Байрым (февраль) айны 17-де Къарачай шахар округну Орджоникидзевский посёлогунда Кавказ ауушланы фашистледен азатланнганларыны 80-джыллыгъына аталгъан бушуу митинг болгъанды.

Ол митингге Къарачай-Черкесияны Башчысы Темрезланы Рашид, Республиканы Правительствосуну членлери, КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууну (Парламентини) депутатлары, шахарланы, районланы администрацияларыны башчылары, джорукъ сакълагъан органланы къуллукъчулары, студентле, муниципалитетлени келечилери дагъыда башхала къошулгъандыла.
Темрезланы Рашид, митингни ача, 80 джыл мындан алда совет аскерчиле Минги Тауну тёппесинден фашистлени белгилерин алыб атыб, алайгъа Совет Союзну байрагъын такъгъанларын эсгертиб сёлешгенди.
Алай бла Къызыл Аскер Кавказны миллетчиледен тазалагъаны белгиленнгенди.
«Кавказда биринчи урушла 1942-чи джыл къыркъар (август) айда, джау Кавказ таула бла Къара Тенгизге джол салгъан заманда, башланнгандыла. Адамы, техника кючю да кёб болгъаны бла миллетчиле бир кереге Баш Кавказ тауладан Къыбыла таба баргъан талай джерни алыргъа да джетишгендиле. Алай болса да, тау ауушлада Кавказ ючюн бардырылгъан къанлы урушлада совет аскерчиле хорлагъандыла.
Ол кёзюуде Къарачай-Черкесияны ауушларында тау мараучула биринчи кере уллу сынам алыб, аладан Совет Союзну джерде джюрюген аскерлерини тау мараучу бёлеги къуралгъанды.
1942-чи джыл Кавказ ауушла ючюн урушла аууз-герги (октябрь) айда къарлы боранла тау тикледе адамлагъа тыйгъыч салгъынчы баргъандыла. Ол кёзюуге немчала Санчарский ауушдан сюрюлгендиле. Алай бла бизни регион, хазна къалмай, аладан тазаланнганды. 1943-чю джыл башил (январь) айда уа бизни джерледе гитлерчиле бары къурутулгъан эдиле.
Кавказ тауланы эки джанында да, уллу джигитликле эте, кёб джердешибиз ёлгенди. Аланы ёмюрлюкге сакъланныкъ джигитликлерине шагъатлыкъ этген экспозиция Орджоникидзевский посёлокда Кавказны ауушларын къоруулагъанлагъа аталгъан музей-эсгертме комплексде джыйылгъанды. Быйыл бу музей-эсгертме комплексге 55 джыл болады.
Бютеу джылны джаш тёлю мемориал комплекследе, башха тарих магъаналы эсгериу джерледе гёзет этеди, мында Уллу Хорламны келтирген ата-бабаларыбызны сыйлары бла ёхтемленирге аланы ишлерин бардырыргъа кёллендирген патриот джыйылыула бардырылгъанлай турадыла.
Бусагъатда Эресей Федерацияны Баш Главнокомандующийи, Президент Владимир Путинни оноуу бла спецоперация бардырыла турады. Анга къошулуб, бурун Уллу Хорламны келтиргенлени туугъанлары-туудукълары энтда да миллетчилеге къаршчы урушланы бардырадыла.
Аланы хорларыкъларына ышанама. Къарнаш халкъны миллетчиледен азатлагъан Эресейге махтау, джигитлерибизге махтау!» - дегенди Темрез улу.
Спецоперациягъа къошулгъан Андрей Руденко да Кавказны ауушларын азатлагъан джигитле бла барыбыз да ёхтемленнгенибизни чертиб сёлешгенди.
«Бюгюнлюкде, бу къыйын кёзюуде, эресейчи аскер ата джуртун къоруулар хыйсабы болгъанын кёргюзе турады. Бу болумда биз барыбыз да Президентни оноуу бла хош болгъаныбызны билдирирге, аны башламчылыгъына кёлтюргючлюк этерге керекбиз.
Къыйын заманда биз барыбыз да бирикгенлей тургъанбыз. Бир-бирибизге къайгъыра, билек бола билгенибизни бусагъатда магъанасы уллуду. Алай этгенибизни себебинден, бурундан бери джауну не тюрлюсюн да хорлагъанлай келебиз. Бусагъатда да РФ-ны Президенти Владимир Путин, Ата джуртубузну келир заманыны къайгъысын этиб, салгъан борчланы тыйыншлысыча толтурлугъубузгъа ишек джокъду», - дегенди Андрей Руденко.
КъЧР-ни Ата джурт къазауатны, урунууну, сауутлу кючлени эмда джорукъ сакълагъан органланы ветеранларыны советини Къарачай шахар округ бёлюмюню председатели Алийланы Ракай айтхандан, Кавказ ючюн бардырылгъан урушну, Сталинград ючюн бардырылгъан урушча, Ата джурт къазауатны кёзюуюнде хорларгъа джараулу политика эмда аскер-стратегия магъанасы уллу болгъанды.
«Белгилисича, немчаланы башчылары Кавказны алыугъа аталгъан «Эдельвейс» деген планны толтурургъа мурат этгендиле. Алай бла ала СССР-ни промышленность джаны бла бай регионларын алыб, Германияны аскер экономикасын ёсдюрюрге деб тургъандыла.
Совет аскерчиле, тышындан болушлукъсуз, джайгъы кийимлери бла ахыр тылпыуларына дери къазауат этиб, аланы ол муратларына джетдирмегендиле. Кавказ тауланы ауушларын къоруулагъанла Ата джуртну аллында борчларын махтаулу толтургъандыла. Ала тау джерледе урушла бардырыргъа уста юрениб келген немчаланы тюб этгендиле.
Ол кёзюуде къралны Баш Главнокомандующийи да Кавказгъа дери джерлени иги бегитгенди. Ата джурт къазауат - тарихди. Тарих а бютеу дунияны миллетчиледен къоруулагъан аскерчилерибизни джигитликлерин эсгерирге, джаш тёлюню аланы юлгюлеринде ёсдюрюрге, келир заманны къайгъысын этерге тамал салады», - дегенди Алийланы Ракай.
Бушуу митингге къошулгъанланы алларында Къарачай шахар округну 4-чю номерли гимназиясыны сохтасы Элина Цогоева Хубийланы Назирни «Героям Марухского перевала» деген назмусун окъуб джыйылгъанланы кёзлерине джыламукъла урдурду.
Митингни ахырында анга къошулгъанла Ата джуртубузгъа кертиликлерин таныта джанларын аямагъан джигитлени эсгере, бир такъыйкъаны шош тургъандыла. Ызы бла ала Ёмюрлюк отну къатына гокка хансла салгъандыла.

ТЕШЕЛЛЕУЛАНЫ Зульфия.

 
{jcomments}