1991-чи джыл совет кърал оюлгъандан сора, бир къауумла, уллу къыйынлары да кирмегенлей, бек байла болуб кетдиле. Тюзюн айтсакъ, бай болгъанла тели адамла тюлдюле. Болумлудула.  Алай а, аллай адамланы кёбюсю тартына, уяла тургъанлары бла бай болалмазлыкъларын сезгенлери амалтын, уят-хаят деген затлагъа тыйыншлысыча магъана бермейдиле.  Къысхасыча айтыргъа, тин байлыкълары тёбенде болгъанланы кёбюсю насыбларын рысхыда, ачхада кёредиле.
Алай эсе, насыблы юйдеги деген а неди?
АБШ-ны Джорджия университетинде ишлеген алимле ол сорууну юсю бла излем-сынау ишле бардыргъан заманларында насыбны дуния мал бла, ачха бла байламлы джерлерин да сюзерге унутмагъандыла. «Бек бай да, бек джарлы да болмай джашагъан юйдегиле эм насыблыла боладыла» деген оюмгъа келиб, аны «Social Science Research» деген журналда басмалагъандыла. Анда джазылгъаннга кёре, джыл санлары 24-ден 89 джылгъа дери болгъан 3 минг бла 500 адамны юсюнде алимле  сынам ишле бардыргъандыла. Баш иеси бла юй бийчесини бир джылны ичинде тюшюрген хайырлары 60 минг доллардан азыракъ болгъан юйдегилени кёбюсю, бир-бирлерине багъа-сый бериб, эс бёлюб, сюйюб, тюшген ачхачыкъларын да бир-биринден джашырмай, ортагъа салыб, насыблы джашагъанларын айтхандыла.

Хайырлары бир джылны ичинде 60 минг доллардан кёб болгъан юйдегилени кёбюсюню джашаулары къайгъылыракъ болгъанын алимлеге билдиредиле. «Малы кёбню шайтаны кёб» дегенлей, бай юйдегиледе эр бла къатын, «мен кёб этдим, сен кёб джойдунг» дегенча сёзлени айта келиб, ахырында бир-бирлерине ышанмай, хар бири этген ачхасын джашыра, кеси сюйгенча джоя башлайды. Ма алай бла бир-бирине  ышанмакъларын тас эте, аралары суууй, ахырында айырылгъаннга джетедиле.
Джарлы болгъан махтау тюлдю. Ачхасыз, мюлксюз къуру да кийик адам джашау этерге боллукъду. Алай а, адам баласы дуния малны башына тюл, аякъ тюбюне салыб кёлтюрюлюрге керекди. Къысхасыча айтыргъа, алимлени айтыуларына кёре, «онглума деб махтанмай, онгсузма деб да джыламай», ортаракъда джашай баргъанла эм насыблыладыла, джашауну ара багъанасы аладыла.
Уллу Аллах хар ашхы адамны саулукълу, намыслы, насыблы этсин, насыбына заран салмазча бир дуния мал да берсин.

  
ТОМПАЛАНЫ Алибек.