- Подробности
Халкъы бла джуртуна халал къуллукъ этген, алагъа кертилигин танытхан онглу джашларыбызны бириди Эбзеланы Борисни джашы Борис. Ол курорт Тебердиде 1933-чю джыл туугъанды. Атасы бла анасы джер сюрюб, чалкъы чалыб, мал асыраб, кеси къыйынлары бла джашагъандыла. Къартла айтхандан, ала джетген кюнде онгсузгъа, кереклиге болуша, элчиледен сый табхан керти адамла болгъандыла.
«Къуш бала уяда нени кёрсе, учханда аны этер», дейдиле. Борис да, атасыча, иги адам болуб ёседи. 1943-чю джылны къачында халкъыбызны туугъан джеринден зор бла къобарыб, Орта Азия бла Къазахстанны къум тюзлерине элтиб тёгедиле.
Эбзеланы юйюр да Къазахстанны Ильичевский районуна тюшедиле. Алайда, Пахта-Аралда, ачдан-джаланнгачдан, артыкъсыз да сууну кирлилигинден кёб адам ёлгенди. Иш табылмай, адамла джан къалдырыр мадардан башха сагъыш этмегендиле. Борис да, ол тёгерекде къуралгъан аскер бёлекни малларын кютюб, ала берген азыкъ бла джанын сау къалдыргъанланы бириди. Эбзеланы юйдегилери Пахта-Аралда 1946-чы джылгъа дери джашайды. Артда ала, Сары-Агъач районнга кёчер мурат бла кече джолгъа чыгъыб, джаяулай эки ыйыкъны барыб, Сары-Агъач районнга тюшедиле. Анда аталары ёлюб, сабийле аналары бла къаладыла. Алайда джашау такъыл болгъанды. Кече-кюн демей, не тукъум джумушну да этиб тургъан сабийле къойчукъла, ийнек да къурайдыла, школгъа да джюрюб башлайдыла.
- Подробности
КЪАРА ТАСМАН, КЕШЕНЕ ХАНС
(БАРВИНОК МАЛЫЙ)
Муну бек эртде заманладан бери илму багъыуда алимле хай- ырландырыб келгендиле. Орта ёмюрледе саулукъну белгисине саналгъанды, артыкъсыз да Къытайда. Анда бюгюнлюкде да кече джатсала, джастыкъ тюблерине салыб джатадыла. Кешене ханс тёгерек джылны джашиллей турады. Ол себебден къабырны тёгерегинде, юсюнде да битдиредиле. Аны ючюн кешене ханс дейдиле. Баш тамыры джыджымгъа ушашды, джерде 1-5 сантиметр теренликде кёнделен ёседи, узунлугъу 70 сантиметрге джетеди. Баш тамырдан саптагъайла ёседиле. Саптагъайны чапыракълары джылтырауукъдула, джашилдиле, учлары джитидиле, чапыракъ бутакълары къысхадыла.
- Подробности
КЪАБ (ТЫКВА ОБЫКНОВЕННАЯ)
Къаб бирджыллыкъды, джерге джайылыб ёседи, узунлугъу 10 метрге джетеди. Тамыры турмагъа ушашды. Саптагъайы джерге джайылыб барады; чырмауукъча, узун къылчыкълыды, билезиклери да болады, юслери да ууакъ джити тюклюдюле, билезиклерини эмда джити тюклерини болушлукълары бла къабны саптагъайы терекге, хуналагъа, чалманлагъа тынч ёрлеб кетеди.
Чапыракълары джашилдиле, беш къалакълыдыла, къыйырлары уллу тишлидиле, узунлукълары 6-15 сантиметр, кенгликлери 5-12 сантиметр, юслери къалын къаты тюклюдюле. Гоккалары джарыкъ сарыдыла; уллуладыла, кенгликлери 10 сантиметрге джетеди. Къонгураугъа ушашды; джоппу эркек урлугъу, биришер да тиширыу урлугъу болады. Джемиши бек уллу болады. Бир-бирде аны кенглиги 50 сантиметрден атлайды. Тыш къарамлары тюрлю-тюрлю, къабугъу, агъашча, къаты, джумушакъ да болады, ичи сарыды, татлыды. Урлугъу кёбдю, къол бла ариуланыб алынады.
- Подробности
Анга, Хубийланы Расулну джашы Алибекге, разылыгъымы билдирирге излейме. Кючюнг кёб болсун, Алибек, тутхан ишингден къууаныб джашар насыб Аллах берсин. Атангдан, анангдан Аллах айырмасын. Миллетибизде, Алибекча, ишлерин билген, сюйген джашларыбыз кёб болсунла.
Важный эл.
- Подробности
ИТ ДУГЪУМА (БУДРА ПЛЮЩЕВИДНАЯ)
Кёбджыллыкъ, мийиклиги 40-60 сантиметр болгъан хансды. Тамыры учхарады, къысхады. Андан чыкъгъан джетекле, саптагъайла, джерге джайылыб ёсюб, джерге иги тийген джерлеринде тамыр байлаб, джангы саптагъайла къурайдыла. Алай бла дженгил огъуна джайылыб кетедиле. Чапыракълары бюрек тюрюслюдюле, юслери ууакъ тюкчюкле бла джабыкъдыла. Чапыракъ бутакълада ёседиле, къыйырлары уллу джарты айгъа ушаш тишлидиле. Гоккалары 2-3 чапыракъны къойнундан чыгъадыла, ууакъдыла, эки эринлидиле, кёк-кимит бетлидиле, кеслери да джоппудула. Май-июль айлада чагъадыла. Ит дугъума мылы джайлыкълада, талалада, кёкен аралада, къабыргъалада, тикледе, чегет къыйырлада, джол джанлада ёседи.
Последние новости
Популярное
Документы
В лицах
