Ол кюн анга келгенлени эслеринде ёмюрлюкге къаллыкъды. «Анга» дегенибиз а КъЧР-ни Москваны «Поклонный гора» деген джеринде орналгъан Мемориал межгитде къуралгъан маданият-дин ингириди. Бизни республиканы кюню ол «Рамаданны шатыры» деген сууаблыкъ проектни юсю бла бардырылгъанды.  Анда болгъан къууанч ифтарны - аууз ачыуну - кёзюуюнде республиканы социал-экономика, маданият, дин-тин кючюне презентация  этилгенди.
Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашид да ол кюн «Рамадан шатырда» аууз ачыуну сыйлы къонагъы болгъанды. 
«Неден да алгъа, - дегенди ол, анда сёлеше, - мен бюгюн бу ингирге джыйылгъанланы барына бери келирге мадар табханлары ючюн джюрек разылыгъымы билдиреме.

Бизни ара шахарыбыз Москвада быллай аламат ингирле бардырыргъа къайсы регионну  да мадары барды.  Ол насыбны уа бизге Москваны Правительствосу бла шыйых Равиль Гайнутдин къурагъандыла, ол себебден мен алагъа энчи джюрек разылыгъымы билдиреме. Эресейни муслиманлары бизни къралда миллетле эмда динле арасы келишмеклик бла джарашыулукъну бегитиу джаны бла бек уллу иш бардырадыла. Биз барыбыз да этген ашхы ишлерибиз бла ислам мамырлыкъны дини болгъанын кёргюзебиз. Аны алайлыгъына бюгюн былайгъа тюрлю-тюрлю динли, тюрлю-тюрлю миллетли адамланы джыйылгъанлары  да шагъатлыкъ этедиле».
Къарачай-Черкесия къурагъан аууз ачыугъа Эресей Федерацияны Муфтийлерини советини председателини, Муслиманларыны дин управлениесини башчысыны биринчи орунбасары Рушан хазрат Аббясов, Къарачай-Черкесияны Муслиманларыны дин управлениесини председатели, Шимал Кавказны Муслиманларын бирикдирген аралыкъны башчысы Бердиланы Исмаил хаджи, Кърал Думаны Къарачай-Черкес Республикадан депутаты Боташланы Расул, Эресей Федерацияны Ара банкыны статс-секретары, ол банкны председателини орунбасары Александр Торшин, Эресейде Бахрейн патчахлыкъны энчи эмда толу эркинликли келечиси Ахмед Аль-Саати, Эресей Федерацияда Палестинаны келечиси Абдельхафиз Нофаль, аны кибик бир къауум муслиман къралны келечилери да келген эдиле.
Аууз ачыуну ингири - ифтар - «Рамадан шатырны»  юсю бла джыл сайын бардырылыучу  маданият-джарыкълыкъ проектни хакъындан хапар айтхан видеороликге презентация этилгенин кёргюзюуден башланнганды.
Москваны Муслиманларыны дин управлениеси Эресей Федерацияны Муслиманларыны дин управлениесини эмда Москваны Правительствосуну джакълыкълары бла  бу проектни ара шахарда таймаздан бардырыб тургъанлы 13 джыл болады. Муслиманлагъа сыйлы ай Рамаданны кёзюуюнде ашхам бола шатырны эшиклери ифтаргъа келгенлени барына да кенг ачыладыла. Рамадан айны узунлугъуна мында быллай ингирле таймаздан бардырылгъанлай турадыла. Аланы уа Эресей Федерацияны субъектлери, аны кибик тыш къралла бардырадыла. Къарачай-Черкесия башында айтылгъан проектни юсю бла быллай ишге биринчи кере къошулады.
«Рамаданны шатырыны» къонакъларыны алларында сёлеше, Бердиланы Исмаил хаджи да: «Бюгюн бери Къарачай-Черкесияны, исламны сюйгенле келгендиле. Бу кюнню керти да байрам кюннге санаргъа дурусду. Нечик десегиз, Къарачай-Черкесия Москвада ифтарны биринчи кере бардырады. Республиканы  районлары бла шахарларында уа кёбчюлюк къошулуб аууз ачыуну ингирлери Рамадан айны хар кюнюнде да бардырылгъанлай турадыла. Ахыргъы тамамлау ифтар а,  КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Бориспийни джашы Рашидни болушлугъу бла республикан аралыкъда ётеди. Анга кёб адам да къошулады», - дегенди.
«Рамадан шатырны» Къарачай-Черкесиягъа аталгъан   ифтарына келгенлени алларында Эресей Федерацияны Муфтийлерини советини председателини, Эресей Федерацияны Муслиманларыны дин управлениесини башчысыны биринчи орунбасары Рушан хазрат Аббясов да сёлешгенди.
