Ич ишлени къуллукъчулары рахатлыкъ, мамырлыкъ ючюн кюрешген, махтаугъа тыйыншлы адамладыла. МВД-да кёб джылланы ишлеген, подполковник Гогуйланы Рашид аллайланы бириди.
Атасы Магомет, Ата джуртну гитлерчи фашистледен джакълай, ачы урушлада джанын-къанын аямай, къазауат этгенди. Аны кърал берген 26 ордени бла медалы барды. Ол, Хурзукну орта школуну директору болуб талай джылны ишлеб, халкъыбызны келлик тёлюсюн юретиуге энчи юлюш къошханды.
Рашид 1960-чы джыл алтотур (март) айны 14-де Хурзукда туугъанды. Былайда школну бошагъандан сора, совхозда ишлей туруб, заманы джетгенинде аскерге барыб, Кюнчыгъыш Германияда аскер къуллугъун махтау бла толтуруб къайтады да, Къасайланы Осман атлы совхозда ишлейди. Аны комсомол организацияны секретары этедиле. Алайда да ишин тыйыншлысыча толтурады. Таулу джаш заочно Ставрополь эл мюлк институтда окъуйду. Джёгетей Аягъы районда «Къобан» совхозгъа баш зоотехник этиб иедиле. Ол мюлкню ишине тири джюрюш береди. Тамадала Рашидни 1993-чю джыл Джёгетей Аягъы районда ич ишлени органларына ишге теджеб, ары кёчюредиле. Рашид ол джыл Эресейни МВД-сыны Санкт-Петербургда университетине кириб, аны джетишимли бошайды. Ол оператив къуллукъчудан башлаб, Джамагъат къоркъуусузлукъну милициясыны тамадасы къуллукъгъа дери ёседи. Анга бойсуннган участок милиционерлени, патруль-постовой къуллукъну, ведомстводан тышында сакълагъанланы, ГАИ-ни, башха къуллукъланы ишлерин контролда тутуб, аланы къуралыуларына эс бёлгенлей тургъанды.
Рашид Чечен къазауатны биринчи, экинчи кёзюуюне да къошулуб, къралыбызны конституциясын къоруулар муратда, джигитлик танытыб къуллукъ этгенди. Биринчи кере кърал аны «За отличие в охране государственного порядка» деген медаль бла саугъалагъанды. Экинчи кёзюуде «За высокие показатели, за выполнение поставленных задач» деген, аны аты джазылгъан бычакъ берилгенди.
Рашид 2008-чи джыл отставкагъа кетеди. Юйде бош олтуруб турмай, ол миллетибизни адетин, адебин-намысын, джоругъун сакълагъан джумушла этиб тургъанды. Нёгерлери бла Украинада баргъан аскер къаугъада болгъан джашлагъа талай кере гуманитар джюк элтгенди. Бусагъатда «Ратники Отечества» организацияны тамадасыды. Гогуйланы тукъумну тамадасыны да орунбасарыды.
Ол альпинизм бла студент заманындан кюрешиб тургъанды. Талай джылны ичинде Европаны эм мийик тауу Минги Тауну башына, тюрлю-тюрлю байрамлагъа атаб, 9 кере чыкъгъанды.
2022-чи джыл къыркъар (август) айны 18-де Эресей Федерацияны Джигити, лётчик-снайпер, онглу уланыбыз Боташланы Хусейни джашы Къанаматха аталгъан мемориал къанганы алыб, нёгерлери бла Минги Тауну башына чыгъарыб, анда салыб тюшгенди.
