бюрегинде сууугъу, ашхынында джарасы, гастрити, панкреатити болгъаннга, сылтаулу тиширыугъа ичерге болмайды.
* Сарысмакъдан этилген джик ауруу бла остеохондрозгъа джарагъан суусун (настойка).
300 грамм сарысмакъны ууакъ туураб, юсюне 0,5 литр аракъы къуюб, къараууз мияла шышада къарангы джерге салыб 10 кюнню тутаргъа керекди. Андан сора сюзюб ичиб башларгъа боллукъду. Ичген сагъатда да къарангы сууукъ джерде тутаргъа керекди. Ревматизми, подаграсы, артрити болгъан бу суусунну кюнюне юч кере ашарны аллы бла 20 такъыйкъаны алгъа ичерге керекди - 20-шар тамчыны стаканны джартысы бир сют бла. Ичерге тыйыншлысы бир айды. Андан сора 10 кюнню солуб дагъыда джангыдан ичиб башларгъа боллукъду. Остеохондрозу, артрозу болгъан бу суусунну 30-шар тамчы ичерге керекди.
Стенокардиясы болгъаннга, сылтаулу тиширыугъа, сют ичирген анагъа бу суусунну ичерге болмайды.
- Подробности
Сторожевой стансени туурасында саулай Эресейге белгили Зеленчук бабуш фабрика орналгъанды. Аны юсюнден кёбчюлюк информацияда хазна джукъ басмаланмагъанды. Алайды да биз бюгюн ол предприятиени ёсюм джолуну, магъанасыны, анда уруннган адамланы ишлери бла шагъырей этерге излейбиз. Аны директору Дичкин Владимир Иванович бла ушагъыбызны газет окъуучулагъа теджейбиз.
- Подробности
Байрамукъланы Халимат атлы Къарачай-Черкес кърал миллет библиотекада, къарачай халкъны кёчгюнчюлюгюне аталыб, кёб тюрлю джыйылыу бардырылады.
- Халкъыбызны ёмюрлюк джашагъан джуртундан Орта Азия бла Къазахстанны къум тюзлерине элтиб атханлы быйыл абыстол (ноябрь) айны 2-де 75 джыл толады. КъЧР-ни кърал миллет библиотекасында озгъан ёмюрню къыркъынчы джылларында болгъан бу къыйынлыкъ бла байламлы арт кёзюуде кёб иш этилгенди. Аланы бириди «Халкъымы джарасы» деген тарих бла байламлы дерс. Аны Джёгетей Аягъы шахарны 1-чи номерли лицейини сохталары къурагъандыла, - деб хапар айтханды библиотеканы къуллукъчусу.
Дерс библиотеканы къуллукъчулары хазырлагъан «Память не знает забвения» деген фильмден башланнганды. Бу фильмде къарачай халкъгъа джетген къыйынлыкъны юсюнден айтылгъан бла бирге миллет, не къыйын болумда да бел къатдырыб, анга салыннган сынаудан сый бла ётгени айтылады.
- Фильмде кърал миллет библиотеканы, КъЧР-ни телевидениесини фондларында болгъан документле, архив материалла, документли эмда суратлау кинофильмледен кадрла, алимлени, политиклени ол бушуу кюнлени юслеринден айтханлары орун табхандыла, - деб къошханды ол.
Къарачайны бушуу кюнюне аталгъан джыйылыугъа келгенлеге библиотеканы къуллукъчулары «Горы помнят, но молчат» деген суратлау-китаб кёрмючню да теджегендиле.
Аны бла да къалмай, Черкесск шахарны 2-чи номерли школуну сохталары бла «Къара ноябрь 43» деген мероприятие да бардырылгъанды. Ол да халкъыбызны кёчгюнчюлюкге атланнганыны 75-джыллыгъы бла байламлы болгъанды. Библиотеканы къуллукъчулары сохталагъа къарачай халкъ кёчгюнчюлюкде кёрген ачлыкъны-джаланнгачлыкъны, ёлюм къыйынлыкъны хакъындан хапар айтхандыла.
Бу тюбешиуге келгенлени ичинде Орта Азия бла Къазахстанда джашагъанла, ол кёзюуде миллетге джетген учузлукъну, зорлукъну кёзлери бла кёргенле да болгъандыла. Ала билген, сынагъан затларындан ёсюб келген тёлюге хапар айтхандыла. Тамада тёлю сохталагъа тарихибизни билирге, кёчгюнчюлюкде ёлгенлени унутмай, эсге тюшюрюрге кереклисин эсгертгендиле.
(БИЗНИ КОРР.).
- Подробности
Къарачай Эресейни къурамына киргенли быйыл 190 джыл болады. Бу кюнледе хасаука урушну эсгере, кёбчюлюк информацияны мадарлары ол темагъа атаб, бериуле этедиле, статьяла, очеркле джазадыла, тарих дерсле бардырадыла.
Аууз-герги айны (октябрны) 26-чы, 27-чи кюнлеринде Къарачай-Черкес кърал университет «Карачай в составе России: исторический опыт, современное состояние и перспективы трансформационных и модернизационных процессов» деген Бютеуэресей илму конференция бардыргъанды. Анда доклад этгенлени араларында тыш къраллы адамла да бар эдиле.
Подкатегории
- Вы здесь:
-
Главная
- Статьи
