Уллу Ата джурт къазауатны кёзюуюнде къолларында къаламларын сауутха ауушдуруб, Къарачайны поэтлери джуртубузну азатлыгъын джакълай, фашистле бла хатерсиз уруш этгендиле.«Къарачай – алан халкъ» джамагъат бирлешликни башламчылыгъы бла Байрамукъланы Халимат атлы республикан миллет библиотекада Ата джурт къазауатда джан берген поэтлеге аталгъан джыйылыу болду.
Алайды да, халкъыбызны ол кёзюуде фахмулу поэтлери Къаракетланы Исса, Байкъулланы Дауут, Бостанланы Хасан, Къанаматланы Къурманбий, Борлакъланы Тохтар, Орусланы Махамет, урушдан сау-эсен къайтыб, чыгъармачылыкъ ишлерин бардырсала, халкъыбызны тин-иннет байлыгъына уллу юлюш къошарыкъ эдиле.
Черкесскеде 17-чи номерли школну ана тил бла литературадан устазы Умарланы Кулина, Ибрагимни къызы, джыйылгъанланы урушдан къайтмай къалгъан поэтлени джашау джоллары бла шагъырей этди.
Къаракетланы Заурбекни джашы Исса 1900-чю джыл Джёгетейде туугъанды. Ол, медреседе эмда орус школда билим алгъандан сора, 1929-чу джыл Москвада «Коммунистический университет трудящихся Востока» деген окъуу заведениени тауусханды.
Аны бла да къалмай, Исса Орджоникидзе шахарда эл мюлк институтну да бошаб чыкъгъанды.
Бё сезледен сора Правокубанский посёлокну орта школуну сохталары Къаракет улуну назмуларын окъудула.
«Мен таулу къызем» деген джырны джыйырманчы ёмюрню ал джылларында джашагъанладан эшитмеген хазна адам болмаз, деген уллу джангыллыкъ тюлдю. Бу джырны сёзлерин Байкъулланы Пагону джашы Дауут джазгъанды – ол Огъары Марада туугъанды. Дауут 1942-чи джыл Уллу Ата джурт къазауатда джигитлик этиб ёлгенди.
Гитче Къарачай районну Джагъа элини орта школуну окъуучулары джыйылгъанлагъа поэтни творчество джолундан хапар айтдыла, назмулары бла шагъырей этдиле.
Халкъыбызны орус классиклени чыгъармалары бла танышдырыргъа уллу къыйын салгъанланы бири Бостанланы Орусбийни джашы Хасан болгъанды. Ол да уруш тюзледе джан бергенди. Аны назмуларын, кёчюргенлерин да Къобан районну Дружба элини орта школуну сохталары джыйылгъанлагъа айтыб эшитдирдиле.
Кетген ёмюрде джаратылгъан «Кулина» деген джыргъа кёб адам, халкъ джырды, деб къояды. Аны автору Къанаматланы Аджейни джашы Къурманбийди. Бу ариу сюймеклик джырны бюгюн да сюйюб джырлайдыла. Тёбен Мараны фахмулу поэтини да джашауун Уллу Ата джурт къазауат юзгенди. Аны юсюнден джамагъат къуллукъчу, тукъум башчы Къанаматланы Сагъит сёлешди.
Урушда ётгюрлюк танытыб, джан берген къарачай поэтлени бири Борлакъланы Алийни джашы Тохтарды.
Ол, назмуладан, хапарладан тышында да статьяла джазгъанды.
Тохтарны творчествосу бла джыйылгъанланы Къарачай шахарны 6-чы номерли орта школуну сохталары шагъырей этдиле.
Орусланы Махамет, дунияда аз джашаса да, къарачай адабиятны ёсюмюне уллу юлюш къошханды, халкъ аууз чыгъармачылыкъны джыйыу бла кюрешгенди. Бу фахмулу уланыбызны джашау эмда творчество джолундан Важное элде орта школну сохталары хапар айтдыла.
Джыйылыуда «Къарачай - алан халкъ» джамагъат организацияны Черкесскеде бёлюмюню тамадасы Батчаланы Манаф бла аны орунбасары Темирланы Заурбек да сёлешдиле. Была экиси да, джыйылыу тыйыншлы дараджада ётер ючюн, уллу юлюш къошханларын чертерге керекди.
Урушда джан берген поэтлени эсгериуге аталгъан джыйылыуда Эресейни Джазыучуларыны союзуну члени Салпагъарланы Кулина, Эресей Федерацияны санатларыны махтаулу къуллукъчусу Тохчукъланы Борис, Байкъулланы Абул-Керимни къызы Байрамукъланы Люба, «Къарачай - алан халкъ» джамагъат бирлешликни къартларыны советини тамадасы Катчиланы Ахмат дагъыда башхала сёлешдиле.
Джыйылыуну аягъында сабийлени хазырлагъан устазлагъа «Къарачай - алан халкъ» джамагъат организацияны грамоталары берилдиле.
Черкесскеде 17-чи номерли орта школну сохталары Ораскъулланы Рустам бла Владимир, къыл къобузда согъуб, джыйылгъанладан бюсюреу алдыла.
- Бу джумушну магъанасы бек уллуду. Унутулмазлыкъ адамланы атларын уллула, гитчеле да билирге керекдиле. Бюгюн былайгъа иги кесек адам джыйылгъанды. Джамагъат къуллукъчула, адабиятны, маданиятны келечилери, устазла, сохтала, биз бюгюн эсгерген поэтлени джууукълары. Айтыргъа, республиканы джер-джеринден бери кёб адам келгенди. Аланы барына да уллу джюрек разылыгъыбызны билдиребиз. Бютюн да Умарланы Кулинагъа, Ибрагимни къызына, олду ишни ауурлугъун бойнуна алгъан, - деди «Къарачай - алан халкъ» джамагъат бирлешликни Черкесск шахар бёлюмюню тамадасы Батчаланы Манаф.
Джарыкъ джаныб джукъланнган джулдузлагъа ушайдыла урушда джан берген поэтле – ала тамам ишлер, джазар заманларында джуртларын къоруулай дуниядан кетгендиле. Ёсюб келген тёлюле аланы эсде тутар ючюн, айхай да, бу тукъум тюбешиулени бардырыргъа тыйыншлыды.
МАМЧУЛАНЫ Дина.
{jcomments}