Гогуйланы Рашид быйыл хычаман (май) айны 9-да Минги Тауну башына 10-чу кере чыгъыб тюшгенди. Мени бла ушагъында ол былай айтады:
«Мен Минги Тауну башына хычаман (май) айны 9-да чыгъаргъа деб оюм этиб, ары чыгъыб тургъан Гогуйланы Хусейни джашы Реджебге айтама. Ол анга къууаныб, Уллу Хорламны 80-джыллыкъ юбилейине атаб чыгъаргъа оноу этебиз. Ата джуртубузну гитлерчи фашистледен сакълагъан ата-бабаларыбызны эсибизге тюшюре, «Ёлюмсюз полкну» джигитлеринден 15 адамны суратын баннер этдириб, Уллу Хорламны байрагъын, аны 80-джыллыгъына аталгъан байрагъын, Эресейни, Къарачай-Черкесияны, «Къарачай – алан халкъ» джамагъат бирлешликни, тукъумубузну байракъларын алыб джолгъа чыкъдыкъ. Минги Тауну башына асламысына джай джылыда чыгъаргъа болады. Ол кюн кёк булутлу эди, кючлю джел ура эди, аны ючюн МЧС-ни къуллукъчулары унамай, биз да къоймай, эркинлик алыб, ёрге тебрейбиз. Хауа сууукъду, къаты джел уруб, бир-бирде тентиретеди. Тёгерек къарды, джол ышан кёрюнмейди. Биз эртдеден салыныб тургъан сокъмакъны, былай бара болур деб, ышан этиб джангыдан айыра, эки джанына байракъчыкъла чанча барабыз. Джел тохтамайды, ол къарны, бузну да къатышдырыб алыб келиб, бизге къуяды. Бетибизни кюйдюреди, джунчутхан да этеди. Булутла алашадыла, тубан басыб къояргъа боллукъду. Хал къоркъуулу болса да, биз бир-бирибизге кёл этиб, не болса да чыгъаргъа керекбиз, деб, алгъа атлайбыз. Уллу джел алыб баргъанча кёрюнеди, Минги Тауну кюн чыкъгъан джанындагъы тёппесине, 5621 метр мийикликге, чыгъабыз. Булутла мийикде кёрюнселе да, джел сериуюн болмайды, хыны тюрсюн алыб, бизни андан атаргъа излегенча, къаты урады. Тюбюнде таула ариу кёрюнедиле. Тёгерек акъ таурухдан толуб, кюмюшча, джылтырайды. Биз баннерибизни, джелден тутуб туралмай, къарны юсюне джайыб, къыйырларын ташла бла бегитебиз. Байракъланы тутуб тёгерекге буруб, тилек, алгъыш сёзле айтабыз».
«Махтау Уллу Ата джурт къазауатда, джанларын къанларын аямай, кючлю джигитликле кёргюзгенлеге – ёлгенлеге, саулагъа. Ёлгенлени ахыратлары иги болсун, саулагъа Уллу Аллах саулукъ, узакъ джашау буюрсун. Биз Минги Тауну башындан къазауатны ветеранларын, бютеу адамланы Уллу Хорламны 80-джыллыкъ юбилей байрамы бла джылы алгъышлайбыз. Уллу Аллах мындан ары аллай къыйынлыкъ сынатмасын. Къралыбыз мингле бла ёмюрлени мамырлыкъда, рахатлыкъда, мелхумлукъда джашасын. Адамла бир-бирине иги болсунла, арада къарнаш шохлукъну, кертиликни, игиликни кючю бегигенлей турсун.
Халкъыбызны джангыз басма органы «Къарачай» газетибизни озгъан джыл болгъан 100-джыллыкъ юбилейи бла, аны баш редактору Къоркъмазланы Салима бла коллективин, бютеу къарачайлыланы алгъышлайбыз. Ол халкъыбызны тарихин, бусагъатдагъы джашауун хапарлай, таукел алгъа барады. Газетчилеге джангы чыгъармачылыкъ джетишимле, кючлю саулукъ, къууанч, насыб джашау теджейбиз. Джашасын, джашнасын къралыбыз, республикабыз, халкъыбыз, газетибиз!» – деб тилек тилегендиле Рашид бла Реджеб.
Кертиди, Минги Тауну башына чыкъгъан бусагъатда сынамлы альпинистлеге да къыйынды. Бизни къарачай джашла Рашид бла Реджеб джигерлик, джигитлик таныта, уллу къралыбызны эркинлигин джакълай, Уллу Ата джурт къазауатда болгъанланы эсгере, ана тилде чыкъгъан «Къарачай» газетибизни сыйын кёре, Минги Тауну башына чыгъыб тюшгендиле.
«Ёлюмсюз полкдан» 15 адамны сураты болгъан аламат баннерни (газетни бетинде кёрюннген) «Къарачай» газетни музейине саугъагъа бергендиле. Сау болсунла, биз алагъа мындан ары да кюч, къарыу, саулукъ, джангы джетишимле теджейбиз.
Лепшокъланы Хусеин.
