Къыркъаууз (сентябрь) айны 18-ден 24-не дери Нарсанада миллет паркда «Заповедный сувенир» деген VI-чы саулай Эресей къошулуучу фестиваль бардырылгъан эди. Анга къралыбызны джер-джеринден халкъ суратлау хунерлик бла кюрешген устала чакъырылгъан эдиле.
«Заповедный сувенир» фестиваль табигъат байлыгъы айырылыб сакъланнган (особо охраняемый) джерледе халкъ усталыкъла бла кюрюшген эм иги усталаны белгили этер мурат бла 2020-чы джылдан бери бардырылады.
Фестивалны тамалында джыл сайын конкурс къуралады. Конкурсну заочно халда бардырылгъан кёзюуюнде хорлагъанла, фестивалгъа къошулуб, кеслери этген сувенирлени юсюнден жюриге хапар айтадыла. Очно халда бардырылгъан кёзюуде «тёгерек столла», мастер-классла къураладыла, жюри чыгъаргъан эсеблеге кёре алчыланы саугъалайдыла.
Быйыл фестиваль Нарсанада бардырылгъаны себебли, анга кёб адам къошулгъан эди. Конкурсну жюрисини къурамында бизни джердешибиз Римгорка элни имамы, поэт Дудаланы Мусса да болгъанды. Кёб болмай биз, аны бла тюбешиб, фестивалны юсюнден ушакъ этдик.
– «Заповедный сувенир» деген фестиваль быйыл Нарсанада бардырыллыгъын билгенимде, ары бардым. Анда халкъ устала этген сувенирлени кёрмючю къуралгъан эди. Алайда халкъла арасы класслы махтаулу ювелир, Кърым Республиканы махтаулу суратчысы Мехти Исламовгъа тюбеб къалдым. Мен аны бла ары дери телефон бла сёлешген болмаса, тюбешмеген эдим. Мехти кеси да конкурсну жюрисинде эди. Сора ол меннге жюрини къурамына къошулургъа теджеди. Алай бла, тёрт кюнню конкурсха къошулгъан усталаны ишлерине багъа бериб турдукъ. Фестиваль халкъ чыгъармачылыкъ бла санатны байрамыча джарыкъ ётдю. Уллу къралыбызны джер-джеринден келген устала халкъ усталыкъны тамалында этилген, башхалагъа ушамагъан, сейир ишлерин теджеген эдиле. Бютеулей да биз 100-ден артыкъ ишге багъа бергенбиз, – дейди Мусса.
Мусса, фестивалгъа къошулугъуз деб, Къарачайдан, Малкъардан да талай устагъа билдиргенди. Алай болса да, ала, эртдерек айтылмагъаны амалтын, ишлерин бир джерге джыйыб, Нарсанагъа барыр мадар табмагъандыла. Алайда Муссаны къарнашы Дудаланы Хамитни джашы Шамилни неси да бурунча этилген ат кереги (ат джер, джюген, нохта, кишен, къамчи) болгъаны эсине тюшеди. Сора аны фестивалгъа алыб келиб, кёргюзгенди.
– Шамилни ат керегини юсюнден жюриге толу хапар айтдым. Ала аны джаратханларын билдирген эдиле. Конкурсну эсеблерин чыгъаргъан кёзюуде Мехти: «Мусса алыб келгенча экспонат джокъду былайда. Бек сейир затны келтиргенди. Анга энчи саугъа берирге тыйыншлыды», – деди. Алай бла, халкъ чыгъармачылыкъ санатда миллет адетлени сакълагъаны ючюн, Шамилни ат кереги конкурсну Гран-присине ие болду. Мындан ары да конкурсда Гран-при бере турургъа оноу этдиле. Шамиль хорламлы болгъанына бек къууандым. Меннге да джыл сайын конкурсну жюрисине къошула турурса дегенни айтдыла. Быйыл ол фестиваль 6-чы кере бардырыла эди. Аллах айтса, келир джыл да ол Нарсанада ётерикди, – дейди Дудаланы Мусса.
«Заповедный сувенир» фестиваль Эресейде халкъ чыгъармачылыкъ бла кюрешген усталаны бирикдиреди, джангы фахмулу адамланы ачыкъларгъа болушады. Мындан ары да анга бизни миллетибизден устала кёбден кёб къошулуб, алчы орунланы алыб турлукъдула деб ышанабыз.
САЛПАГЪАРЛАНЫ Умар.
