Къарачай-Черкес Республикада Халкъ Джыйылыугъа (Парламентге) депутатла сайлау ишге къызыу хазырланадыла. Партияла кеслерини кандидат тизгинлерин бегитиб, Сайлау комиссиягъа бергендиле.
Алай а, кёб болмай белгили болгъанына кёре, КъЧР-де Эресей Федерацияны Коммунист партиясы быйыл сайлаулагъа къошуллукъ тюлдю. Сайлау комиссия кандидатланы партиядан теджелген тизимин сайлаулагъа ётдюрмегенди. Аны оноуу бла разы болмай, партияны членлери Къарачай-Черкес Республиканы Баш сюдюне да баргъандыла. Алай а ол да Сайлау комиссияны бегимин тюзге санагъанды.
РФ-ны Кърал Думасыны элия (июль) айны 9-да болгъан пленар кенгешинде КПРФ-ни фракциясыны члени Александр Ющенко кесини сёзюнде Къарачай-Черкес Республикада бола тургъан ишлени хыртха уруб сёлешгенди.
Элия (июль) айны 15-де Черкесск шахарда 100-ге джууукъ адам джыйылыб, Кърал Думада Коммунист партияны депутатлары бла тюбешгендиле. Анга КПРФ-ни Краснодар бла Ставрополда регионал бёлюмлерини келечилери да къошулгъандыла. Тюбешиуню кёзюуюнде партияны регионал бёлюмлеринде джарсыуланы юслеринден баргъанды сёз.
Джыйылыу бошалгъандан сора, бёлек депутат, Къарачай-Черкес Республиканы Парламентини спикери Александр Иванов бла тюбешиб, сёлешгендиле. Ол айтхандан, КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууну депутатлары А. Ющенкону сёзю бла хош тюлдюле. А. Ющенко Къарачай-Черкес Республикада коммунистлени керти халларын билмегенлей, болгъан ишде коммунистле кеслери терс болгъанларын ангыламагъанлай, керексиз къаты, республикагъа къаршчы сёлешгеннге санагъандыла.
Болса да, Эресей Федерацияда эм эртдеги партия бюгюнлюкде Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Джыйылыууна депутатла сайлаугъа къошулалмай къалгъаныны чуруму неди? Анга КПРФ-ни КъЧР-ни Парламентинде фракциясыны членлери джууаб бередиле.
«Эресей Федерацияны Коммунист партиясы быйыл Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Джыйылыууна депутатланы сайлау кампаниягъа къошулмазлыгъы меннге бек ауур тийгенди. Аны чуруму кесибиздеди – партияны ичинде. «Коммунисты России» партия бизни идеология джауубузду. Алай а, бир къауумубуз, кёбчюлюкню оюмуна тынгыламай, ала бла бирлешдиле. Аны бла да къалмай, кандидатланы тизимин къурагъан заманда партияны регионал бёлюмю бир оноугъа келалмады. Ахырында уа кандидатланы тизимине киши танымагъан, иш бла кеслерин кёргюзмеген, партияны къурамында да болмагъан адамла тюшдюле. Тизимге бир къауум секретарланы джууукъ-тенг адамлары кирген эдиле. Биз теджеб кюрешген, керти сыйлары болгъан, онглу коммунистле уа артха атылдыла. Ахырында уа, депутатха кандидатланы тизимин Коммунист партияны членлерини кёбюсю огъурамагъан эди», - дегенди КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууна (Парламентине) тёрт кере сайланнган депутат, КПРФ фракцияны члени Хапчаланы Юсюпню джашы Салых.
КПРФ-ни конференциясында депутатлагъа кандидатланы тизимин къураугъа «Коммунисты России» партияны членлери да къошулгъанларына джыйылыуну делегатлары разы болмагъанларын билдиргендиле.
