- Подробности
Андыз мийиклиги эки метр болгъан, кёбджыллыкъ дарман хансды. Баш тамыры азыкъды, уллуду, этлиди, къысхады. Андан тюбюне гитче, уллу да тюб тамырла ёседиле. Баш-тюб тамырлары да къонгур бетлидиле, ичлери акъсылдым сарыдыла. Баш тамырдан базыкъ саптагъайла ёседиле. Аланы къабукълары узунуна ызлыдыла, юслери къысха къатыракъ тюкле бла джабылыбдыла. Чапыракълары кёзюулю ёседиле, ёрге джанлары джаландыла, джыйырылыбдыла, тюб джанлары уа джумушакъ кийизге ушайдыла, къыйырлары мычхы тишлечадыла. Тюб апыракълары уллула, узун чапыракъ саблада ёседиле. Орта чапыракъла саптагъайгъа джабышыбдыла, эм ёргедегиле ууакъдыла, саптагъайгъа джабышыб сабсыз ёседиле.
- Подробности
Алтынчач эки не бирджыллыкъ, мийиклиги 30-40 сантиметрге джетген дарман хансды. Талай тюб тамыры болады, кеслери да - ууакъла, ингичгеле. Джерде джоппу болуб, терен ёсмейдиле. Баш тамырындан биринчи джылында тогъай тёгерек чапыракъла чыгъадыла, джерге джатыб турадыла. Экинчи джылында ол джайма чапыракъланы, биринчи джыл чыкъгъан, тюз орталарындан саптагъайла ёседиле. Ала эки-беш боладыла. Саптагъайла тёртгюлдюле, башырагъында бутакълагъа айырылыбдыла, тюб чапыракълары да, саптагъайны тёнгегинде чапыракълары да гаккы тюрюслюдюле, кёзюулю ёседиле, чапыракъ саблары джокъду. Чапыракъларыны юслеринде бешишер сингирчик тартылыбды.
- Подробности
Бир не экиджыллыкъ, мийиклиги 150 сантиметрге джетген ёсюмдю. Саптагъайы къатыды, тюз ёрге ёседи, башырагъы
кёб бутакълыды. Чапыракълары чапыракъ бутакълада кёзюулю ёседиле, къыйырлары тишлидиле, гоккалары ууакъдыла,
акъдыла. Чапыракъла саптагъайны къойнундан ёседиле. Урлугъу
гаккы тюрюслю къудоручады, къара-къонгур бетлиди.
Июнь айдан сентябрь айгъа дери чагъыб турады. Урлугъу август-сентябрь айлада бишеди.
Акъ эчки ханс къургъакъ джайлыкълада, сыртлада, джол
джанлада, тюзледе, тикледе, къабыргъалада аслам болады. Баш
джанындан 15-20 сантиметр узунлугъуна кесиб алыб, салкъында, хауа джюрюген джерде кебдириб, джыяргъа керекди.
Къан тамырланы ичине туз джыйылса (артыкъсыз да джюрекни, мыйыны къан тамырларына), къан басымы кёлтюрюлсе, джебегине джетген адам, къаны уюб къалырча болса, бу
мардада джарашдырыб ичерге дурусду: бир уллу шай къашыкъ
бла ууакъланнган хансны алыб, юсюне джарым литр сууну къуюб, онеки сагъатны неда бир кечени къоюб, суу кисей бла
сюзюб, сюзюлмеден 100 миллиграммдан кюнюне 4 кере ичигиз.
Бу ханс уулу болгъаны себебли сагъыракъ болургъа керекди.
Айтылгъан мардадан чыкъмайын хайырланыгъыз.
- Подробности
Акъчечек кёкенди, дайым джашиллей турады. Аны сейирлиги недеди десегиз, ол джерде, топуракъда да битмейди. Бусакъ терекни, талны, эменни, джохарны, акъ къайынны, джеркни, джёгени, кертме, алма тереклени, бир-бирледе уа нарат терекни да къабукъларыны ичинде, агъачына да кириб тамыр ийиб, “азыгъын” джабышхан терегинден алады. Башхача айтсакъ, ол тамыр байлагъан терегини кючю бла ёседи. Акъчечек кёкен джайма ёседи, кёб бууунлуду. Хар бууундан экишер бутакъ айырылады, тышындан къарагъаннга кёрюнюшю тёгерекди, тобчады. Эни уллуду, бутакълары агъашчады, джаланды, бууунларындан чорт сынады, джашил бетлиди.
Чапыракъ
- Подробности
Последние новости
- Информационно-аналитический комментарий об инфляции в Карачаево-Черкесской Республике в феврале 2024 года
- Жители и гости КЧР безналично оплатили покупок и услуг на 38 миллиардов рублей
- Региональное отделение «Единой России» и партийный проект «Выбирай свое» проводят фотоконкурс «Профессия в лицах»
- Президент России поблагодарил Росгвардию за профессионализм при выполнении задач
- «Архыз» курортда джомакъ дуниясына тюшгенчады