Мен Сторожевой стансени участок больницасында 2021-чи джыл абыстол (ноябрь) айны ал кёзюуюнде болгъан эдим.

Ол коронавирус аурууну тамам къызыу кёзюую эди. Не джашырыу, бу ачы ауруудан ачыгъанла да болдула. Ачыгъанла кёб болмасынла деб, кърал бир къауум организацияланы, учреждениелени джабхан эди бир кёзюуге дери. Медиклени арасында коронавирусдан ауругъанла болсала да, къалгъан врачла, медсестрала ишлерине джюрюб, кюн сайын ауругъанланы багъа эдиле.
Андан бери эки джыл ётдю. Ол кёзюуню ичинде больницада не тюрлениуле болгъандыла? Алгъыннгы коллектив бюгюн да ишлеймиди? Бу эмда башха сорууланы мен Сторожевой стансени участок больницасыны баш врачы Хубийланы Магометге бердим.

- Врач болуб ненча джыл ишлей эсем да, 2020-чы – 2021-чи джылладан къыйын джыллагъа тюбемегенме, - дейди Хубийланы Магомет. – Коронавирус ауруу бютеу дунияны аулаб айлана эди ол джыллада. Не джашырыу, кёбле да ачыр ючюн къалмадыла андан. Къоркъуулу ауруу болгъанын билиб, андан ауругъан болса, бютеу сынамыбызны, билимибизни салыб, аны бу ауруудан къутхарыргъа кюреше эдик. Бизни насыбыбызгъа, стансечиледен, башха элчиледен ачыгъан хазна адам болмады. Бюгюнлюкде коронавирус джокъду станседе. Алай а сакълыкъны бир заманда да унутмайбыз.
- Сторожевой стансени участок больницасында къайсы эллени адамлары саулукъларын бакъдырадыла?
- Бусагъатда Сторожевой станседе джашагъанланы саны азгъа бурулгъанды. Ишсизлик кёб юйдегини станседен къачыргъанды. Станседе асламысына къартла къалгъандыла. Озгъан джылладача, бу сагъатда да къарачайлыла малчылыкъ бла аслам кюрешедиле. Алгъын джерчилик санагъатда асламысына къазакъла уруна эдиле. Энди ала азыракъ болгъандыла, къартлары къалгъандыла элде. Не джашырыу, эки санагъат да бир да ауур санагъатладыла. Кече-кюн да ишни юсюнде туруб турмасанг, ишинг алгъа барлыкъ тюлдю. Мен кесим Сторожевой станседе ёсгенме. Джерчилик, малчылыкъ къаллай санагъатла болгъанларын бек ариу билеме.
Сторожевой стансеге Къобу Башы, Ильич элле къарайдыла. Андан сора да талай джылдан бери аскер бёлек къуралгъанды да, анда да иги кесек аскерчи къуллугъун бардырады. Участок больницада мен башында айтхан эллени адамлары эмда аскер бёлекни аскерчилери саулукъларын бакъдыргъанлай турадыла. Бютеулей да станседе, бу эки элде да 10 минг чакълы бир адам джашайды да, барысы да саулукъларына бизни участок больницада къаратадыла. Ильич элде фельдшер пункт да ишлейди. Къыйын ауругъанланы бизни участок больницагъа джибередиле. Тамам къыйын ауругъан болса, операциясыз болмазлыгъы ачыкъланса, Зеленчук районну ара больницасына ашырыучанбыз ауругъанны. Анда да врачла кеслерине базмасала, Черкесск шахарда республикан больницагъа джибериучендиле.
Сторожевой стансени участок больницасы бир да иги мекямда орналгъанды. Бусагъатдагъы мекямыбыз 1985-чи джыл сабий садха деб ишленнген эди. Сабий садны башха джерге кёчюргенлери себебли, 10-11 джыл болады участок больница бу мекямда орналгъанлы. Мекям уллуду, ичи эркинди, эки этажлыды. Ары дери уа участок больница 1875-чи джыл ишленнген мекямда орналыб эди.
- Бусагъатдагъы мекям эки этажлыды, дединг. Ауругъанлагъа деб джатар орунла бармыдыла? Ненчадыла ала?