«Мен сёз алыб сёлешгенимде, ачыкъ айтхан эдим, быллай затланы дженгил этерге джарамазлыгъын. Бир 3-4 кюн беригиз оноулашыргъа, деб тилеген да этген эдим. Кандидатланы тизимин партияны регионал бёлюмюню членлери да огъурамазлыкъларын, аны юсюнде дауур боллугъун да айтхан эдим. Алай а мени айтханымы киши эшитирге унамады.
Конференцияны ишин алай бардырыргъа джарамайды. Ол таб къуралмагъан иш эди. Таша чёб атыуну эсеблери да, республиканы Баш сюдюню бегими да мени тюзлюгюмю бегитгендиле. Мындан ары, Баш сюдню, Сайлау комиссияны членлерин да аманлагъанны къоюб, партияны ичинде ишлени кереклисича джарашдырыргъа керекбиз. Биз кесибиз бир тилли болалмагъан джерде, башхалагъа аман айтыргъа ишибиз джокъду.
Джюйюсхан Ющенкогъа уа айтырым: къайгъы болмагъан джерге къайгъы салыргъа кюрешмегиз. Къарачай-Черкесияны джамагъаты мамырлыкъда рахат джашайды, ортагъа от салыргъа керек тюлдю!» – дейди коммунистлени, джамагъатны да ичинде сыйы болгъан коммунист, депутат, джазыучу, журналист Хапчаланы Юсюпню джашы Салых.
Къарачай-Черкес Республиканы джамагъатыны ичинде, коммунистлени да араларында уллу сыйлары болгъан, белгили коммунистле Чотчаланы Роза бла Муратхан Михайлович да Хапчаланы Салыхны оюму бла разы болгъанларын билдиргендиле.
Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Джыйылыууну (Парламентини) башха фракцияларыны келечилери да Коммунист партияны сафларында бола тургъан ишлени огъурамагъанларын билдире, Парламентни ишинде адамлыкълары, сыйлары, билимлери болгъан коммунистле бла бирге ишлеген кимге да иги болуб тургъанын чертгендиле.
Эшта, Къарачай-Черкес Республикада сайлаулагъа хазырланыуну кёзюуюнде, джамагъатны халын бузаргъа, тамадаланы терслерге излеген къауумла РФ-ны Коммунист партиясыны КъЧР-де бёлюмюню онглу членлерини оюмларын, чакъырыуларын эшитселе иги боллукъ эди.
Къарачай-Черкес Республиканы джамагъаты бу ишни юсю бла чайкъалмазча кертисин билирге керекди.
Къарачай-Черкес Республикада не Башчыны Администрациясы, не Парламентни башчылары, не Правительство, не джамагъат бирлешликле коммунистлеге аманлыкъ этебиз деб кюрешмейдиле. Коммунистле кеси кеслери бла кюрешедиле. Хапчаланы Салыхча, Чотчаланы Розача, Муратхан Михайловишча коммунизмни фикирине керти ийнаннган, джамагъатны ичинде сыйлары болгъан сынамлы коммунистлени айтханларына тынгыласала, Компартия былай къатышырыкъ тюл эди.
Кёбчюлюк джыйылгъан джерде адамланы сёзлерине тынгыласанг: «1991-чи джылдан бери, Къарачай-Черкес Республикада бусагъатдача рахат джашау болмагъанды; бу арт джылладача, школла, сабий садла, больницала, джарыкълыкъ юйле, джолла, кёпюрле ишленмегендиле; туризм эмда башха санагъатла бусагъатдача айнымагъандыла. Бирер байракъны да кёлтюрюб орамгъа, майданнга чыгъыб, къычырыкъ-хахайдан алыб кюрешгенле, халкъны рахат джашаууна, айныб баргъанына зарланыб, миллетлени шох джашагъанларын кёлтюрелмей этедиле. Бизге тюйюш-уруш керек тюлдю. Бизге рахат джашау керекди. Къарачай-Черкес Республикада мамырлыкъда джашаб тургъан халкъны чайкъамагъыз», – дейди халкъны кёбюсю.
