Бир уллу шахарда Хаким деб бир ёхтем патчах болгъанды. Ол кёб къралны кесине бойсундуруб, аладан джасакъ джыйыб тургъанды. Анга сыйлы саугъа элтиб, этегине баш урмай, ол тийретин не залим патчах да ёталмагъанды. Аны амалтын болур эди, Хаким патчах къартлыгъына менсиниб башлагъанды.


– Залимлени залимиме мен! Мени айтханымдан чыгъарыкъ, меннге баш урмазлыкъ адам бармыды дунияда?! Айхай да, огъай! – деб махтана эди ол.
Кюнлени биринде Хаким патчахны шахарына Осман деб бир аты айтылгъан джырчы келгенди да, аны патчахха чакъыргъандыла. Джырчы Осман патчахны ата-бабаларын махтаб кёб джыр айтханды. Ахырында уа былай айтыб джырлагъанды:
Ат къарыулу эсе да,
Бойсунады адамгъа.
Пил не уллу эсе да,
Бойсунады адамгъа.
Джаш пелиуан эсе да,
Бойсунады халкъына.
Джырчы не уллу эсе да,
Джыр айтады ханына.
Осман джырын бошагъанлай, Хаким патчах:
– Нени юсюнденди джырынг? – деб соргъанды.
– Уллу патчах, джырны магъанасын сора эсенг: адамла, уллу, гитче да, бий, бай да, бир-бирине къуллукъ эте джашайдыла. Аны айтады джыр.
– Огъай, – дегенди патчах. – Мен бир кишиге да къуллукъ этмейме. Манга уа этедиле. Джырчы джууаб къайтармагъанында:
– Огъесе алай тюлмюдю? – деб соргъанды патчах. – Мен бир бош джырчы, патчахха алай тюлдю деб къалай айтайым, – деб ышаргъанды джырчы. Ол кёзюуде патчахны хант къангасына бир пакъыр адам джууукълашханды да, садакъа тилегенди.
– Эркинлик берсенг эди, бу джарлыгъа аш къангангдан бир къабын узатыр эдим, – дегенди джырчы патчахха. – Бер, – дегенди патчах, – бер да, ушагъыбызны ахырына чыгъайыкъ.
– Пакъыргъа бир джукъ узатхынчы, къыл къобузуму былай бир тут, – деб тилегенди джырчы. Ол аш къангадан пакъыргъа къабын узатыб, патчахха бурулгъанды да:
– Уллу патчах, сорууунга кесинг джууаб бердинг: дуния манга къуллукъ этеди дей эдинг да, ач пакъыргъа хант къангангдан аш бердинг, мени къыл къобузуму да тутдунг. Огъай, мен бир кишиге да къуллукъ этмейме деб айталлыкъмыса энди? – деб джырчы былай джырлагъанды:
Батырды, бек джигитди джаш,
Алай халкъгъады къуллугъу.
Кёлтюрмесе халкъ патчахны,
Хаухду аны уллулугъу...
ЁЛМЕЗЛАНЫ Мурадин.
«Минги Тау» № 1
2010 дж.

 
{jcomments}