Ётген байрым кюн Алийланы Умарны атын джюрютген Къарачай-Черкес кърал университетде Джанибекланы Аппа (Къалай улу Аппа) туугъанлы 160 джыл толгъанына аталгъан илму-практика конференция болду.
Университетни устазлары, студентлери, джамагъат къуллукъчула, алимле, джазыучула, Малкъардан, Къарачайдан да Джанибекланы тукъумну келечилери джыйылыб, эсге тюшюрдюле халкъ джазыучуну.
Университетни илму джаны бла проректору Чанкаланы Мурат, джыйылгъанлагъа хошкелди айта, быллай ишни бютюн да ёсюб келген тёлюлеге уллу магъанасы болгъанын чертди. Аппаны чыгъармаларындан, сёзге чемерлигинден тил байлыгъыбызгъа, тин хазнабызгъа файдасын айтды.
«Къарачай – алан халкъ» джамагъат бирлешликни Къарачай район бёлюмюню тамадасы Къочхарланы Джашарбек Къалай улу Аппа аманны хыртлагъанды, алай бла иги болургъа кёллендиргенди, иги халиге юретир джанындан болургъа керекбиз, деген оюмун айтды.
Тарих илмуланы доктору, профессор Къойчуланы Аскербий Къалай улуну юсюнден илму докладын Аппаны Къасботха къайтаргъан джууабындан башлады: «Сен Багъыр эсенг – мен Къалай, сен къалай эсенг – мен алай». Ызы бла чамчы-накъырдачы джазыучуну чыгъармачылыкъ ишинден, джашау джолундан да хапарлы этди.
Москваны Джазыучуларыны союзуну къурамына кирген Баиланы Саид, Къалай улу Аппаны чыгъармаларын тинтиб, сюзюб, сёзюнде суратлау кючюн, самаркъау-селеке этгенини къаллай магъанасы болгъанын ачыкълады. Къалай улуну селекеси ариу халили адамгъа къатылмагъанын чертди.
Джамагъат къуллукъчу, джазыучу Ёзденланы Шарафатдин, Джанибек улу Аппагъа миллет къалай къарагъанын черте, аны ауузуна тюшмез ючюн, иги да, ариу халили да, кирсиз да болургъа тырмашханларын айтды.
– Юч адам да бирча тыйыншлыдыла эсгертмеге. Къочхарланы Къасботну, Семенланы Исмаилны эсгертмелери салыннганды. Къалай улу Аппагъа да салыныргъа керекди, – деди Ёзден улу.
Дагъыда талай адам, Малкъардан келген къонакъла да Къалай улу Аппаны сёзге чемерлигин, ариу халиге сый бергенин, осал шартланы хыртлагъанын, алай бла иги болургъа тырмашдыргъанын чертиб сёлешдиле.
Эресей Федерацияны махтаулу устазы Акъбайланы Халимат, сабийлеге джазыучуну юсюнден къаллай дерс бергенин кёргюзе, Аппаны кесине, атына да къалай къарагъанын, кирсизлигин чертиб сёлешди. Аппаны гинджилерин сабийлеге этдириб, кюбюрчекге джыйыб келиб кёргюзгенинде, бары сейирсиниб, устазгъа бюсюреу этиб, бир-бирини къолларындан алыб къарай эдиле.
Къарачай-Черкес Республиканы халкъ артисти, Алийланы Шахарбий атлы театрны артисти Бостанланы Умар-Алийни джырлагъанына барыбыз да сюйюб тынгыладыкъ. Къайтартыб, талай джырны джырлатдыкъ.
Конференцияны биринчи кесеги бошала, Джанибекланы Юсюп келгенлеге, бу ишни къурагъанлагъа да разылыгъын билдириб, тукъумну атындан махтау къагъытла бла саугъалады.
(БИЗНИ КОРР.).