Алай а, кёб болмай белгили болгъанына кёре, КъЧР-де Эресей Федерацияны Коммунист партиясы быйыл сайлаулагъа къошуллукъ тюлдю. Сайлау комиссия кандидатланы партиядан теджелген тизимин сайлаулагъа ётдюрмегенди. Аны оноуу бла разы болмай, партияны членлери Къарачай-Черкес Республиканы Баш сюдюне да баргъандыла. Алай а ол да Сайлау комиссияны бегимин тюзге санагъанды.
РФ-ны Кърал Думасыны элия (июль) айны 9-да болгъан пленар кенгешинде КПРФ-ни фракциясыны члени Александр Ющенко кесини сёзюнде Къарачай-Черкес Республикада бола тургъан ишлени хыртха уруб сёлешгенди.
Элия (июль) айны 15-де Черкесск шахарда 100-ге джууукъ адам джыйылыб, Кърал Думада Коммунист партияны депутатлары бла тюбешгендиле. Анга КПРФ-ни Краснодар бла Ставрополда регионал бёлюмлерини келечилери да къошулгъандыла. Тюбешиуню кёзюуюнде партияны регионал бёлюмлеринде джарсыуланы юслеринден баргъанды сёз.
Джыйылыу бошалгъандан сора, бёлек депутат, Къарачай-Черкес Республиканы Парламентини спикери Александр Иванов бла тюбешиб, сёлешгендиле. Ол айтхандан, КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууну депутатлары А. Ющенкону сёзю бла хош тюлдюле. А. Ющенко Къарачай-Черкес Республикада коммунистлени керти халларын билмегенлей, болгъан ишде коммунистле кеслери терс болгъанларын ангыламагъанлай, керексиз къаты, республикагъа къаршчы сёлешгеннге санагъандыла.
Болса да, Эресей Федерацияда эм эртдеги партия бюгюнлюкде Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Джыйылыууна депутатла сайлаугъа къошулалмай къалгъаныны чуруму неди? Анга КПРФ-ни КъЧР-ни Парламентинде фракциясыны членлери джууаб бередиле.
«Эресей Федерацияны Коммунист партиясы быйыл Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Джыйылыууна депутатланы сайлау кампаниягъа къошулмазлыгъы меннге бек ауур тийгенди. Аны чуруму кесибиздеди – партияны ичинде. «Коммунисты России» партия бизни идеология джауубузду. Алай а, бир къауумубуз, кёбчюлюкню оюмуна тынгыламай, ала бла бирлешдиле. Аны бла да къалмай, кандидатланы тизимин къурагъан заманда партияны регионал бёлюмю бир оноугъа келалмады. Ахырында уа кандидатланы тизимине киши танымагъан, иш бла кеслерин кёргюзмеген, партияны къурамында да болмагъан адамла тюшдюле. Тизимге бир къауум секретарланы джууукъ-тенг адамлары кирген эдиле. Биз теджеб кюрешген, керти сыйлары болгъан, онглу коммунистле уа артха атылдыла. Ахырында уа, депутатха кандидатланы тизимин Коммунист партияны членлерини кёбюсю огъурамагъан эди», - дегенди КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууна (Парламентине) тёрт кере сайланнган депутат, КПРФ фракцияны члени Хапчаланы Юсюпню джашы Салых.
КПРФ-ни конференциясында депутатлагъа кандидатланы тизимин къураугъа «Коммунисты России» партияны членлери да къошулгъанларына джыйылыуну делегатлары разы болмагъанларын билдиргендиле.
«Мен сёз алыб сёлешгенимде, ачыкъ айтхан эдим, быллай затланы дженгил этерге джарамазлыгъын. Бир 3-4 кюн беригиз оноулашыргъа, деб тилеген да этген эдим. Кандидатланы тизимин партияны регионал бёлюмюню членлери да огъурамазлыкъларын, аны юсюнде дауур боллугъун да айтхан эдим. Алай а мени айтханымы киши эшитирге унамады.
