- Подробности
ГЕЛЕУЛЮ-СЫРТ, возвышенность на прав. бер. р. Баксан; сырт «возвышенность».
ГЕЛЕУЛЮ-ТАЛА, поляна на прав. бер. р. Марухи в ее верх.; тала «поляна».
ГЕМСОКЪУРЛАРЫ /ГЕМСОКУРЛАРЫ/, квартал в ауле В. Учкулан на прав. бер. р. Учкулан; Гемсокъурлары – антроп.
ГЕМУ-ЫРХЫ, балка и обрыв на лев. бер. р. Чегем в её верх.; Гему – и. собств.; ырхы «сель».
ГЕМУЛАНЫ-ТАЛА, поляна м/у местностями О. Тала и Т. Тала на прав. бер. р. Чабакълы выше села Яникой; Гемулары – фам.; тала «поляна».
ГЕМУШТАЙЛАНЫ-ГАРА, мин. источник в бас. р. Уллу-Хурзук; Гемуштайлары – антроп. (часть рода, ветвь Узденовых); гара «нарзан».
ГЕМУШТАЙЛАНЫ-СТАУАТ, уроч. на лев. бер. р. Кичкине-Къол в бас. р. Уллу-Кам; стауат «стойбище».
ГЕНДАЛИЙ, река, лев. прит. р. Джегуты (Джёгетей) близ аула Новая Джегута (Джангы-Джёгетей); Гендалий – антроп.
ГЕНДЖОКЪА /ГЕНДЖОКА/, балка на прав. бер. р. Кёнделенле в КБР.
ГЕНДЖОГЪАТА /ГЕНДЖОГАТА/, балка, лев. ист. р. Джагъанас, прав. прит. р. Кубани в Усть-Джегутинском р-не; этимология генджагъата: генджа «лошадь», здесь «породистая», а гъата «крепость», как например, Инжиргата и др.
ГЕНДЖАУ-АУДУРГЪАН-ТАШ /ГЕНДЖАУ-АУДУРГАН-ТАШ/, местн. по р. Дууут; Генджау – нартовский персонаж; аудургъан «свалил»; таш «камень».
ГЕНУЭЗ-КЪАЛА /ГЕНУЭЗ-КАЛА/, (Генуэзская крепость), так некоторые исследователи называли Хумаринское городище в XIX веке (Е. Фелицин, Талицкий и др.); къала «крепость».
- Подробности
Хабеков Умар Хамидович 1921-чи джыл къыркъаууз (сентябрь) айны 10-да Гитче Зеленчук элде (бусагъатдагъы Хабез районда) туугъанды. Эл школда окъуб бошагъанлай ол Черкесск шахарда педагогика училищеге киргенди. Аны тауусуб, математика дерследен устаз болуб, бир кесек ишлегенлей, 1939-чу джыл, Совет Аскерге чакъырылады. Аскерде анга кичи лейтенант чын бериледи. Уллу Ата джурт къазауат башланнганлай, аны алайдан фронтха ашыргъандыла.
Умарны аскер усталыгъы, батырлыкъ энчи шартлары дженгил танылгъандыла. Хабеков Умар 3-чю Украина фронтну 9-чу гвардиячы аскерини 100-чю мараучу дивизиясыны 301-чи гвардиячы мараучу полкунда къуллукъ этгенди. Аны мараучу батальоннга командир этиб салгъандыла. Ол башчылыкъ этиб, аны батальону талай кере фашистлени бетджанларын алгъанды. Ол ётгюрлюклери ючюн Умар да, батальону да кърал саугъалагъа тыйыншлы болгъандыла. Къаты урушлада командир Хабеков юч кере ауур джаралы болгъанды. Алай болса да, госпиталда эс джыйгъанлай дагъыда урушха кетерге ашыкъгъанды.
1945-чи джыл арттотур (апрель) айны 3-де Австрияны ара шахарын фашистледен азатлау кюрешге къошулгъанды. Капитан Хабеков Умар мараучу батальону бла бирге 500-ден аслам совет, 400-ге джууукъ француз аскерчи джесирлени башларына бош этгенди. Ол урушлада Дунай сууну джагъасы бла совет аскерчилени къоркъуулу болумдан къоранчсыз чыгъаргъаны ючюн Ата джурт къазауатны I-чи дараджалы ордени бла саугъаланнган эди.
- Подробности
Уллу Ата джурт къазауатда, гитлерчи фашистледен Джуртну сакълай, бизни республикадан да кёб тюрлю миллетлени келечилери джигитлик кёргюзгендиле. Аланы адамла эслеринде тутадыла.
