Умарланы Кулина, Ёзденланы Ибрагимни къызы, устазлыкъ ишин бюсюреулю баджарыб тургъанлы 40 джылдан атлайды. Ол бусагъатда Черкесск шахарны 17-чи номерли гимназиясыны устазыды, къарачай тил бла адабиятдан дерсле береди.
Кулина Ибрагим бла Джазаланы Рахиманы юйдегилеринде алты сабийни бири болуб Къыргъыз ССР-де туугъанды. Атасы Ибрагим къыргъыз школда ишлей, химиядан дерсле бериб тургъанды. Сюргюннге тюшгюнчю да элинде устазлыкъ этгенди. Рахиманы атасы Къасым да айтылыб тургъан устаз болгъанды. Ким биледи, аладан къан бла бирге кёчген болур ол усталыкъ Кулина бла эгечи Кулистаннга эмда къарнашы Халитге. Ала ючюсю да аталарыны, къарт аталарыны урунуу джолларын сайлагъандыла. Аланы къартлары-джашлары (биргелей санаб) да ол иш бла бёлюнмей кюрешгенли 100 джыл болады.
Кулина гитчелигинден да литератураны сюйгенди, сурат салыргъа, къол ишлеге юренирге тырмашыб ёсгенди. Назмула окъургъа, азбар айтыргъа бек сюйгенди. 1971-чи джыл орта школну тауусханында, Къарачай шахарда КЧПИ-де окъуб чыгъады да, 1976-чы джыл Джёгетей Аягъы шахарны 2-чи номерли орта школунда ишлерге джарашады. Алай бла сабийлени сурат салыргъа, черчениеге, къол ишле этерге юрете 3 джыл ишлейди. Андан сора Джангы Джёгетей элни орта школуна ишлерге кёчеди. 1993-чю джыл алайдан да Черкесскеде 17-чи номерли орта школгъа кетеди. Андан бери, 25 джылны узагъына алайда ишлеб турады.

- Мен Черкесскеде ишлей башлагъан заманда шахарны школларында ана тилледен дерсле берген адет джокъ эди, - деб эсине тюшюреди Кулина, - факультатив джорукъда юретирге кюреше эдиле ана тиллеге. Кюнлени биринде школну директору Байрамукъланы Иссаны джашы Магомет меннге: «Быйылдан башлаб, шахарны школларында ана тилни окъутуу кърал программаны тамалында барлыкъды. Разы болсанг, къарачай тил бла адабиятдан дерсле бериуню сеннге теджерге, деб турабыз», - дейди. Айтханына огъайым болмаса да, билимим аллай ишге келишмей эди да, экинчи кере да Къарачай шахарда КъЧКъУ-ну (бу джол институт КъЧКъУ болуб тура эди) филология институтуна киреме. Алай бла «Ана тил бла литератураны устазы» деген усталыкъ алыб чыгъама. Алай бла 25 джыл болады ол ишни баджарыргъа кюрешиб ишлегениме. 2007-чи джыл бизни школну аты да тюрленеди. Энди ол «Муниципальное казённое образовательное учреждение» деб айтылады.

