Борлакъланы Рашид 1941-чи джыл къыркъаууз айда Москваны Можай табасында къазауат этген аскерлени бир бёлегинде болгъанды.
Алайда баргъан урушланы биринде джаралы болуб, Волошев шахарны госпиталында 20 кюннге джууукъну сёлешелмей, эс джыялмай джатханды. Врачланы кючлери бла, ёлюмню хорлаб, сау болгъанында, Къыбыла-Кюн батхан фронтха тюшюб, Гершенскийде къазауат этгенди.
Алайын алыб, эндреуюк айны 19-да Миллерово шахаргъа барадыла. Ротаны командири, былайгъа келигиз, деб, аланы мийик къаяны эрнине чакъыргъанды. Анда кёб адам ёлюб тургъанды. Миллерово шахарда уллу сермеш болгъаныны ызы кёрюнюб тургъанды. Хар квадрат метрде 20 осколка, мина, снаряд атылгъанды. Ала, Миллероводан биразны барыб, Белореченский деген элге джетедиле. Алайда биринчи власовчу дивизиягъа тюбейдиле. Кюртню къазыб, ары киредиле. Ала мийикде болгъанлары себебли энгишге гранатала атхандыла. Бизни танк бёлеклерибиз, джашыртын аланы артларындан барыб, уруб, джер бла тенг этедиле.
Рашид болгъан рота кёлтюрюлюб чабыуул этеди да, Старабинский деген темир джол станцияны алады. Ол урушда ротагъа берилген 10 гвардиячы белгини бирини иеси Рашид болады. Ворошиловградны юсю бла ызларына бара, бир бузгъа джетедиле. Аны ары джанында Лесечанский шахар бар эди. Къыш болгъаны амалтын, бетджан къазалмай, бузну юсюне джатадыла. Кёк кёгериб, танг атыб келеди. Бир ачы гюрюлдеген таууш бекден бек чыгъыб, асыры кёбден джерни толтуруб келген власовчуланы кёредиле. Джетерге 100 метр чакълы бир къалгъанлай, буйрукъ болуб, атыб тебрейдиле. Алайда кючлю къазауат болады. Бизникиле, алайтын баргъан Донецк сууну ары джанына ётюб, анда бегийдиле.
Батальонну командири Морозов бираздан Рашидни Миллерово шахарда кичи лейтенантланы хазырлагъан курслагъа окъургъа иеди. Ол, 1943-чю джыл алтотур айны 15-де курсланы бошаб, кичи лейтенант чыны бла Орша шахаргъа барады. Орша кючлю бегиб болса да, бизникиле аны аладыла. Ол урушда Рашидге Сталинден Махтау къагъыт келгенди. Ала андан сора Белоруссияны джерине ётедиле. Андан Литвагъа ётюб, Вильнюс шахарда къаты къазауат этиб, аны аладыла. Рашид болгъан рота вокзалны кючлейди. Алайда хауа сермеш да къаты барады. Бизни истребителлерибиз, душман самолётланы сюрюб, джандырыб, къурута эдиле.
«Къуршоуда болуб, чегетде къалгъан фашист аскерле келедиле», - деб Рашид ротаны аланы алларына салады. Чегетден эки машина чыгъыб, алада олтургъан адамла кёзюлдюреуюкле бла къарайдыла. Бири къолун силкгенлей, чегетден танкала чыгъыб тебрейдиле. Темир машиналаны саны тергеусюз кёб болады. Алай болса да бизден эки зенит полк, тобларын алагъа тюз буруб, атыб, аланы бирин да къоймай, джандырадыла. Андан сора джаяу аскерлери чыгъадыла. Бизникиле алгъа чабыуул этедиле. Немецле джесирге бериледиле. Рашид болгъан аскер, Каунас шахаргъа кириб, немецле бла ачы уруш эте, аны азат этеди.
Андан сора ала Пруссияны джеринде Кенигсберг шахарны аладыла. Былайда баргъан ачы къазауатда эркишилик, джигитлик кёргюзгени ючюн Борлакъланы Рашидге командир медаль бла Сталинни атындан Махтау къагъыт береди.
Командирни буйругъу бла авиацияны, артиллерияны, танкаланы кючлери бла дагъыда талай шахарны азатлайдыла. Штембергге джетиб, къазауатны алайда бошайдыла. Ол заманда бизни аскерлерибиз Берлинни алгъандыла.
Рашидге этген джигитликлери ючюн бир орден бла беш медаль, Сталинни атындан да тёрт Махтау къагъыт бериледи.
