Мындан алда Эресей Федерацияны Къарачай-Черкесияда Сауут-саба тутаргъа эркинлик берген управлениесини тамадасыны орунбасары полицияны полковниги Чомаланы Эдуард республиканы журналистлери бла тюбешиб, «Ответственность за нарушение условий хранения и ношения оружия, неправомерного его использования» деген темагъа аталгъан сорууларына джууаб берди.

Аланы арасында Эресей Федерацияны адамлары джашагъан джерлеринде сауут-сабаларын, патронларын къалай сакъларгъа кереклисини юсюнден соруу да болду.
- Эресей Федерацияны адамлары, джашагъан джерлеринде кеслерини сауут-сабалары бла патронларын къоркъуусузлукъну сакълай, башха адамла бармагъан джерде кирит салыннган сейфледе, темир шкафлада, къанджал бла тышланнган ящикледе асыраргъа, тутаргъа боллукъдула.
Ууда болгъан сагъатда сауут-саба бла патронланы башха адамны къолу джетмезча джерде тутаргъа керекди. Адамны джыламукъларын келтирген, ачыуландыргъан, къанын бузгъан затлары болгъан патронла хауа кирмеген затлагъа джыйылсала тыйыншлыды. Чарлаб, атылмай къалгъан патрон болса, аллайланы къурутургъа деб, ич ишлени органларына берирге керекди. Шкок отну уа хауа кирмеген темир коробкалада сакъларгъа керекди.
- Сауут-сабасын, патронларын белгиленнген джорукъ бла асырамай, законну излемин бузгъан адам къаллай джууаблылыкъгъа тартылады?
- Бу затны юсюнде Федерал законнга, Эресей Федерацияны административ кодексине тюрлениуле кийирилгендиле. Сёз ючюн, сауут-саба, иеси болмагъанлай машинадан урланса, ол адам бир болджалгъа дери тургъан неда джашагъан джеринде сакъламагъаны ючюн, законну бузгъаннга саналады. Анга аны ючюн 5 минг сомдан 10 минг сомгъа дери тазир салынады, сауут-сабасы сыйырылады. Сауут-саба сыйырылмай къалыргъа да боллукъду. Федерал законнга кёре, адам сауут-сабасын, патронларын асырагъан сагъатда ол законну бузгъаны ачыкъланса, МВД неда Эресей гвардия аны сауут-саба тутаргъа, аны биргесине джюрютюрге эркинлик берген лицензиясын бир кёзюуге дери сыйырады.
Андан сора бир къауум адамны сауут-сабасыны бир багъалы джерин тас этгени болады. Аллай адам сауут-сабаны тас этгенча джууаблылыкъгъа алай тартылады.
Адамгъа сауут-сабаны, салыннган, алыннган быргъысындан сора, башха багъалы затын сатыб алыргъа эркинлик берилмейди. Не ючюн десегиз, ол сауут-саба бла бирге аны багъалы затын да асырагъанча болады, алай этерге уа эркинлиги джокъду.
Шкок отлукъну, башха джаннган затланы асырагъан сагъатда законну бузгъан адам административ джууаблылыкъгъа тартылады.
«Об оружии» деген федерал закон бир къауум затха тыйгъыч салады. Сёз ючюн, Эресей Федерацияны джеринде граждан эмда къуллукъчу сауутча кистенлени, кастетлени, атаргъа джарагъан, ууалгъан затланы хайырландырыргъа, адамла кёб джыйылгъан джерде сауут-саба алыб айланыргъа болмайды. Алай этиб законну бузгъан адамгъа 3 джылгъа дери сауут-саба къураргъа эркинлик берилмейди.
Эресей Федерацияны адамлары «Об оружии» деген федерал законну тамалында, закон белгилегенча, сауут-сабаларын, кеслерини джашауларын, саулукъларын, хапчюклерин сакъларгъа хайырландырыргъа боллукъдула. Ол заманда аманлыкъчыдан башха адамлагъа заран джетмезге керекди.
Законнга кёре сауут-сабаны тиширыулагъа, сакъатлагъа, джыллары джетмегенлеге, ала сауут-саба алыб чабмасала, къаршчы хайырландырыргъа болмайды. Хайырландыргъан адам, этген ишин бир кюнден кечге къоймай, ич ишлени органларына, джергили органлагъа, федерал органлагъа, толтуруучу властлагъа, башха тыйыншлы джерлеге билдирирге керекди.
Сауут-саба тутаргъа, аны алыб айланыргъа эркинлиги болгъан адамгъа этерге болмагъан бир къауум зат барды.
Адам аракъы ичиб, эсириб сауут-сабасын биргесине алыб айланыргъа эркинлик джокъду.
Культура багъасы болгъан эски сауут-саба бла адамны урургъа, белгиге берирге хайырландырыргъа болмайды.
Сауут-сабаны законну бузуб хайырландыргъан адам къаллай бир заран салгъанына кёре, административ неда терслеу джууаблылыкъгъа тартылады, - деб, Чомаланы Эдуард журналистлени бу эмда башха сорууларына толу джууаб берди.
Тюбешиуню аягъында Чома улу республиканы кёбчюлюк информациясыны къуллукъчуларына, тутхан ишлерин тыйыншлысыча толтургъанлары ючюн, разылыгъын билдириб, мындан ары да джетишимле теджеди.

Лепшокъланы Хусеин.