Римгоркада ишленнген школну мекямы хайырланыугъа берилгенли талай джыл болду. Ол юч этажлыды. Хар неси да бюгюннгю заманны излемине толусу бла келишеди. Анга башчылыкъ «РФ-ны бютеу билим бериуден айырмасы» деген атны джюрютген Тамбийланы Залиха, Исмаилны къызы, этеди. Гитче Къарачай районда эм юлгюлю школланы бириди.
Окъуу джыл бошалды. Аны къалай тамамлагъанды школну устаз коллективи? Бу эмда башха сорууланы «Къарачайны» корреспонденти Къобанланы Махмут школну директору Исмаилны къызы Залихагъа бергенди.
- Сёзюбюзню аллында кесинги, ишинги юсюнден къысхасыча хапар айтсанг эди…
- Мен 1988-чи джыл Къарачай шахарда педагогика институтну филология факультетин бошагъанма. Орус тил бла литературадан окъутуб башлагъан эдим сабийлени. Ол джыллада школну директору Джараштыланы Османны джашы Асланбек ишлей эди. Усталыгъы бла физик-математик эди. Ишин билген, сабийлени сюйген, устазланы сыйларын кёрген директор эди. Талай кърал саугъасы да бар эди. 20 джылдан асламны ишлеген эди. Арт джыллада саулугъу бир кесек къарыусуз болгъанында, директорлукъну къойгъан эди. Артдан кеси разылыгъы бла школдан кетген эди.
Бир да тынчлыкъсыз адам эди. Аны заманында башланнган эди джангы школну мекямын ишлеу да. Къабыргъалары сюелиб талай джылны тургъан эди. Темрезланы Рашид КъЧР-ни Башчысы болгъанында, школну къурулушун къолгъа алыб, бир кесек заманны ичине хайырланыугъа бердирген эди мекямны. Школну хайырланыугъа бергенлеринде бир да бек къууаннган эди Джарашты улу. Школну ачылыууна КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашид, КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууну (Парламентини) Председатели Александр Иванов дагъыда башха джууаблы къуллукъчула келген эдиле.
Бюгюнлюкде школ халкъыбызны белгили уланы полковник Джатдоланы Хамидни джашы Шакъманны атын джюрютеди.
- Школда ненча устаз ишлейди? Джылдан джылгъа сохталаны санлары азмы, кёбмю бола барады?
- Бюгюнлюкде школда дерслени 24 устаз бардырады. Аланы арасында джаш адамла да, пенсионерле да бардыла. Кёбден бери ишлеб, атларын махтау бла айтдыргъанла кёбдюле. 19 устазны баш категориясы барды. Чынг алгъа Хасанланы Супиятны юсюнден хапар айтайым. Ол «КъЧР-ни махтаулу устазы» деген атны джюрютеди. Къарачай тил бла ана литературадан бардырады дерслени, кёбден бери ишлейди. Андан кёб джаш устаз юлгю алады. Не заманда да дерслерин уста бардырады.
Сегиз устазыбыз – Ёзденланы Зульфия, Сулеменни къызы, Авилова Ирина Анатольевна, Ёзденланы Марина, Магомедни къызы, Борлакъланы Мариям, Халитни къызы, Темирболатланы Урзана, Джетулну къызы, Лайпанланы Сейтбийни джашы Мухтар, Биджиланы Тамара, Магомедни къызы - «РФ-ны бютеу билим бериуден айырмасы» деген атланы джюрютедиле.
Бу арт кёзюуде школда окъугъан сабийлени саны аслам болгъанды. Сёз ючюн, былтыр 286 сохта бар эди, быйыл ол сан 311-ге, джетгенди.
Школда бир ыздан 450 сохта окъурча мадар барды. Школну бир джанын сабий садха да бергенбиз. Анга 76 сабий джюрюйдю. Ала 2 – 6,5 джыл толгъанладыла. Бу санны 311-ге къошсакъ, 400 сабий бола кетеди школда. Сабийлеге тёрт юретиучю бла тёрт дигиза (няня) къарайдыла. Юретиучюле (воспитателле) сабийлени къара таныргъа юретедиле, дигизала уа алагъа заманында ашатадыла, аланы джукълатадыла, уятадыла, юслерине-башларына къарайдыла. Ма ол 76 сабий, джылларына кёре, къауум-къауумгъа юлешиннгендиле. Садикни кесини хант юйю барды.
Районну башха школларындача, биринчи-тёртюнчю класслагъа джюрюген сохтала хакъсыз ауузланадыла школда. Тамада класслада окъугъан сохтала да, ауузланыргъа излеселе, буфет барды да, анда керекли затларын ачха тёлеб алыргъа боллукъдула. Кесибизни автобусубуз барды. Шофёр Байрамукъланы Руслан узакъда джашагъан сабийлени, орам-орамгъа айланыб, автобусха миндириб, школгъа алыб келиученди. Дерследен сора юйлерине элтиученди.
- Школ тёрт бёлюмден (блокдан) къуралгъанды. Спорт зал къайсы бёлюмдеди?
- Спорт залыбыз школну мекямындан бир джанына джаякълаб ишленнгенди. Уллуду: 300 квадрат метрни алады. Ичинде не тюрлю спорт бла кюреширча керекли затла бардыла. Сохталарыбыз футбол, волейбол, баскетбол бла кюрешедиле. Физкультурадан дерслени Салпагъарланы Юсюпню джашы Юнюс бардырады. Районда, республикада спорт эришиуле болсала, аны сохталары алагъа къошулуучандыла.
Школда тюрлю-тюрлю кружокла да ишлейдиле. Эм алгъа тепсеу кружокну юсюнден хапар айтайым. Аны Болурланы Магометни джашы Рамазан бардырады. Анга 1-чи – 4-чю классланы сохталары джюрюйдюле. Сабийлени ол миллет тепсеулеге юретеди.
Сохталарыбыз тюрлю-тюрлю темалагъа аталгъан олимпиадалагъа да къошулур ючюн къалмайдыла. Джетинчи классны сохтасы Тамбийланы Нюрмагомет, сегизинчи классны сохтасы Алийланы Амира, 10-чу классны сохтасы Чомаланы Шамил дагъыда башха сохталарыбыз, олимпиадалагъа къошулуб, фахмулу сабийле болгъанларын танытхандыла. Сейири неди десегиз, бизни сохталаны арасында физика бла математикадан джетишимле этгенле кёбдюле. Ол себебден, келир джылдан башлаб физика бла математикагъа уллу эс бёлген класс ачарыкъбыз. Физикадан дерслени Ёзденланы Зульфия, Сулеменни къызы, математикадан дерслени Къочхарланы Фарида, Амирни къызы, бла Борлакъланы Мариям, Халитни къызы, бардырлыкъдыла.
Окъуу джыл бошалды. Устазларыбыз бла сохталарыбыз аны джетишимли тамамлагъандыла десем, джангыллыкъ тюлме. Энди келир окъуу джылгъа хазырланыб башларыкъбыз. Школубузну ремонт этер кереклиси болмаса да, ууакъ-тюек дегенча затчыкъларына къарарыкъбыз.