Алайда баргъан урушланы биринде джаралы болуб, Волошев шахарны госпиталында 20 кюннге джууукъну сёлешелмей, эс джыялмай джатханды. Врачланы кючлери бла, ёлюмню хорлаб, сау болгъанында, Къыбыла-Кюн батхан фронтха тюшюб, Гершенскийде къазауат этгенди.
Алайын алыб, эндреуюк айны 19-да Миллерово шахаргъа барадыла. Ротаны командири, былайгъа келигиз, деб, аланы мийик къаяны эрнине чакъыргъанды. Анда кёб адам ёлюб тургъанды. Миллерово шахарда уллу сермеш болгъаныны ызы кёрюнюб тургъанды. Хар квадрат метрде 20 осколка, мина, снаряд атылгъанды. Ала, Миллероводан биразны барыб, Белореченский деген элге джетедиле. Алайда биринчи власовчу дивизиягъа тюбейдиле. Кюртню къазыб, ары киредиле. Ала мийикде болгъанлары себебли энгишге гранатала атхандыла. Бизни танк бёлеклерибиз, джашыртын аланы артларындан барыб, уруб, джер бла тенг этедиле.
Рашид болгъан рота кёлтюрюлюб чабыуул этеди да, Старабинский деген темир джол станцияны алады. Ол урушда ротагъа берилген 10 гвардиячы белгини бирини иеси Рашид болады. Ворошиловградны юсю бла ызларына бара, бир бузгъа джетедиле. Аны ары джанында Лесечанский шахар бар эди. Къыш болгъаны амалтын, бетджан къазалмай, бузну юсюне джатадыла. Кёк кёгериб, танг атыб келеди. Бир ачы гюрюлдеген таууш бекден бек чыгъыб, асыры кёбден джерни толтуруб келген власовчуланы кёредиле. Джетерге 100 метр чакълы бир къалгъанлай, буйрукъ болуб, атыб тебрейдиле. Алайда кючлю къазауат болады. Бизникиле, алайтын баргъан Донецк сууну ары джанына ётюб, анда бегийдиле.
Батальонну командири Морозов бираздан Рашидни Миллерово шахарда кичи лейтенантланы хазырлагъан курслагъа окъургъа иеди. Ол, 1943-чю джыл алтотур айны 15-де курсланы бошаб, кичи лейтенант чыны бла Орша шахаргъа барады. Орша кючлю бегиб болса да, бизникиле аны аладыла. Ол урушда Рашидге Сталинден Махтау къагъыт келгенди. Ала андан сора Белоруссияны джерине ётедиле. Андан Литвагъа ётюб, Вильнюс шахарда къаты къазауат этиб, аны аладыла. Рашид болгъан рота вокзалны кючлейди. Алайда хауа сермеш да къаты барады. Бизни истребителлерибиз, душман самолётланы сюрюб, джандырыб, къурута эдиле.
«Къуршоуда болуб, чегетде къалгъан фашист аскерле келедиле», - деб Рашид ротаны аланы алларына салады. Чегетден эки машина чыгъыб, алада олтургъан адамла кёзюлдюреуюкле бла къарайдыла. Бири къолун силкгенлей, чегетден танкала чыгъыб тебрейдиле. Темир машиналаны саны тергеусюз кёб болады. Алай болса да бизден эки зенит полк, тобларын алагъа тюз буруб, атыб, аланы бирин да къоймай, джандырадыла. Андан сора джаяу аскерлери чыгъадыла. Бизникиле алгъа чабыуул этедиле. Немецле джесирге бериледиле. Рашид болгъан аскер, Каунас шахаргъа кириб, немецле бла ачы уруш эте, аны азат этеди.
Андан сора ала Пруссияны джеринде Кенигсберг шахарны аладыла. Былайда баргъан ачы къазауатда эркишилик, джигитлик кёргюзгени ючюн Борлакъланы Рашидге командир медаль бла Сталинни атындан Махтау къагъыт береди.
Командирни буйругъу бла авиацияны, артиллерияны, танкаланы кючлери бла дагъыда талай шахарны азатлайдыла. Штембергге джетиб, къазауатны алайда бошайдыла. Ол заманда бизни аскерлерибиз Берлинни алгъандыла.
Рашидге этген джигитликлери ючюн бир орден бла беш медаль, Сталинни атындан да тёрт Махтау къагъыт бериледи.
ЛЕПШОКЪЛАНЫ Хусеин.
{jcomments}