Къарачай-Черкес Республиканы «О языках народов Карачаево-Черкесской Республики» деген эмда «Об отдельных вопросах в сфере образования на территории Карачаево-Черкесской Республики» деген законлада айтылгъаннга кёре, республикабызда джашагъан абаза, ногъай, черкес, къарачай халкъланы миллет тиллерин кърал тилнича (бирча эркинликде) окъутургъа мадар берилгенинде, ана тиллени ал башланнган школлада окъута башлаб, артда уа орта школлада да окъутуб тебредиле. Таб, уллу окъуу заведениеледе да окъутургъа кереклиси белгили болду. Ол затха ана тиллени устазлары бек разы болдукъ.
Кулина бусагъатда ана тилни эмда литератураны билирге, сюерге юретгени бла бирге, миллетибизни сюерге, аны ашхы адетлерин, юлгюлю тау шартларын билирге да юретгенлей турады. Кулина сохталары бла бирге халкъыбызны бушуугъа бёленнген кюнюне эмда къарачайлыланы туугъан джуртларына къайтханлары бла байламлы къууанч кюннге аталгъан ишле къурагъанды эмда бардыргъанды. Аны ючюн айтхан болур белгили орус джазыучу К. Ушинский: «Хар халкъда болгъан иги адетле, акъылманлыкъ  эм иги юретиу мадарды ашхылыкъгъа», - деб. Кулина да ол сёзлеге уллу магъана бере, КъЧР-ни халкъларыны музейин къурай тебрегенди. Алай болса да, аны баш излеми джаш тёлюбюзню ангысын ашхы тау шартларыбыз бла шохлукъну, джарашыулукъну джакълагъан миллет халибиз бла, урунууда учунууубуз бла къысха байламлы этиудю. Ол юретген сохтала кърал эмда республикан дараджалада баргъан кёб тюрлю конкурслагъа, олимпиадалагъа къошулуб, биринчи неда ёчлю орунланы алгъанлай турадыла. Сёз ючюн, Москва шахарда ана тиллеге аталгъан Бютеуроссия дараджада олимпиада башланнганында, Россияны 28 регионундан 150-ге джууукъ сохта бла студент келиб, хар ким кесини миллетини тин-тил байлыгъын кёргюзгенди. Аны бла да къалмай, хар бири халкъы къалайда, къаллай джерде, къалай джашагъанын айтыб, аны ашхы адетлери бла джашау-турмуш болумун суратлаб, джазыб бергенди. Олимпиада эки бёлюмге юлешиниб ётгенди. Биринчи бёлюмде башында айтылгъан ишле болгъандыла. Алагъа Россияны Илмула академиясы къурагъан комиссия къарагъанды.  Экинчи бёлюмюнде уа, айтылгъаннга, джазылыб берилгеннге къараб, тенглешдириб кёргенден сора, махтаулуланы атларын айтханды комиссия. Ол иш да Москвада, А.С.Пушкинни аты аталгъан институтда, болгъанды. Анда 10-чу классны сохтасы Къоркъмазланы Асият ёчлю орунну алгъанды.
Республикабызда джетишимли болгъанла да кёбдюле Кулина окъутханланы ичинде. Къарачай халкъ туугъан джуртуна къайтханлы 60 джыл болгъанына аталыб, назму окъуу конкурс болгъанды республикан дараджада. Анда 5-чи классны сохтасы Джазаланы Амина биринчи оруннга чыкъгъанды. Ол темагъа сочинение джазыу конкурсда да Джазаланы Амина онглу болгъанды. Ол кюннге аталгъан ингирни да Амина бардыргъанды. Республикаланы арасында ана тилледен артыкъ уллу билимли къауум да «Хочу всё знать» деген ат бла болгъан проектге къошулгъанды. Ол проект КъМР-де ётгенди. Кулинаны 7-чи классда окъуй тургъан сохтасы Джазаланы Лаура андан биринчи орунну алыб къайтханды. Кулинаны сохталары дагъыда кёб тюрлю конкурслада, олимпиадалада да джетишимли болгъандыла.
Джигер, билимли устазны джетишимли уруннганы сансыз къалмагъанды. Аны джангы къурагъан методика джоругъун шахарны билим бериу джанындан управлениесини эмда КъЧР-ни Окъуу эмда илму министерствосуну къуллукъчулары къабыл эмда хайырлы кёрюб, бюсюреу этгендиле. Шахарны ана тил бла адабиятдан дерс берген устазлары да ол методика бла ишлерге разы болгъандыла. Алай бла Кулина алагъа ачыкъ дерсле бериб, кеси къурагъан методика джорукъ не бла иги болгъанын кёргюзгенди.
Къаджыкъмай кюрешгени ючюн Кулинагъа «Почётный работник общего образования» деген знак, «Билим бериуню профсоюзларына 100 джыл», Гамзатов Расулну юбилей медаллары бла эмда «Отличник просвещения» медаль, Культураны, билимни, илмуну хакъындан Кавказ академиядан да Б.Гурту улуну эсгериу юбилей медаль берилгендиле. «Отличный работник народного просвещения», «Лучший учитель РФ» деген атла да аталгъандыла. Россияны Лермонтовчу комитети уа, «За заслуги» медаль бла саугъалагъанды, аны кибик кёб Хурмет грамоталары барды. 2017-чи джылда уа, джигер ишлегени ючюн, Кулина Ибрагимовнагъа халкъла арасы эмда Бютеуроссия конкурсланы дипломлары берилгендиле. «Язык мой – душа моя, мой мир» деген джыл сайын болуучу регионла арасы конкурслада да «Лучшее преподавание карачаево-балкарского языка и литературы» деген номинацияда устазланы хорлаб, 1-чи дараджалы дипломну алгъанды. Кулина ишлеген гимназия уа, аны халал къыйынына тыйыншлы багъа бериб, «Заслуженный учитель Карачаево-Черкесской Республики» деген атха теджегенди. Ол оноуну шахарны билим бериу управлениеси да джакълагъанды.

Созарукъланы Норий.