Мындан алда билдиргенибизча, белгили этнограф Шаманланы Ибрагимге бу кюнледе 85 джыл толгъанды. Башил (январь) айны 28-де Черкесск шахарда, Байрамукъланы Халимат атлы кърал миллет библиотекада, анга аталгъан «Бютеу джашауу – илмуда» деген ат бла къууанч ингир болду.

Китабхананы уллу залында кёб адам джыйылгъан эди: кърал, джамагъат къуллукъчула, алимле, джазыучула, журналистле, устазла, сохтала, тюз шахарчыла. Библиотеканы директору Хапчаланы Салых хошкелди сёзюнде юбилярны илмуда, джаш тёлюню окъутууда, юретиуде кертиликден, тюз джорукъдан таймагъанын, ишде, юйде, джамагъат ичинде да адеблилик, намыслылыкъ, къошакъсызлыкъ, адиллик, халал джюреклилик дегенча адамлыкъ шартланы юсюнден атмай джашагъанын айырыб чертди. Библиотеканы коллективини атындан Бюсюреу къагъыт да берди.
Келген къонакъланы ичинде биринчи сёз берилген Хубийланы Ислам да – КъЧР-ни миллет ишлерини, кёбчюлюк коммуникацияла бла басманы хакъындан министрини биринчи орунбасары – Салых айтхан затлагъа мюкюл болгъанын билдирди. Арт 40-50 джылда къарачайлыланы, малкъарлыланы миллет маданиятларын, тин хазналарын тинтген тарих илмуланы ёсюмю Шаманланы Ибрагимни аты бла байламлыды. Тарихчилени, этнографланы, культурологланы бизни миллетни юсюнден джазгъан статьяларыны, очерклерини, монографияларыны арасында Шаман улуну илму ишлерин шагъатлыкъгъа тартмай, алагъа базыныб таянмай джазылгъан бек аз болур. Айтхан оюмларын Хубийланы Ислам юлгюле бла бегитиб сёлешди.
Ызы бла тарихчи, кърал къуллукъчу Хатууланы Рашид Шаманланы Ибрагимни джашау джолуну, илму ишлерини юслеринден тынгылы доклад этди. Алимни джашауу (ол тёлюню адамларыны къайсы биринича) тынч джашау болмагъанды: аталаны балала бла зауукъланыргъа зауукъланыргъа къоймагъан къазауат, сюргюнню джылларында ачлыкъ, джаланнгачлыкъ, барындан да къыйыны джуртсузлукъ… Туугъан джуртуна къайтыб, окъууну тындырыб, илму ишлени къолгъа алгъан таулу джашха кёб тюрлю тыйгъычладан ётерге тюшгенди. Илмуда да тюзлюкню тикли джолларында таукел атлагъан джаш тюнгюлмегенди, таукеллиги бла алгъа барыб тургъанды. Къарачай миллетни этнографиясында Ибрагим кёб затха (мюлк джюрютюуде, эл джашауда, уучулукъда, малчылыкъда, джерчиликде, юйдеги къурауда, сабий ёсдюрюуде, башха затлада тюбеген адетлеге) илму кёзден къараб, джюзле бла илму ишле джазгъанды, кёб тюрлю уллу илму конференциялада докладла этгенди, китабла чыгъаргъанды. Миллет этнографиябызда талай агъымны (направлениени) тамалын салгъан алимди Ибрагим.
Шаман улуну илму ишлери джаш тёлюню окъутуу бла да байламлыдыла. Кёб джылланы Къарачай-Черкес кърал устазлыкъ институтда (бюгюн университетде), Шимал Кавказ технология академияда джюзле бла студентлени окъутханды профессор Шаман улу. Бюгюнлюкде айтылгъан тарихчилерибиз, илмуланы кандидатлары Хатууланы Рашид, Батчаланы Шамил, Кипкеланы Ислам, этнограф Хаджиланы Мадина, аладан да джаш тарихчиле Чотчаланы Дахир, Хасанланы Ханафий дагъыда башхала Ибрагим Магометовични кеслерини устазларына санайдыла. Бу къууанч джыйылыуда ала, трибунагъа чыгъыб, устазларына кёб джылы сёз айтдыла.
Ол халда дагъыда, юбилярны алгъышлаб, джылы сёлешдиле: студент тенги, алим Татаршао Азрет, ШККъА-ны устазы, экономика илмуланы доктору Эриккенланы Ахмат, Къарачай-Черкесияны халкъ джазыучусу Байрамукъланы Фатима, Къарачай-Черкес кърал университетни черкес эмда абаза филология кафедрасыны профессору Пазов Сергей, республикада гуманитар тинтиулени институтуну илму къуллукъчулары Джанкёзланы Марина, Семенланы Аминат эмда башхала.

Ёзденланы Якъуб.

 
{jcomments}