ТЮКЛЮ ШАПТАЛ (ПЕРСИК ОБЫКНОВЕННЫЙ)

Бу терек бизни джерледе салыныб башланнганлы кёб болмайды. Ол кюн чыкъгъан Азиядан джайылгъанды Кърымгъа. Шимал Кавказда бир къауумла энчи бачхаларында ёсдюредиле. Мийиклиги 3-4 метр болады. Тёнгеги узун тюлдю, кёб бутакълыды. Ала асламысына тюз ёрге ёсмейин, тогъай бирча кёнделенирек ёседиле. Тёнгегини да, бутакъларыны да, къабукълары къызылыракъ-мор бетлидиле.

Джемиши уллуду, къалын этлиди, кеси да акъ бетлиди неда къызылыракъ-сары бетлиди. Тюклю шаптал мысты, татлы суулу эти болгъаны себебли, эм иги кёгетлени бирине саналады. Чийлей да ашагъыз, къайнатма этиб да ашагъыз, суу этиб да ичигиз. Къышха сакъларгъа да боллукъду. Тюклю шаптал тюрлю-тюрлю ауруулагъа дарманнга джюрютюледи. Алай а, шекер ауруулары болгъанла, семиз адамла анга асыры мыллык атмасынла. Ашхынны безлерин иги ишлетеди, хантны хатхуда иги эритеди. Темир джетмейин къан тюрленсе джарайды. Ашхынны мыстысы джетмесе болушады, джюрек дженгил ишлесе сабыр этеди. Бу шапталны этин ингил орнуна бетге да джагъадыла. Тюклю шапталны урлугъундан этилген джау бек багъалыды.

 

 

 
{jcomments}