ШКИЛДИ (МОЖЖЕВЕЛЬНИК ПРОДОЛГОВАТЫЙ)

Дайым джашиллей тургъан нарат кёкенди, мийиклиги 1-4 метрди. Алай уллу болмагъан нарат терекге да саналады. Бир-бирде аны мийиклиги 10 метрге джетеди. Шкилди кёкен тёгерек кёб тёнгеклиди, терек тюрлюлери уа бир тёнгеклидиле. Тёнгеклери тюз ёрге ёседиле, кюл бетли къабугъу кысты-кысты джарылыбды, тюб бутакълары энгишге ийилибдиле. Башырагъындагъыла ёрге кёлтюрюлюб, чапыракълары болмайдыла, аланы орнуна нарат, нызы, наз тереклени ийнелерича, ийнелери боладыла.

Ийнеле ючюшер битедиле, джитидиле, эркек урлукълары джоппу гюлледиле, зугулладыла, сарыдыла, кеслери да шкилди ийнелени къоюнларында битедиле. Тиши урлукълары джоппу гюлледиле, ууакъ зугулдула, акъсылдым джашил бетли гагаракладыла.

Биришер кёзюуге урлукъ къабукъ бир-бирлери бла байланыб, гагарак джемиши болады.

Гагарак джемиш экинчи джылында бишеди. Ол себебден хаман да шкилдини юсюнде бишмеген эм бишген джемиши болады, бишмегени джашилирекди, бишгени къаралдымды. Бишген джемиш татлыды, ариу ийислиди, ичинде да сюекча юч урлугъу болады. Джай айлада чагъады, джемиши кюз айлада бишеди. Шкилди нарат чегетлени тюблеринде, чегет къыйырлада, джол джанлада, ёзен суу джагъалада, кёл джагъалада, ташлы тик къабыргъалада ёседи. Джемишин джел джюрюген, салкъын джерде морт этмей, кебдирирге керекди.

Гагаракны джемишинден тюрлю-тюрлю дарманла этерге болады. Кёбюсюне иги сийелмегенни сийдирирге, адамны сийдик джолларыны хырыулу къабугъуну сууугъу болса, хыппырыкъ аталмайын къыйналса джаратадыла. Ол хыппырыкъ атдырыргъа, баууру ауругъаннга, ашагъан хантын эрителмегеннге себеб болады.