- Бюгюнлюкде Сторожевой стансени къуру кесинде 6 минг адам джашайды. Башында айтханымча, Къобу Башы, Ильич элледе джашагъанла, аскер бёлекни аскерчилери саулукъларын участок больницада бакъдырадыла. Бютеулей да 18 орун барды участок больницада. Ма ол сандан 8-и кече-кюн да ишлейди. 10-су къуру кюндюз ишлейди. Алай къыйын аурумагъанла, кюндюз келиб, больницада кеслерине медицина болушлукъ алыб бошасала, юйлерине кетедиле. Тюрлю-тюрлю анализлени, кардиограмманы да кесибизде этебиз. Больницада джатыб тургъан ауругъанны 10 кюнню тутабыз. Азыкъ бла иги баджарылыбдыла ауругъанла. Ала кюнюне юч кере ауузланадыла. Азыкъны кесибизде этмейбиз, хазыр азыкъны келтиредиле.
- Сторожевой стансени участок больницасыны «Терк болушлукъ» этген къуллугъу бармыды?
- Барды. Ол да бу мекямда орналгъанды. Беш адам ишлейди. Транспортлары джетишеди. Ишлери ауурду. Нек десегиз, бусагъатда тюрлю-тюрлю аурууладан ауругъанла кёбдюле. Кече-кюн да ишлейдиле ала. Биз къуру «Терк болушлукъну» транспортуна къараб къалмайбыз. Кесибизни да «Гранта» маркалы автомобилибиз барды. Аны бла больницаны врачлары ауругъанлагъа джюрюйдюле.
- Ненча адам ишлейди участок больницада? Врачла джетишемидиле?
- Бютеулей да коллективде 36 адам ишлейди. Ма ол сандан 25-си медсестраладыла. Бир педиатрыбыз бла бир терапевтибиз бардыла. Бостанланы Байдымат педиатрды, Биджиланы Азамат терапевтди. Экиси да билимли врачладыла. 10 минг адамы болгъан стансе бла эки элни адамларына бир педиатр бла бир терапевт азлыкъ этедиле. Бизни джарсыуубузну Зеленчукде ара больницаны тамадалары да биледиле. Мадарсыз болсакъ, райондан джибериучендиле педиатр бла терапевтни. Алай а ала кёбге чыдамайдыла, ары бла бери джюрюб тургъан къыйынды: Зеленчук стансе бла Сторожевой стансени аралары иги узакъды. Станседе джашаргъа, ишлерге огъайлары джокъду. Иш айлыкъгъа тирелиб къалады. Сёз ючюн, бир джыл бизге бир джаш адам келген эди ишлерге. Кёб ишлемей: «Мен 25 минг сомгъа ишлеяллыкъ тюлме. Айлыгъымы иги кесегин джашагъан юйюм ючюн тёлейме. Кесиме бир кесеги къалады. Мени уа юйдегим барды», - деб, кетиб къалды.
- Участок больницаны юсюнден толу хапар айтдынг. Энди къысхасы бла кесинги юсюнгден хапар айтсанг.
- Хар сабийни кесини мураты болуучанды. Мени да бар эди муратым тиш дохтур болургъа. Медицина институтха кирир ючюн школда иги окъургъа керекди, деучен эдиле устазла. Аланы айтханларын эсде тута, иги окъургъа кюреше эдим. Сторожевойда орта школну бошагъанымда, Тверь шахаргъа барыб, кърал медицина академияны стоматология факультетине кирген эдим окъургъа. Алты джылдан академияны бошагъанымда, 1995-чи джыл къайтдым. Ол джыллада тиш дохтурла азлыкъ эте эдиле. Келгенлей огъуна ишли болуб, кесибизни участок больницабызда усталыгъым бла 5 джыл ишледим. Уллуланы, сабийлени да тишлерин багъыб турдум. Тюзюн айтсам, ишими бир да бек сюе эдим. Ишлеб да турлукъ эдим усталыгъым бла, участок больницаны баш врачы ишден кетмесе. Меннге район больницаны баш врачы: «Биз сени сыйынгы кёребиз. Сен иги тиш дохтурса. Биз сени сыйынгы кёргенча, сен да бизни сыйыбызны кёрюрге керексе, бизни айтханыбызны эт да, участок больницаны баш врачы бол», - деди. Андан бери 21 джылдан аслам болгъанды. Врачха бир киши да сюйюб келмейди. Мадарсыз болуб келеди. Инджилген адамгъа уа барыбыз да болушургъа борчлубуз. Гиппократны антын унутмазгъа керекбиз.
Бир зат керекли болмайбыз. Аскер бёлек да бизге къарагъаны себебли не бла да иги баджарылыббыз…

КЪОБАНЛАНЫ Махмут.

 
{jcomments}