Ногъай халкъны джигит уланы, отлу урушлада немчала бла джанын-къанын аямай къазауат этген Халмурза Сахатгереевич Кумуков аланы бириди. Ол 1913-чю джыл элия (июль) айны 1-де Къарачай-Черкесияны Икон-Халкъ элинде Сахатгерейни юйдегисинде туугъанды. Тёрт классны бошагъандан сора, машина-трактор станцияда тракторист болуб ишлегенди. Тутхан ишине джууаблы кёзден къараб, тёгерегиндегилеге болуша, атын сый бла айтдырыб уруннганды. Аны 1942-чи джыл Къызыл Аскерге алыб, алайдан Уллу Ата джурт къазауатха ийгендиле.
- Подробности
Меркулов Иван Петрович Ставрополь крайны Кочубей районуну Рощинский элинде 1909-чу джыл къыркъар (август) айны 12-де туугъанды.
Уллу Ата джурт къазауатны аллы бла Иван Петрович «Ставропольуголь» управлениени Микоян-Шахарда орналгъан 13-чю номерли шахтасында ишлегенди. 1941-чи джылны аякъ сюреминде уруш этерге атланнганды. Снайперле хазырлагъан школну да тауусхандан сора, 1942-чи джылны элия (июль) айыны 10-дан башлаб, фашистле бла къаты сермешиулеге къошулуб тебрегенди.
Дуниягъа белгили Сталинград урушда да ол къанлы джау бла джигитча сермешиб, кёзге илиннгенди. Андан сора ол Дон, Къыбыла-Кюн батхан, 3-чю эмда 2-чи Украин фронтланы къурамларында уруш этгенди. Донбасс ючюн баргъан сермешиулеге, джауну Никопольск-Криворож табада кючлю бетджанын къурутуугъа къатышханды, Украинаны, Одессаны, Молдавияны, Румынияны, Венгрияны эмда Чехословакия азатлаугъа тири къошулгъанды.
Уруш джолла аны Кишинёвгъа, Дебреценнге, Будапештге, Братиславагъа, Прагагъа да элтгендиле – къайда къазауат этсе да, ол тенглерине юлгю болгъанлай тургъанды.
1943-чю джыл къыркъар (август) айны 23-де 610-чу атыучу полкну 1-чи батальонуну снайпери сержант Иван Петрович Меркуловну ол къуллукъ этген аскер бёлекни башчылары кърал саугъагъа теджерге тыйыншлы кёргендиле. Айхай да, 18-28 фашистни къыргъан ётгюр аскерчи джаш, кёб да бармагъанлай, 1943-чю джыл къыркъаууз (сентябрь) айны 10-да кесини биринчи саугъасын алады – анга Къызыл Джулдузну ордени бериледи.
- Подробности
Кунижев Замахшяри Османович 1916-чы джыл эндреуюк (декабрь) айны 5-чи кюнюнде (бюгюннгю КъЧР-де, Абаза районда) Псыж элде туугъанды.
Ал классланы бошагъанындан сора, тракторчулукъгъа окъугъанды. 1937-чи джыл Къызыл Аскерге къуллукъ этерге чакъырылгъанды. Польша бла болгъан къаугъагъа да къатышханды. Совет-фин урушну заманында уа Шимал-Кюнбатыш фронтну 7-чи атыучу дивизиясыны 300-чю атыучу полкунда пулемётчу болгъанды. Маннергейма деген къаты бегиген джауну бетджан-сызлыгъын джырыб ётген ётгюр аскерчилени бири болгъанды Замахшяри Османович. 1940-чы джыл Кунижев аскерчи тенглери бла бирге джауланы джангы бетджанларына таша барыб, чабыуул этгендиле. Алайда З.О. Кунижев кесини пулемёту бла 50-ден артыкъ джауну къыргъанды эмда бир фин генералны джесирге алгъанды.
1940-чы джыл арттотур (апрель) айны 11-де СССР-ни Баш Советини Президиумуну Указы бла Кунижев Замахшяри Османовични этген джигитлиги ючюн «Совет Союзну Джигити» деген атны да бериб, Ленинни ордени бла 342-чи номерли «Алтын Джулдуз» медаль бла да саугъалагъандыла.
Андан сора абаза халкъны тулпар джашы, Совет Союзну Джигити Кунижев Замахшяри Османович Белоруссияны ара шахары Минскеде орналгъан танкистлени хазырлагъан училищеге окъургъа киреди.
