Бу арт джыллада бизни республикада спорт-саулукъ бегитиучю комплексле аслам болгъандыла. Черкесскеде «Горки» спорт-саулукъ бегитиучю комплекс да аланы бириди. Ол 2015-чи джыл ачылгъанды. Анга башчылыкъ Кипкеланы Норчюкню джашы Хызыр этеди. Аны биргесине юй бийчеси Татьяна Викторовна ишлейди. Ол усталыгъы бла врач-терапевтди.
Мындан алда «Къарачайны» корреспондетни Къобанланы Махмут, Кипкеланы Хызыргъа тюбеб, аны бла ушакъ этгенди.
- Мен усталыгъым бла къурулушчума, – дейди Хызыр. – Баш билим алгъанымдан сора «Агропромстрой» трестде иги кесек заманны ишлегенме. Озгъан ёмюрню 90-чы джылларындан башлаб, къралда уллу тюрлениуле болгъанларында, мен да заманны излемине кёре атлай тебредим.
Бюгюнлюкде «Горки» спорт-саулукъ бегитиучю комплекс болгъан джерде алгъаракълада асыулу тукъумлу бугъаланы тута эдиле. Мен «Агропромстрой» трестде ишлегеним себебли, ишим болуб, бери келиб туруучан эдим. Былайда быргъы бла джерни тюбюнден чыкъгъан суудан ичиучен эдим. Солярка къошулгъанча бир тюрлю татыуу бар эди. «Бу не суу болду?» -  деб, кёбледен соруучан эдим. Бу суу ауругъанлагъа джарагъанын билгенимде, былайын сатыб алдым. Сууну не суу болгъанын тамам билирге излеб, Пятигорск эмда башха шахарлагъа барыб, аланы лабораторияларында деменгили тинтдириб чыкъгъанымдан сора лицензия алдым.

Алайда эм алгъа мекям ишлерге керек болду. Аны ичинде хар керекли затын да этиб, таб джарашдырдыкъ. Ол мекямгъа тиреб, бассейн ишледик. Мекямдан чыгъыб, атлауучла бла бассейннге кириб кетесе. Тёрт бассейн барды да, бу эм уллуду: кенглиги 12, узунлугъу да 20 метрди. Теренлиги 1,5 метрди. Мындан сора да эки бассейн барды. Экинчини кенглиги 4, узунлугъу 6 метрди. Эм гитче бассейнни кенглиги 2, узунлугъу да 3 метрди. Массаж этиучю джер да барды. Бассейнлени барыны да теренликлери бирчады. Уллу эмда орта бассейнлени башлары ачыкъдыла. Къыш да ишлегенлей турадыла.
Къайсы аурууладан багъаргъа джарайды? Барын да айтыб айланмайым. Бу суу къол-аякъ, джюрек-къан тамыр, эндокрин, гинекология, аш эритген, (туберкулёз болмагъан) солуу органланы, тери дагъыда башха аурууланы багъаргъа джарайды. Бу сууну, ичиб, хайырландырыргъа да боллукъду.
- Бассейнде суу бла къалай хайырланыргъа боллукъду?
- Уллу бассейнде сууну температурасын джай айлада 37 градус джылылыкъда тутабыз. Къыш айлада температураны 38 градусха джетдиребиз. Сууукъ суудан толуб тургъан бассейнибиз да барды. Ол эм гитче бассейнди. Исси бассейнден сора санларын сууутургъа излегенле анга киредиле.
- Ненча джыл толгъанла хайырланыргъа боллукъдула бассейнлеригиз бла? Бир кере кириб чыкъсанг, ненча сом тёлерге керекди?
- Бассейн бла 2 джылдан 90 джылгъа деригиле хайырланыргъа  боллукъдула. Суу адамны саулугъуна къоркъуулу тюлдю. Сёз ючюн, уллу бассейннге кирсенг, аны температурасы 36-37 градус джылылыкъда турады да, 15 минут турургъа керекди. Андан сора чыгъыб, бир кесек солуу алыргъа тыйыншлыды. Экинчи кере кирсенг, аллай бир заманны турургъа боллукъду. Алай бла аурууунгу толусу бла къоратыр ючюн, 10 кюнню джюрюрге керекди. Абанданла бассейннге бир кере киргенлери ючюн 250 сом тёлейдиле. 5 джылдан 11 джылгъа джетгенледен 150 сом алабыз. Саулугъуна базгъан бассейнде мадарына кёре турургъа боллукъду. Алай а бизде терапевт барды да, ол адамны бассейннге джиберирни аллы бла аны къан басымын ёлчелейди, сууда къаллай бир турургъа кереклисин айтады.
- Суу къаллай бир теренликден чыгъады? Джерден чыкъгъан заманда аны температурасы ненча градусду?
- Сууну, башында айтханыбызча, 1982-чи джыл 1900 метр теренликден чыгъаргъандыла. Аны температурасы 70 градус иссиликден асламды.
Бассейнни хайырланыугъа 2015-чи джыл бергенбиз. Андан бери аны арбазын, тёгерегин джарашдырыргъа кёрешгенбиз. Энтда кёб зат этерге керекбиз. Баш кюн бизге солуу кюндю. Башхача айтсам, санитар кюндю. Ол кюн бассейнлени ичлерин тазалайбыз. Гюрге кюн 15 сагъатдан 22 сагъатха дери ишлейбиз. Башха кюнледе уа иш кюнню 10 сагъатдан башлаб, 22 сагъатха бошайбыз. Буфетибиз барды.
«Горки» спорт-саулукъ бегитиучю комплекс ариу джерде орналгъанды. Аллыбызда 250 метр мийиклиги болгъан тау барды да, къыш айлада аны хайырландырыб туруучанбыз. Лыжалада, чаналада учаргъа излегенлени кёлтюрюучю бла тауну башына чыгъарабыз, тик энгишге ала кеслери, учуб, тюбюне дери келиучендиле.
Энтда этиллик иш кёбдю. Бара баргъан заманлада былайы спорт-саулукъ бегитиучю аламат комплекс боллугъуна сёз джокъду. Мында ишлегенлени барыны да бир муратлары барды. Ол да неди десегиз, тюрлю-тюрлю аурууладан инджилиб келгенлени саулукъларын багъыуду, бегитиудю.

Спорт-саулукъ бегитиучю комплексни телефону 8(928)392-57-55 эмда сайты www.cok-горки.рф