Красный Курган элден чыгъыб, «Медовые водопады» турист база таба эки-юч километрни барсанг, джолну сол джанында тюрлю-тюрлю джаныуарланы суратлары салыныб тургъан стендлени кёрлюксе. Аланы тюз орталарында – эшикни башында уллу харифле бла «Зооприют» деб джазылыб тургъан стендни эслериксе. Аны къатына бармай, узакъдан къарасанг, былайы зоопаркды деб къоярыкъса. Аны арбазында тюелени, бууланы эслериксе. Къайдан чыкъгъандыла ала бери? Быладан сора да къайсы джаныуарла бардыла зооприютда?

Бир кюн «Медовые водопады» турист базагъа иш бла бара, былайыны иеси ким болгъанын билирге излеб, зооприютха къайтдым. Аллыма джылы ышара, алаша сюекли, огъурлу бети бла бир эркиши чыкъды. Бир-бирибиз бла джылы саламлашыб бошагъандан сора, танышдыкъ.

- Текеланы Магометни джашы Расулма, - деди ол. – Былайыны иеси менме.

Махтаулары джулдузлагъа дери чыкъгъан джигер, джигит къызларыбызны арасында Шидакъланы Магометни къызы Текеланы Патияны айтыргъа боллукъду. Ол не къыйын болумда да джунчуб къалмай, эл мюлкню алчысы болуб тургъанды.

Патия 1930-чу джыл февралны 1-де Къарачайны тау элинде, Учкуланда, Шидакъланы Магометни огъурлу юйдегисинде туугъанды. 1943-чю джыл, анга 10 джыл толуб, Магометни юйюрюн да халкъ бла бирге Къазахстаннга кёчюредиле. Патия анда Джамбул областны Джамбул районунда «Красная звезда» атлы колхозда шекер чюгюндюрде ишлеб башлайды. Къыйын ишде асыры арыгъандан сабий санлары тутмасала да тёзюб, къаджыкъмайын ишлеб алчыланы тизимине чыгъады. 1948-чи джыл колхозда комсомолну къарачайлыладан къуралгъан звеносуна башчылыкъ этеди. Джаш адамла биригиб ишлеб, шекер чюгюндюрден уллу битим аладыла. Бир джылдан а, ол аны звеносуна берилген 3 гектарны хар гектарындан 1206 центнер шекер чюгюндюр алады. СССР-ни тарихинде аллай уллу битим алгъан болмагъанды. Ол башхалагъа юлгю болгъанлай къалгъанды.

1941-чи джылдан 1943-чю джылгъа дери 15 мингнге джууукъ къарачайлы Уллу Ата джурт къазауатха кетиб, аладан 9 минг чакълысы да джуртубузну немец фашистледен къоруулай, джан бергендиле.

Айтыугъа кёре, къазауатны заманында 30-гъа джууукъ къарачайлы «Совет Союзну Джигити» деген атха тыйыншлы болсала да, ол джыллада ол сыйлы ат джангыз Багъатырланы Умарны джашы Харуннга берилгенди. 1965-чи джыл Джигит атны (ауушханындан сора) Къасайланы Муссаны джашы Османнга берген эдиле. 1995-чи джыл а, Аллахха шукур, дагъыда 9 джашыбызгъа «Россия Федерацияны Джигити» деген ат берилди.