Ол, анга келгенлени алгъышлай: «Рамадан ай, айхай да, сынау тюлдю, Уллу Аллахны адамлагъа ийген рахматыды. Саулай айны узунлугъуна бизге Уллу Аллах саугъа этген саулугъубуз бла эмда джюрюр, кёрюр мадар бергени бла хайырлана, бизни бир-бирибизге тюбер, къууаныр хыйсабыбыз боллукъду. Ол а уллу ашхылыкъды. Рамадан айны биринчи джартысы ётдю. Аны экинчи джарымы да къараб-къарагъынчы бошаллыкъды. Бизни хар бирибиз, оразасын да тута, Аллахдан тилекле да тилей, не къадар кёб игилик, ийманлы иш этерге тырмашыргъа керекди. Айхай да, ол затла бизни иги джанына тюрленирибизни ашхы мадарларыдыла. Ала бла не къадар толу хайырланыргъа кюрешигиз», - дегенди.
Аны бла бирге Рушан хазрат Аббясов, Къарачай-Черкесияны кёб ёмюрню узакълыгъына исламны тарихи бла байламлы болуб келгенин айтыб, бюгюн да бу республика, къуру экономика эмда социал джашау бла байламлы ёсюб къалмай, дин, ийман джаны бла да ёсе, бегий баргъанын чертгенди.
Кърал Думаны депутаты Боташланы Расул да, ифтарда сёлеше, «Рамаданны шатырыны» проектинде Къарачай-Черкесияны кюнюн бардырыргъа болушханлары ючюн, кимден да алгъа Равиль Гайнутдин шыйых бла Рушан хазрат Аббясовгъа джюрек разылыгъын билдиргенди. 
Ол айтхандан, ораза тутханлагъа аууз ачдыргъан да сууаблыгъы болгъан иги ишди. «Аллай адамлагъа джюрек разылыгъымы билдирирге излейме. Мында ифтаргъа келгенле да сау болсунла. Белгилисича, бизни динибизде аууз ачдыргъан да, аууз ачхан да сууаб иш этедиле», - дегенди Боташланы Расул.
«Рамадан шатырны» бу джолгъу темасы Аллаху Тагъаланы файгъамбарлары бла эмда аланы энчи шартлары бла байламлы болгъанды. Къарачай-Черкесияны ингиринде Къур’анда хапарлары айтылгъан файгъамбарланы бирини ашхы ишлерини юслеринден айтылгъанды.
Андан сора къонакъла Къарачай-Черкесияны социал-экономика, маданият эмда дин-тин джашауу бла танышхандыла, республиканы юсюнден алыннган видеороликге къарагъандыла. Артистлени джырлагъанларына тынгылагъандыла. Иш этилиб динни баш тамалларыны юслеринден джарашдырылгъан викторинагъа къошулуб, кеслерини дин билимлерини дараджаларын тинтгендиле. Къарачай-Черкесияны тарихини, табигъатыны, джашаууну юслеринден алыннган кинокадрлагъа къараб, республика бла шагъырей болгъандыла.  
Бахрейн патчахлыкъны Эресейде энчи эмда толу эркинликли келечиси Ахмед Аль-Саати Къарачай-Черкесияны дженгил-дженгил джокълаучу къонакъланы бириди. Аны юсюнден айта, ол: «Бахрейн патчахлыкъны Эресейде келечисине салыннганлай мени биринчи танышхан регионларымы бириди  Къарачай-Черкесия. Бюгюн бу аламат ингирде прогресс бла джашнауну джолу бла баргъан бу джаш республикагъа Аллаху Тагъаланы рахматын тилейбиз. Кеси джанымдан мен тыш къраллы инвесторла бла иш бардыргъан, сёлешген заманымда сизни республикагъызны юсюнден алагъа джарашдырыб хапар айтама, профилли министерствола бла ведомстволаны бу аламат регионнга инвестицияла берирге чакъырама», - дегенди.
Палестинаны Эресей Федерацияда келечиси Абдельхафиз Нофаль да алгъышлагъанды ифтаргъа келгенлени. Ол, диннге, миллетлени ёсерлерине тыйыншлы джол бериб, эс бёлюб тургъанлары ючюн Эресей къралгъа эмда аны  башчыларына разы болуб сёлешгенди. Эресейге, аны ичинде Къарачай-Черкесиягъа джангы джетишимле, рахатлыкъ теджегенди.
Къарачай-Черкесияны ингирине келгенле статс-секретарь, РФ-ны Ара банкыны председателини орунбасары Александр Торшинни алгъышлау сёзюне да эс бёлюб тынгылагъандыла.
Ашхам къарангы болгъанында, дин башчыла дууа окъугъандыла. Ызы бла азан къычырылгъанды. Андан сора «Рамадан шатырны» къонакълары - ала уа 500-ге джууукъ адам болгъандыла – ифтарны джоругъунда аууз ачхандыла.
Алай бла Къарачай-Черкесияны «Рамаданны шатырында» ингири къууанч халда ётгенди. Анга келгенле бу ариу табигъатлы мамыр республиканы юсюнден да, аны къонакъ сюйген халкъыны юсюнден да кёб джангы зат эшитгендиле, билгендиле.


ХУБИЙЛАНЫ Абу-Хасан. 

 
{jcomments}