Саугъаларын алалмай къалгъан малкъар джигитле

Подробности

Бабаланы Таукъанны джашы Магомед 1907-чи джыл Акъ Суу элде туугъанды. Ол фронтха кесини разылыгъы бла кетгенди. 1941-чи джыл 115-чи атлы дивизияда къуллукъ этгенди. Магомед Ростов областны Большая Мартыновка элинде, Къалмукъда Цаган-Нур элни къатында, Сарпа кёлню джагъасында гитлерчи фашистлеге къаршчы баргъан сермешлеге къошулгъанды. Ол 1942-чи джылны къачындан 1943-чю джылны къышына дери танкаланы къурутуучу 4-чю энчи къурамында дивизияны ичинде Сталинградны фашистледен тазалау сермешде да джанын-къанын аямай, уруш этгенди. Ол урушлада тирилик танытханы ючюн «Сталинградны къоруулагъаны ючюн» деген медаль бла саугъаланнганды.

1943-чю джылны арттотур (апрель) айындан башлаб 14-чю гвардиячы атлы дивизияны 146-чы мина-тоб атыучу полкунда къуллукъ этгенди. Магомед немец фашистле бла сермешледе, къоркъуулу болумлагъа кёб кере тюше, керти батырлыкъ танытханды. Ростов областны, Украинаны, Белорусияны, Польшаны джерлеринден фашистлени къыстау къаты урушлада да ол джигитлик этер ючюн къалмагъанды.

Баба улу эки кере Къызыл Джулдузну ордени, «Варшаваны азатлау ючюн» медаль бла саугъаланнганды. 14-чю атлы дивизиягъа буйрукъ бериучю генерал Г.П.Колобовгъа фашистлени Одер сууну кюн батыш джанында фашистлени бетджанларын алыргъа керекди деб башындан буйрукъ келгенди. 1945 джыл башил (январь) айда генерал Колобовну аскерчилери Одер сууну юсю бла бузлауукъда окъ, тоб керекни да алыб сууну бирси джанына ётюб алайгъа джерленирге керек эдиле. Аланы джау аскер сууну бирси джанына ётерге къоймай алайда къаты сермешиу башланнганды. Немец тобла совет аскерчилеге уллу къоранч салгъандыла. Къышны суугъуна да къарамай, кими сууну ичи бла ётерге кюреше, кими да бузну юсюне баурурун басыб дыгалас этгендиле. Фашистле аланы юслерине окъ джаудуруб совет аскерчилени талайы сууда ёлгенди. Аланы сау къалгъанлары да ахыр тылпыуларына дери джау бла сермешгенлерин тохтатмагъандыла. Ол тукъум хатерсиз сермеш сау кечени баргъанды. Дивизияны командири джауну бетджанын эртденблагъа дери къурутургъа аскерчилерине буйрукъ бергенди. Алай болгъанлыкъгъа, тоб атхан бетджаннга джууукъ баргъан бек къоркъуулу болгъаны амалтын, совет аскерчилени арасындан сайлаб эм ётгюр тахсачыладан бёлек къуралгъанды. Ол бёлекни ичинде кичи лейтенант Бабаланы Магомед да болгъанды. Ала кече уруш баргъан кёзюуде джауну кёзюне тюшмезлай, сакъ болуб, фашистлени орналгъан джерлерине бауурланыб джууукъ баргъандыла. Сора постлада фашистлени бирем-бирем къурутуб, окъ-тоб джыйылгъан джауну батареясында да талай джерге минала салыб, атылтыб, кёкге чыгъаргъандыла. Ала, ызларына къайтыб келе, джауну бронетранспортёрун атылтхандыла, немец штабны связыны абычарын да тутуб биргелерине алыб келгендиле.
Ол тахса джумушну толу баджаргъаны эмда къоркъуулу болумда салыннган борчну толтурууда ётгюрлюк танытханы ючюн кичи лейтенант Бабаланы Магомед «Совет Союзну Джигити» деген атха теджелген эди. Алай болса да, кёчюрюлген халкъдан болгъаны амалтын ол саугъа анга берилмей къалгъанды.
1945-чи джыл арттотур (апрель) айны аякъ сюреминде ол полкну къурамында Магомед фашистлени Берлиннге дери сюрюб баргъан аскерчилени ал сафларында болгъанды. Тахса джумушланы биринде, Володарск тоб атыучу полкну командирини буйругъун толтургъан кёзюуде, джауну огъу кичи лейтенант Бабаланы Магомедге тийгенди. Ай медет, уста тахсачы Уллу Хорламгъа джетерге кюнле къалыб, аны кёралмай джан бергенди.
Аслан кёллю ётгюр аскерчиге, Алтын Джулдузну медалы теджелиб тургъанлай, ол берилмей, ёлгенинден сора аны Ата джурт къазауатны II-чи дараджалы ордени бла саугъалагъандыла.
Гвардиячы кичи лейтенант Бабаланы Таукъанны джашы Магомед Къызыл Джулдузну эки орденини, «Ётгюрлюгю ючюн», «Сталинградны азатлау ючюн», «Варшаваны азатлау ючюн» медалланы кавалериди. Аллай керти ётгюр уланланы атлары ёмюрлюкге халкъны джюрегинде джашарыкъдыла, ала ёсюб келген тёлюлеге юлгюдюле.
БАТЧАЛАНЫ Фатима.

 

 
{jcomments}
  • Вы здесь:  
  • Главная
  • Статьи
  • Саугъаларын алалмай къалгъан малкъар джигитле