Мындан алгъаракъда Къарачай шахар округну депутатлары Диналаны Аликни джангыдан мэрге сайлагъан эдиле. Аны бла байламлы талай кюнню мындан алгъа Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашид шахарны джангы мэри, мэрияны джууаблы къуллукъчулары эмда шахаргъа къарагъан муниципал къуралышланы башчылары бла ишчи тюбешиу бардырды. Ол тюбешиуде КъЧР-ни Правительствосуну членлери да болдула. Ала анда къаралгъан ишлени сюзерге да тири къошулдула.
Джыйылыуну ача, Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашид: «Багъалы коллегала, мен сизни шахар округну джангы башчысын джакъларгъа эмда аллыбызда кёзюуде баджарылыргъа керекли ишлени хар не джаны бла да сюзюб, аланы толтуруугъа тири къошулургъа чакъырама. Иш бир арадан барыр ючюн, кесигизни да республиканы Правительствосу бла эмда шахар округга кирген муниципал къуралышла бла къысха байламлылыкъда ишлеригигизни тилейме», - деди.
КъЧР-ни Башчысы, мэрияны мындан ары кёзюуде толтурургъа керекли борчларын белгилей, бюгюн ол эсин неден да алгъа шахарны джарашдырыугъа, аны адамларыны джашауларыны асыулулукъларын ёсдюрюуге, экономиканы хайыр берген секторун андан ары айнытыугъа бёлюрге кереклисин айтды. Ала эм дженгил заманда толтурулургъа керекли борчла болгъанларын айырыб да чертди.
Темрезланы Рашид Диналаны Аликге шахар округну быйыл джылны къалгъан кесегинде андан ары ёсдюрюуню комплексли планын джарашдырыб берирге борч салгъанын да айтды. Республиканы Башчысы айтхандан, Къарачай шахарны ол стратегия магъаналы документде, бюгюннгю болуму бла кючюн эсге алыб, аны экономикасы бла социал джашаууну бир-бир санагъатларын артыкъ да уллу магъана бериб ёсдюрюуню джоллары бла мадарлары кёргюзюлюрге керекдиле. Темрезланы Рашид, шахар округга къарагъан Теберди эмда Доммай курортланы джарашдырыу да, башында айтылгъан ишлеге кирмей, кесича барыргъа керекди, деб чертди.
Андан сора мэрияны башчысы Диналаны Алик шахар округну социал-экономика болумуну юсюнден доклад этди. Анда билим бериуню, саулукъ сакълауну, аны кибик экономиканы санагъатларыны ишлерини этимлиликлерин кёлтюрюу ол бардыргъан ишни баш ёзеги боллукъларын айтды.
Ол билдиргенден, шахарда налогланы джыйыу тыйыншлысыча бармайды. Аны себебли, деди ол, ишни бу джанын тюзетир ючюн кюреширикбиз.
Шахар округну башчысы ажымсыз болуб айтханнга кёре, бюгюн мында амалсыз бардырылыргъа керекли ишлени бири керти экономиканы санагъатларын айнытыуну, джангы производствола бла ишчи орунла къурауну юслери бла энчи хайырланы ёсдюрюудю эмда налогланы джыйыуну игилендириудю. Мэрия мындан ары ишинде керти экономиканы ол джанларын андан ары «тирилтиуню» мадарларын этиб да кюреширикди.
Диналаны Алик кесини докладында мэрияны ишинде джетишимлени да сагъынды. Билим бериу санагъатда ол артыкъ да иги кёрюнеди, деб, аны кертилигине шагъатлыкъгъа 3 джылдан 7 джылгъа дериги сабийлени сабий садлагъа очередсиз алыннганларын келтирди. Аны бла бирге шахарны 5 школуна тамамлы ремонт этилирге кереклиси бизни аллыбызда баджарылыргъа керекли болуб тургъан проблемалы ишлени бири болуб турады, деди.