Конференцияны ишин алай бардырыргъа джарамайды. Ол таб къуралмагъан иш эди. Таша чёб атыуну эсеблери да, республиканы Баш сюдюню бегими да мени тюзлюгюмю бегитгендиле. Мындан ары, Баш сюдню, Сайлау комиссияны членлерин да аманлагъанны къоюб, партияны ичинде ишлени кереклисича джарашдырыргъа керекбиз. Биз кесибиз бир тилли болалмагъан джерде, башхалагъа аман айтыргъа ишибиз джокъду.
Джюйюсхан Ющенкогъа уа айтырым: къайгъы болмагъан джерге къайгъы салыргъа кюрешмегиз. Къарачай-Черкесияны джамагъаты мамырлыкъда рахат джашайды, ортагъа от салыргъа керек тюлдю!» – дейди коммунистлени, джамагъатны да ичинде сыйы болгъан коммунист, депутат, джазыучу, журналист Хапчаланы Юсюпню джашы Салых.
Къарачай-Черкес Республиканы джамагъатыны ичинде, коммунистлени да араларында уллу сыйлары болгъан, белгили коммунистле Чотчаланы Роза бла Муратхан Михайлович да Хапчаланы Салыхны оюму бла разы болгъанларын билдиргендиле.
Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Джыйылыууну (Парламентини) башха фракцияларыны келечилери да Коммунист партияны сафларында бола тургъан ишлени огъурамагъанларын билдире, Парламентни ишинде адамлыкълары, сыйлары, билимлери болгъан коммунистле бла бирге ишлеген кимге да иги болуб тургъанын чертгендиле.
Эшта, Къарачай-Черкес Республикада сайлаулагъа хазырланыуну кёзюуюнде, джамагъатны халын бузаргъа, тамадаланы терслерге излеген къауумла РФ-ны Коммунист партиясыны КъЧР-де бёлюмюню онглу членлерини оюмларын, чакъырыуларын эшитселе иги боллукъ эди.
Къарачай-Черкес Республиканы джамагъаты бу ишни юсю бла чайкъалмазча кертисин билирге керекди.
Къарачай-Черкес Республикада не Башчыны Администрациясы, не Парламентни башчылары, не Правительство, не джамагъат бирлешликле коммунистлеге аманлыкъ этебиз деб кюрешмейдиле. Коммунистле кеси кеслери бла кюрешедиле. Хапчаланы Салыхча, Чотчаланы Розача, Муратхан Михайловишча коммунизмни фикирине керти ийнаннган, джамагъатны ичинде сыйлары болгъан сынамлы коммунистлени айтханларына тынгыласала, Компартия былай къатышырыкъ тюл эди.
Кёбчюлюк джыйылгъан джерде адамланы сёзлерине тынгыласанг: «1991-чи джылдан бери, Къарачай-Черкес Республикада бусагъатдача рахат джашау болмагъанды; бу арт джылладача, школла, сабий садла, больницала, джарыкълыкъ юйле, джолла, кёпюрле ишленмегендиле; туризм эмда башха санагъатла бусагъатдача айнымагъандыла. Бирер байракъны да кёлтюрюб орамгъа, майданнга чыгъыб, къычырыкъ-хахайдан алыб кюрешгенле, халкъны рахат джашаууна, айныб баргъанына зарланыб, миллетлени шох джашагъанларын кёлтюрелмей этедиле. Бизге тюйюш-уруш керек тюлдю. Бизге рахат джашау керекди. Къарачай-Черкес Республикада мамырлыкъда джашаб тургъан халкъны чайкъамагъыз», – дейди халкъны кёбюсю.
ЁЗДЕНЛАНЫ Альберт.
{jcomments}
