Эртделеден бери да окъуу санагъатда халкъны атын сый бла айтдыргъан адамлары бола келгендиле. Джюрек джылыуларын аямай миллет айныр ючюн, джаш тёлю билимли болуб ёсер ючюн, къолларындан келгенни этиб кюрешгенле бусагъатда да кёбдюле. Мен хапарын айтыргъа излеген фахмулу, билимли, сынамлы устаз Ёзденланы Хопайны къызы Чотчаланы Назифат тутхан усталыгъына толу берилген устазланы бириди.
Атасы Хопай Терезе совхозну ара складыны тамадасы болуб ишлеб тургъанды. Пенсиягъа да андан чыкъгъанды. Хопайны гитче къарнашы Сейит Мурманск областны Апатиты шахарында 1989-чу джылдан 2011-чи джылгъа дери, эм уллу школланы бирини - 10-чу номерли орта школну - директору болуб тургъанды. Ишинде кёргюзген мийик джетишимлери ючюн кърал аны 1997-чи джыл «За заслуги перед Отечеством» деген II-чи дараджалы орденни медалы бла саугъалагъанды. Экинчи къарнашы Кёккёз Терезе орта школда математикадан устаз болуб ишлегенди.
Анасы Салпагъарланы Ильясны къызы Фатима кийим тикген модельер болуб ишлегенди. Андан сора сабийлеге къараб, аланы ариу халили этиб ёсдюрюрге сау джашауун атагъанды. Анасыны эгечлери орус тил бла адабиятны устазы, «Халкъ окъууну айырмасы», «Къарачай-Черкесияны махтаулу устазы», «Высший орден Кавказа» деген орден бла саугъаланнган Акъбайланы Халимат Терезе орта школда, ана тил бла орус тилни устазы Чотчаланы Айшат Римгорка элни орта школунда джаш тёлюбюзню билимли этиуге атаб, сау джашауларын ашыргъандыла.
Къарт атасы Ильяс да 1925-чи джыл Терезеде биринчи школ ачылгъанында, анда географиядан, тарихден, математикадан устаз болуб ишлегенди.
Уллу эгечи Мариям баш категориялы устазды, «Эресей Федерацияны окъуууну сыйлы къуллукъчусу» деген сыйлы атны джюрютеди. Ол Терезе
орта школда 32 джылдан аслам заманны ишлейди. Аны гитчеси Асият да Терезени орта школунда экономикадан устаз болуб тургъанды.
Назифатха да фахму, тирилик, устазлыкъгъа учунуу къан бла кёчгенди. Ол 1980-чы джыл Терезе элде Ёзденланы Махмутну джашы Хопайны халкъны ашхы адетлерин сакълагъан, адебни-намысны мийикде тутхан юйдегисинде туугъанды. Орта школну былайда айырмагъа бошагъанды. Окъуу учреждениелени араларында бардырылгъан эришиулеге къошулуб, ёчлю орунланы алгъанлай, джетишимлеге ие болгъанлай, школгъа махтау келтиргенлей тургъанды.
Андан сора Назифат Къарачай-Черкес кърал устаз университетге кириб, 2002-чи джыл аны къызыл дипломгъа бошаб, «Учитель начальных классов», «Учитель экономики» деген усталыкъла алыб чыкъгъанды. Устазлыкъ джолун Терезе элде РФ-ны Джигити Чочуланы Харунну атын джюрютген 5-чи номерли орта школунда башлагъанды. Экономикадан устаз болуб ишлей тургъанлай, ал башланнган класслагъа джюрюген сабийлени да окъутуб тургъанды. Ол 2015-чи джылдан Ючкекенде РФ-ны Джигити Ижаланы Абдулланы атын джюрютген 1-чи номерли орта школда ишлеб башлайды. Андан бери алай кёб заман озмаса да, анга биргесине ишлегенле, атала, анала тыйыншлы махтау бередиле. Классында хар зат таб джарашыбды. Сабийле окъугъан столла ариу тизилиб, юслеринде керекли китабла салыныб, аудитория заманны излемине джууаб берген технология бла баджарылыбды.
Назифат айтхандан, хар устаз белгиленнген системагъа кёре, билген билимин, устазлыкъ философиясын, дуниядан ангылагъан ашхы затын сабийлеге сингдириб кюреширге тыйыншлыды. Ол кеси да алай этеди. Хар сабийге энчи къараб, ойнатхан халда кеси окъуб, сабийге билген сёзлерин айтдырыб, аны окъургъа излемин ёсдюреди. Сабий джангы окъуб башлагъан сагъатында адамларыны аллында аны махтайды, кёлюн кёлтюреди, берилген информацияны юсюнден сабий сагъышланырча, анализ этерча юретеди. Хар сабий фахмусун ачарча мадарла къурай, билим алыуда, кесин кёргюзюуде анга таукеллик, тирилик береди. Ала бла бир тилли болуб, сабийле аны
кеслерине тенг этерча, багъалатырча, устазча сыйын кёрюрча болум къурайды. Дерследе джумушакъ тил бла сёлешиб, хар сабийни эсин кесине бура, окъуу процессге джангы мадарланы, амалланы къоша, бусагъат заманны технологиялары бла ишлейди. Ол дагъыда сабийле къыйналмагъанлай иги билим алырла деген муратда, окъуу ишни кёб тюрлю джанын хайырландырады.
Сабийлени дерследе дженгил-дженгил солутады, санларын ийлерча зарядка этдиреди. Алайды да, эринмей, арымай кюрешгенини кючюнден гитчечиклени араларында бардырылгъан эришиуледе аны сабийлери ёчлю орунланы аладыла.
Ол быйыл биринчи классха сабийле джыйгъанды. Аны 1-чи «А» классында 32 окъуучу барды. Аланы фахмулары, билимлери, халилери тюрлю-тюрлю болса да, джумушакъ тилли Назифат бары бла да ариу келишеди. Сынамлы, фахмулу, билимли устаз не тюрлю болумда да сабырды, рахатды.
Аны къыйын ишинде къууанчы, саугъасы да сабийлени дерсни ангылагъанларыды, кёзлерини джарыкъ джаннганларыды.
Ёзденланы Назифат 2007-чи джыл Чотчаланы Анзорну джашы Адам бла джашауун бир этгенди. Адам Мирный элни орта школуну директоруну мюлк джанындан орунбасары къуллукъну толтурады. Аланы юч сабийлери барды - бир къызчыкъ бла эки джашчыкъ. Амира 6-чы классха барады. Алим 5-чиде окъуйду. Абдуллахха 6 джыл болгъанды. Ата бла ана сабийлени ариу халили, тюзюуюн адамла этиб ёсдюрюр ючюн заманларын аямай, арымай-талмай кюрешедиле.
Устазлыкъ кючлю тёзюм, джууаблылыкъ, джумушакълыкъ, тирилик излейди. Назифат ол затлагъа кесин бютеулей бериб, нёгерлеринден, аталадан, аналадан сый таба, атын махтау бла айтдырыб ишлейди.
Лепшокъланы Хусеин.
