Бу кюнледе Пятигорскеде Юрий Чайканы башчылыгъы бла РФ-ны Президентини Шимал Кавказ федерал округда Толу эркинликли келечисинде советни кёзюулю кенгеши ётгенди.

Кенгешде Украинада бардырылгъан спецоперацияны кёзюуюнде кърал власть эмда джорукъ сакълагъан органла Шимал Кавказны регионларында къоркъуусузлукъ, мамырлыкъ мындан ары да сакъланырча къаллай мадарла этгенлерини юсюнден сёлешиннгенди.
Кенгеш видеоконференция халда баргъанды. Анга Советни членлери, РФ-ны билим бериуюню министрини орунбасары Татьяна Васильева, Урунууну хакъындан федерал къуллукъну тамадасы Михаил Иванков, КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашид эмда Шимал Кавказны регионларыны башчылары къошулгъандыла.
Юрий Чайка кесини сёзюнде РФ-ны Президенти Владимир Путинни Украинада спецоперация бардырыуну юсюнден оноууну тамалында салыннган борчланы толтурууну магъаналылыгъын чертгенди. Ол айтхандан, спецоперация Украинаны «джесирге» алыб, аны бизни къралгъа эмда адамлагъа къаршчы этиб кюрешгенледен Эресейни джакълау бла байламлыды.
«Чертиб айтханда, спецоперация башланнганлы бери къралда тынчлыкъны, миллетле арасы джарашыулукъну бузар иннетде аманлыкъчыла ётюрюк хапарланы джайыб кюрешедиле. Байрым (февраль) айны 24-ден арттотур (апрель) айны 11-не дери округну власть органлары терактла хазырланадыла деб 100-ден артыкъ билдириу алгъандыла. Алагъа къарагъан кёзюуде 500-ге джууукъ объект тинтилгенди», - дегенди Юрий Чайка.
Толу эркинликли келечи айтхандан, аны бла байламлы ётюрюк хапарла джайылыб бармазча мадарла къураргъа керекди. Донецк эмда Луганск халкъ республикалагъа гуманитар, аскер болушлукъ этилген кёзюуде, тыш къралла Эресейге санкцияла салгъан заманда кърал власть эмда джорукъ сакълагъан органланы баш борчлары – адамланы эркинликлерин джакълау, округда кърал эмда джамагъат къоркъуусузлукъну баджарыу, терроризм бла экстремизмни юсюнден заманында билдириу, миллетле арасы джарашыулукъ бузулмазча этиу, Украинадан къачхынчылагъа болушлукъ этиу.
Кенгешни кёзюуюнде айлыкъла тёлеу бла байламлы борчланы азайтыуну юсюнден мадарлагъа да къаралгъанды.
Билим бериу санагъатха ёсюм алдырыуну хакъындан РФ-ны Президенти Владимир Путинни буйрукъларын толтурууну юсюнден да сёз баргъанды кенгешде.
Къарачай-Черкесияда «Окъуу» эмда «Демография» деген миллет проектле, «Развитие образования» деген кърал программа къалай толтурулгъанларыны юсюнден КъЧР-ни Башчысы доклад этгенди.
«Бюгюнлюкде билим бериу санагъатха РФ-ны Правительствосу, Билим бериу министерствосу «Окъуу» эмда «Демография» деген миллет проектлени, «Развитие образования» деген кърал программаны толтурууну юсю бла болушлукъ этгенлей турадыла.
«Окъуу» деген миллет проект сохталагъа бусагъат заманны излемлерине кёре билим алыргъа мадар береди», - деб чертгенди Темрезланы Рашид.
Сёзден, Къарачай-Черкесияда джылдан джылгъа билим бериу инфраструктура джангыртылгъанлай турады. 2012-чи джылдан 2021-чи джылгъа дери джангы ишлениб эмда реконструкция этилиб хайырланыугъа берилген объектлени саны 21 болады.
2022-чи джыл къыркъаууз (сентябрь) айны 1-де Гюрюлдеуюк элде 165 сохтагъа джораланнган джангы школ хайырланыугъа берилликди. Ючкекенде 960 орну болгъан школну къурулушу да барады. Аны бла да къалмай, «Окъуу» деген миллет проектни «Современная школа» деген федерал программасын толтурууну тамалында 2023-чю джыл Адыге-Хабль элде 600 сохтагъа орну болгъан школну къурулушун башлар мурат барды.
Бюгюнлюкде республиканы 23 школуна тамамлы ремонт этиле турады. Аланы 18-и быйыл къыркъаууз (сентябрь) айны 1-не эшиклерин ачарыкъдыла, къалгъан 5 школда къурулуш ишле 2023-чю джыл тамамланныкъдыла.
«Окъуу» деген миллет проектни тамалында Къарачай-Черкесияны эллеринде, гитче шахарларында орналгъан школлада «Точка роста» деген окъуу аралыкъла да ачыладыла. Юч джылны ичинде аллай 87 аралыкъ къуралгъанды, быйыл аланы саны 113-ге джетерикди.
Сабий садла бла яслиле ишленнгенлерини себебинден Къарачай-Черкесияда джыллары 1,5-дан 7-ге дери болгъан сабийле орунла бла толу баджарылгъандыла.
«Сабий садланы кёбюсю озгъан ёмюрню орта сюреминде ишленнгенлери амалтын, тамамлы ремонт этиу бла байламлы программа сабий садлагъа да джарарча кенгертилсе иги боллукъ эди. Ол мадаргъа къаралса деб тилекчиме…» - дегенди КъЧР-ни Башчысы.
РФ-ны Президентини ШКФО-да Толу эркинликли келечисинде советни кенгешине къошулгъанла Украинадан, Донецк эмда Луганск халкъ республикаладан келгенлеге болушлукъ этиу бла байламлы болумну да сюзгендиле.

 
{jcomments}