Мындан алда Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашид МГИМО-да  бизни республиканы Москвада джашагъан эмда окъугъан студентлери бла тюбешгенди.

Ол тюбешиу соруу-джууаб халда ётгенди. Джаш тёлюню келечилери Темрезланы Рашидге билирге излеген затларыны юслеринден соргъандыла. Тюрлю-тюрлю проблемаланы юслеринден акъыллары бла оюмларын айтхандыла.
КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашид да, ара шахарда республиканы джаш тёлюсюню келечилери бла ушагъын башлай, ала гитче джуртлары Къарачай-Черкесияны, аны кибик бютеу Россияны ёсдюрюуге  тыйыншлы юлюшлерин къошар ючюн кюрешириклерине ышаннганын билдиргенди. КъЧР бла таймаздан иш джюрютюб тургъаны ючюн МГИМО-ну башчылыгъына да бюсюреу этгенди.
Студентле регионну Башчысына Къарачай-Черкесияны промышленность, эл мюлк санагъатлары къалай ёсе баргъанларын соргъандыла. Ала анга берген сорууланы бир къауумлары республикада дженгил ёсген терекчилик бла эмда тахта кёгетлени теплицалада битдириу  бла байламлы болгъандыла.
Къарачай-Черкесияда «Южный»  комбинат Европада эм уллу теплица комбинатланы бириди, деб чертгенди Темрезланы Рашид. Ол билдиргенден, джууукъ заманда анга реконструкция этилликди. Аны бла да къалмай, эки джангы теплица комбинат да ишленникди. Ала 30 гектар джерни аллыкъдыла.
- Бусагъатда огъуна, - дегенди ол, - Адыге-Хабль районда дженгил кёгет берлик терекчикле 200 гектар джерге салыннгандыла. Джаз да 500 гектаргъа аллай терекчикле орнатыллыкъдыла.


Тюбешиуде Къарачай-Черкесияны экологиясын тазалай сакълауну ишлери къалай баргъанларындан да талай соруу болгъанды. Алагъа джууаб бере, Темрезланы Рашид  республиканы джеринде ТБО-ну полигону ишлениб, хайырланыугъа бериллигин билдиргенди. Аны бла бирге ол республикагъа багуш кирни джарашдырыучу завод амалсыз керек болуб тургъанын айтханды. 

Аллы 1-чи бетдеди.
- Бусагъатда биз бу ишни бир джанына этиуню къайгъысында джюрюйбюз. Аны бла бирге биз, 2018-чи – 2019-чу джыллада цемент заводну реконструкциясын бардырыб, аны джангы технология линиягъа бурур муратлыбыз. Аны кесин да багуш кирни кюйдюрюуден чыкъгъан джылыу бла джылытырыкъбыз. Багуш кирни кюйдюрген заводну къуру ол джумушну баджарыр ючюн да ишлерге керекбиз, - дегенди регионну Башчысы.
Темрезланы Рашид, студентлени соргъанларына джууаб бере, Красный Курган посёлокда ишленирге белгиленнген медицина кластерни биринчи кърал экспертизасы келир джылны биринчи джарымында бардырыллыгъын билдириб, аны республикагъа бек джарарыгъыны юсюнден айтханды.
- Медицина кадрланы юслеринден айтсакъ а, - дегенди ол, - бу джаны бла бизде уллу джетишмегенлик джокъду. Алай а кадрла керекдиле,  артыкъ да бек къралны уллу баш окъуу заведениелерин бошагъан врач кадрла.
Ол билдиргенден, медицина кадрла артыкъ да бек республикада ишлениб бите тургъан онкология аралыкъгъа, сабий клиника больницагъа эмда перинатал аралыкъны джангы корпусуна керек боллукъдула.
- Арт 2 джылда КъЧР-де 42 фельдшер-акушер пункт да ишленнгенди, - дегенди Темрезланы Рашид, ушагъын андан ары бардыра. – Аны айтханым, биз багъыу-профилактика учреждениени кёбден кёб эте барабыз. Аланы барына да билимли джаш врачла, бирси медицина къуллукъчула керек боллукъдула.
- Сиз, регионну Башчысы, республикада ана тиллени окъутургъа кереклиге санаймысыз? – деб да соргъандыла студентле.
- Мен акъыл этгенден, - дегенди Темрезланы Рашид да, ол соруугъа джууаб бере, -  ана тиллени сабийлеге ажымсыз окъутургъа керекди. Алай а аланы окъутуу орус тилни окъутуугъа чырмау болмазгъа керекди. Аны себеби орус тил бизни кёб миллетли къралыбызны адамларыны бары да сёлешген тилди. Биз эки джылны мындан алгъа республикада Орус тил бла миллет тиллени джылы этиб белгилеген эдик. Ол джаны бла биз ишибизни андан да иги этерге керекбиз.
Темрезланы Рашид студентлени «Черкесск-Адлер» деген автоджолну ишлеу, Эшкакон водохранилищени сакълау бла байламлы соргъанларына да тынгылы джууабла бергенди.
Ол студентлени МГИМО-ну болушлугъу бла арада иш джюрютюрюк Шимал Кавказ агентство къуралса керек эди, деген оюмларын да джакълаб сёлешгенди.
Келир джылдан башлаб джашла бла къызланы баш окъуу заведениелеге целевой направлениеле бла джибериуню джоругъу тюрленнигин айтыб, республикадан ол джорукъ бла барыб окъугъан дипломун алса, ызына къайтыргъа керек боллукъду, деб чертгенди Темрезланы Рашид. Аны бла бирге ол Москвада, аны кибик къралны башха джерлеринде джаш усталаны резервлери къураллыкъларын айтханды.
Къарачай-Черкесияны Башчысы студентлени дагъыда кёб тюрлю сорууларына джууабла бергенди. Республиканы андан ары ёсдюрюу джаны бла мындан ары кёзюуде баджарыллыкъ ишледе тохтаб сёлешгенди. Студентлени айтханларына эс бёлюб тынгылагъанды. Ала берген оюмланы асламысын джаратханын билдиргенди.
Келиб, ала бла оюм алмашдыргъаны, сорууларына тамамлы джууабла бергени ючюн студентле Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашидге джюрек разылыкъларын билдириб чачылгъандыла.
 
 
{jcomments}