Ушакъны кёзюуюнде КъЧР-ни билим бериу бла илму министри И. Кравченко Къарачай шахар округну 5 школунда спорт залла болмагъанларын, аны бла да къалмай, мында сабийлеге къошакъ билим берир мадарла къуралмагъанларын да айтды. Ол эки джарсыуну бир джолгъа толтурур ючюн, технология колледжни ызына салыргъа кереклиге санагъанын да билдирди. Ол колледжни ызына къайтарсакъ, анда джангы спорт зал ачыб, сабийлеге ары джюрюб чыныгъырча къошакъ секцияла къураргъа, алай бла эки джарсыуну да бирге тюзетирге мадар чыгъарыкъды, деди министр.
Шахар округну билим бериу санагъатында устазланы, артыкъ да бек джаш устазланы джетишмегенлерин да И. Кравченко уллу джарсыуланы бирине санаб сёлешди. Ол джаны бла къуралгъан бу къыйын болумну тюзетир ючюн, деди ол, регионал тамалда джаш устазланы билим бериу санагъатха тартыргъа себеблик этерик къызындырыу программа къураб, аны джашауда бардырыргъа керекди.
Джыйылыуда чертилгенден, Къарачай шахар округ, бюджет санагъатда ишлеген къуллукъчуланы тыйыншлы дараджалы айлыкъла бла баджарыб, РФ-ны Президентини май указларын джетишимли толтурады.
Тюбешиуге келгенле КъЧР-ни саулукъ сакълау министри Шаманланы Казимни сёзюне да эс бёлюб тынгыладыла. Ол а Къарачай шахар округда саулукъ сакълауну ёсюу дараджасына анализ этди. Шахарда сабий туууу бла аны халкъыны санын ёсдюрюу дараджа игиге санарчады, деди ол. Ёзге, министр айтхандан, шахар округну саулукъ сакълау санагъаты кемликсиз тюлдю. Ол эм уллу эс бёлюннюк затлагъа кадрла джетишмегенлери бла онкология аурууланы заманында ачыкъланмагъанларын санаб сёлешди. Аны себебли, деди министр, шахаргъа тыйыншлы диагностика керекле бла баджарылгъан онкология бригадала джиберирге оноу этилгенди. Орджоникидзевский посёлокда больницагъа ремонт этерге да бегим алыныб, анга ачха бериуню документлери хазырлана турадыла. Тюбешиуде айтылгъаннга кёре, мында улоуну эскиргени да медиклени бек джарсытады. Министр билдиргенден, округда медицина улоу ауушдурула барлыкъды.
Шахарда культураны 25 учреждениеси ишлейди. Аланы асламысы сабийлеге къошакъ билим бериу ишни толтурады. Былтыр шахарда Культура юйге ремонт этилгенди. Бусагъатда анда школдан тышында билим бериуню талай секциясы ишлейди.
Мында кёб тюрлю джумушну баджаргъан культура аралыкъ ишлене турады. Къурулушу битиб, ол хайырланыугъа берилсе, анга КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашидни оноуу бла белгили малкъар поэт эмда прозаик, Ленинчи саугъаны лауреаты Къулийланы Къайсынны аты аталлыкъды. Республиканы Башчысы шахар округну мэри Диналаны Аликге аны къурулушун энчи кёз туурада тутаргъа эмда не къадар дженгил тамамлар джанындан болургъа борч салды.
Джыйылыуда Теберди бла Доммай курортланы къыш кёзюуге хазырлауну иши да сюзюлдю. КъЧР-ни вице-премьери Озов Мурат Доммай посёлокну башчысындан анда орамланы-затланы кирден тазалаучу улоуну аслам этерин изледи.
Минспорт да тюбешиуде «Саулукъ» деген стадионнга ремонт этерге, Тебердиде футбол тюз джарашдырыргъа, саулукъсуз адамлагъа спорт бла кюрешир мадарла къураргъа кереклиси бла байламлы проблемаланы кёлтюрдю. Ол джаны бла кёб тюрлю магъаналы оюм да айтылды.
Алай бла, Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашид, башхала чертгенден, шахар округну джарашдырыуда, фатар-коммунал джарсыуланы къоратыуда, джол-улоу сетни ишин игилендириуде, инвестицияла табыуда, гитче эмда орта бизнесни айнытыуда тюбешиуню тыйыншлы магъанасы боллукъду.
ХУБИЙЛАНЫ Абу-Хасан.
